Stephan De Winter :: Voor altijd geleden

'Voor altijd geleden' van Stephan De Winter is een debuut dat nergens overtuigt. Het mist een eigen stem begeeft zich te veel op platgetreden paden terwijl de verwijzingen naar enkele bekende werken eerder storend werken dan dat ze bijdragen tot de leesbeleving.

Verhalen ontstaan niet in het ijle, elke verteller plukt uit andere creaties, gaat met andere ideeën aan de haal en speelt met stereotypen, stijlfiguren en klassieke verhaallijnen. Niet voor niets zou Oscar Wilde gezegd hebben dat talent leent maar genieën stelen. Wat daarbij evenwel onuitgesproken blijft, is dat het niet volstaat om leentjebuur te spelen voor wie zich wil onderscheiden van het peloton. En wie al te opvallend verwijst naar anderen, staat best stevig in de eigen schoenen.

Het is de voornaamste reden waarom een degelijk of veelbelovend verhaal blijft steken in dat oordeel. En ook waarom zoveel auteurs, of het nu om hun debuut of zoveelste verhaal gaat, er niet in slagen om een echte eigen naam te maken. Het is een raad die ook opgeld maakt voor debuterend auteur Stephan De Winter. De Winter is filosoof van opleiding en baat een boekhandel (Raaklijn) te Brugge uit. In Voor altijd geleden koppelt hij een aantal klassieke verhaallijnen aan specifieke invloeden die hij bovendien nog eens letterlijk aanhaalt zonder dat dit een meerwaarde biedt voor het verhaal of de lezer. Hierdoor blijft zijn roman steken in een minderwaardige kopij die niet op zichzelf staat en te veel blijft leunen op sterkere werken.

In Voor altijd geleden draait alles rond de eenzaat Tristan die op zijn school een buitenbeentje is en in Jelle zowat zijn enige vriend heeft. Die wordt geportretteerd als iemand met een gouden hart die, ondanks dat hij uit een arm eenoudergezin komt, oog voor anderen heeft. Hij is ook degene die er mee voor zorgt dat Tristan een `afspraakje` heeft met de solitaire Emma. Die houdt zich op school afzijdig van alle anderen en verkiest haar hoofd in boeken te begraven. De enige vriend die ze heeft, is de al even gesloten maar ook agressieve Levi. Het is dankzij Jelle en de populaire Thomas dat Tristan, onder het mom dat hij een boekenclub heeft opgericht die wekelijks samen komt in het natuurdomein Zandbergen, een afspraakje heeft met Emma,.

Emma en Thomas vormen na een tijdje een koppel en niet lang daarna ontstaat ook een vriendengroep rond de vier karakters die zich verder zet in hun universiteitsjaren. Maar kort erna slaat het noodlot toe en wordt Emma gediagnosticeerd met een terminale kanker. In een poging dit alles zin te geven na haar dood, trekken de vier anderen naar het natuurdomein dat afgesloten is na een niet nader genoemde ramp, en dat volgens hen een mysterieuze aard gekregen heeft. Hierbij verwijst De Winter expliciet naar Andrey Tarkovsky’s Stalker en het boek waarop het gebaseerd is (Pikinik na obochine, beter gekend als Roadside Picnic van Boris en Arkady Strugatsky). Meer zelfs, hij laat zijn personages zelf die parallel trekken en zowel het boek als de film aanhalen als iets dat ook met het gebied gebeurd is.

Een tweede duidelijke verwijzing, zoals ook uit de titel blijkt, is For Emma, Forever Ago van Bon Iver. Niet alleen is de titel van het boek en een van de hoofdpersonages ernaar vernoemd, maar net als bij Stalker wordt het meermaals aangehaald en door het personage Emma op zichzelf betrokken. Die te duidelijke verwijzingen vormen een van de twee grote struikelblokken binnen het verhaal, naast de eerder clichématige verhaallijn en personages. De Winter lijkt zo hard beide inspiraties in zijn werk te willen brengen dat hij er niet in slaagt zichzelf ervan los te wrikken. Daarnaast boeit het verhaal van eenzaten die in een grootse liefde verzeilen alleen maar om die kort erna te verliezen niet omdat De Winter er geen eigen stem in kan leggen.

Voor altijd geleden heeft enkele interessante ideeën maar De Winter slaagt er niet in om ze degelijk uit te werken. Zijn personages blijven te veel zitten in typerende schetsen om werkelijk tot leven te komen terwijl het verhaal zelf niet boven een vaag thema uitstijgt. De Winters schrijfstijl is bovendien te weinig literair om die kritieken te overstijgen. Zijn debuut trapt in alle vallen waar een beginnend schrijver in kan stappen en dat maakt van Voor altijd geleden een roman die aanvoelt als een eerste kladversie. Als vingeroefening voor een auteur met ambities heeft het zijn waarde (De Winter heeft een aanleg tot schrijven) maar dat maakt een werk nog geen roman. Als De Winter het werkelijk wil maken als auteur, moet hij kritischer naar zijn eigen werk durven te kijken en zich bij het zoeken van zijn eigen stem ook durven los te maken van zijn voorbeelden.

6
Lannoo

recent

Alfred :: Maltempo

Na Senso verschijnt nu ook Maltempo van Alfred in...

A Place To Bury Strangers

Lawaai: als A Place To Bury Strangers ten dans...

Sinners

Waar eind vorig jaar Robert Eggers’ Nosferatu de eponieme...

Heisa :: Trois

Trois: omdat tellen in het Frans altijd sexyer is....

The Last Showgirl

Als 57-jarige showgirl vervult Shelly Gardner (Pamela Anderson) eerder...

aanraders

Matthijs Van Boxsel – Het carnaval van het Zijn

De zotskap is waar ze gevierd wordt alweer voor...

Catherine Nixey :: Ketterij

In 2018 publiceerde Catherine Nixey, dochter van een uitgetreden...

Salman Rushdie :: Mes – Gedachten na een poging tot moord

Wat doe je na een brutale moordaanslag te hebben...

verwant

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in