Oude generaties, nieuwe generaties. In de jazz loopt dat allemaal wat door elkaar. Jonge wolven spelen samen met oude vossen en muzikanten worden nog een aanstormend talent genoemd wanneer ze de veertig naderen. Een double bill met pianisten Fabian Fiorini en David Thomaere in de Antwerpse Rataplan – in het kader van de Jazzlab Series – zorgde wat dat betreft alweer voor een heel eigen logica.
Ondanks het slechte nieuws rond geweigerde subsidies en de vraagtekens die sindsdien bij het voortbestaan van de organisatie worden geplaatst, blijven de vrijwilligers van Rataplan zich met veel goesting en een glimlach inzetten. Ook het publiek laat het allesbehalve afweten, want de zaal zat alweer zo goed als vol met een mix van jong en oud. En dat is best straf voor een programma met muzikanten die zich nog in de gunst moeten spelen van een breder publiek. Pianist Fabian Fiorini (1973) is wat dat betreft aan een mooi offensief bezig, want na vele jaren te hebben samengewerkt met ensembles als Octurn en Aka Moon, bracht hij onlangs zijn eerste soloplaat uit op het El Negocito label. Bovendien werd hij uitgekozen om het plichtwerk voor de halve finale van de Koningin Elisabethwedstrijd te componeren. Zou deze fel ondergewaardeerde pianist dan toch eindelijk eens gaan doorbreken?
Fiorini, een in Luik geboren Brusselaar, bevindt zich muzikaal op het kruispunt van klassiek, jazz en improvisatie. Zijn veelzijdigheid maakt hem een graag geziene gast in tal van hedendaagse ensembles, waarbij ook dans en theater niet mogen worden vergeten. Van Ictus tot Rosas en van deSingel tot de groezeligste jazzclub, je kan Fiorini zo goed als overal tegenkomen en dat met een muzikale bagage die reikt van Bach over bebop tot Brewaeys. Zijn uitstekende soloplaat De Papillons Noirs balt al deze invloeden in een nogal duistere suite, die niet gespeend is van ambitie. Deze vormde de basis voor zijn concert in Rataplan, waar hij in twee lange stukken al improviserend een behoorlijk intense set afleverde en zo de temperatuur in het zwoele Borgerhout nog wat extra deed oplopen.
Het openingsdeel van de plaat fungeerde ook hier als startpunt. Pulserende klavierpartijen, steeds verschuivend naar andere toetsen, zorgden voor een opeenstapeling van samenklanken en harmonieën. De minimal music kwam hier ontegensprekelijk opzetten, maar daar bleef het gelukkig niet in hangen. Vooraleer al te makkelijke vergelijkingen konden worden getrokken, loodste Fiorini de muziek naar open water, waarbij weliswaar thematisch nog enkele haakjes bleven ingebouwd. Het duurde overigens niet lang voor hij zijn roots moest prijsgeven, want in het brede, weemoedige akkoordenwerk en de ritmische figuren die zijn techniek onderstreepten, zagen we duidelijk het signatuur van een klassiek pianist. Maar dan wel eentje die geen graten ziet in het integreren van de meest diverse invloeden.
Een ander aspect dat Fiorini typeerde was het risico in zijn pianospel. Op sommige momenten raasde hij woest over het klavier en produceerde wel eens een opvallende dissonant. Dat paste vooral uitstekend in het tweede deel, waarin de Monk-verwijzingen na verloop niet meer te ontkennen waren. Heerlijk hoe hij de muziek daar op een gegeven moment afbouwde en een geweldige contrapuntische puzzel legde via gedempt pianospel en een hoekige ritmiek. We hadden gerust nog een half uurtje meer van Fiorini willen horen, maar het strakke schema liet dit jammer genoeg niet toe.
Daar knelde meteen ook het schoentje want hoewel deze Jazzlab-tournee werd gepromoot als een double bill met twee gelijkwaardige acts, konden we ons niet van de indruk ontdoen dat de ervaren Fiorini als een soort voorprogramma werd beschouwd voor de toch nog wat groenere David Thomaere, deels ook door het publiek. Langs de andere kant is een solopianist – voor velen nog steeds geen makkelijk format – natuurlijk een vrij evidente keuze om als eerste te laten spelen. Het jonge David Thomaere Trio viel met haar vlot lopend repertoire bij de aanwezigen duidelijk ook meer in de smaak. Nochtans wist het met “Default”, een cover van Atoms For Piece, in de aanvangsfase niet meteen te overtuigen. Het refrein klonk wat platjes en de groep had schijnbaar wat inlooptijd nodig.
De in 1988 geboren Thomaere is afkomstig uit Schoten, maar verhuisde reeds een tiental jaar geleden naar de hoofdstad. Hij weet zich in zijn band met bassist Félix Zurstrassen en drummer Antoine Pierre (binnenkort zelf op Jazzlab-tournee met zijn Urbex-project) dan ook omringd met musici uit de Brusselse scene. De debuutplaat van dit trio op het W.E.R.F.-label scoorde al behoorlijk goed in de vaderlandse pers en de stukken die ze in Rataplan brachten waren vooral afkomstig van dat album. Al voegde Thomaere ook een stuk toe dat hij vrij recent had gecomponeerd en daaruit bleek dat de kwaliteit van zijn werk momenteel in stijgende lijn gaat.
Op behoorlijk vlotte en charmante wijze kondigde de pianist de gespeelde stukken aan en hij deinsde er niet voor terug zijn invloeden mee te geven. Zo bleek “Barcelona” geïnspireerd door een bezoekje aan het Miro-museum in de Catalaanse hoofdstad en uitte Thomaere zich met “Braddict” als een grote fan van pianist Brad Mehldau. Het was overigens in dit stuk dat de groep voor het eerst al haar troefkaarten op tafel gooide, met toch wel zeer vlot samenspel binnen een weinig evidente compositie. Pierre manifesteert zich al langer als een van de meer beloftevolle, moderne jazzdrummers van het land en betekende ook in deze context een duidelijke meerwaarde door het opgelegde ritme meermaals te doorkruisen en zijn collega’s af en toe een opvallende por te geven.
Ook mooi was hun cover van Balthazars “Lion’s Mouth”, waar de groep zich min of meer beperkte tot een eenvoudige bewerking en de originele, herkenbare elementen intact hield. Maar het hoogtepunt was zonder twijfel de meest recente compositie “Winter’s Coming”, waar een loop van keyboardpartijen (Thomaere bediende zich naast de vleugelpiano ook van een Nord-klavier) een lekker groovend bommetje inleidde, waarop Pierre zich voor een zoveelste keer kon uitleven. De titel verwees naar eigen zeggen naar Games of Thrones, omdat er blijkbaar wel enkele linken zijn te trekken met de themasong van de populaire tv-serie.
Dat hoge niveau werd bij de afsluiter niet meer gehaald, maar het trio had dan al voldoende bewezen wat het in haar mars heeft. Het David Thomaere Trio mag dan wel geen groep zijn die de jazzgemeenschap zal verbazen of die vernieuwing predikt, maar wat ze doet, doet ze goed en bovendien ook oprecht. We kijken al uit naar de volgende ontmoeting. Hopelijk staan de pintjes dan wél koud.
Het David Thomaere Trio en Fabian Fiorini zijn nog tot eind mei op tournee door Vlaanderen. Data en locaties zijn te vinden op de website van JazzLabseries.
