Het Gentse Icarus heeft zich de laatste jaren opgewerkt van een relatief obscuur radioprogramma tot een klein maar kwalitatief platenlabel en een concertorganisator die alsmaar grotere namen weet te strikken.
Nu ja, in de vage muziekniches waarop Icarus zich concentreet kan je zoiets als “grote naam” natuurlijk wel met een korrel zout nemen. Maar toch, in de Handelsbeurs wisten ze met Mika Vainio en Deaf Center twee projecten te strikken die hun stempel hebben gedrukt op de recentere ontwikkelingen binnen de ambient, drone, elektronische experimentatie en neoklassiek.
Vainio deed het vroeger onder verschillende pseudoniemen, maar nu dus gewoon onder eigen naam. Structureel muzikaal verschil leverde dat echter niet echt op. Wie bijvoorbeeld de output van Ø een beetje kende, zou in de set van Vainio heel wat herkenningspunten gevonden hebben: zwaar dreunend basgegrom, snerpende piepgeluiden en krakende frequenties die ogenschijnlijk willekeurig aan elkaar worden gebreid en de postmoderne bevreemding nastreven. Hier en daar schemerde er eens iets door dat min of meer als beat kon gezien worden, maar die verdween dan al snel in een verraderlijke mist van witte ruis, of werd bedolven onder een bulldozerlading bastonen. Boeiende klanken, dat wel, maar een verhaal of overkoepelend idee was er nauwelijks te bekennen.
Het Noorse duo Deaf Center is thuis te brengen in een heel ander, veel melodischer stratum van de ambient muziek. Debuut Pale Ravine zette zich op de kaart met een bijzonder sfeervol samengaan van verstilde pianoschetsen en schuimende ambientgolven, opvolger Owl Splinters bevestigde, na ettelijke soloplaten van beide leden, met een donkerdere maar misschien wel meer coherente totaalaanpak. Vorig jaar brachten ze dan nog de Recount ep uit, twee langgerekte meditaties waarin de basiskenmerken van de Deaf Center sound nog eens extra uitgepuurd werden.
Die twee “composities” vormden ook de kern van de set in de Handelsbeurs, al werden ze wel op een vrije manier behandeld. Zo werden de kernmotieven van “Follow Still” verplaatst naar het einde van een lange uitwerking vol grillige gitaargolven en zo gecondenseerd tot een korte coda. Die gitaargolven vormden dan ook het zwaartepunt van de set: zwaar vervormde klanken voortgebracht met strijkstok, paukenstok, e-bow en een heel arsenaal aan effectpedalen. De piano voegde daar eerder accenten aan toe, melancholische tierlantijnen die de ambienttapijten wel vaak boven zichzelf deed uitstijgen. De kenmerkende cellolijnen van eerder werk waren hier dan ook afwezig.
Net als op Recount kwam het duo hier maar zelden in de buurt van een melodische of ritmische structuur, en werd volop ingezet op sfeerwerking en spanningsopbouw. Een wat meer om het lijf hebbend thema dook wel in het midden op in de vorm van een sample uit “Path Of Lucy” (uit Pale Ravine) maar ook dat werd erg spaarzaam omringd door minimale gitaar en piano. De zoekende spanning die zo werd opgebouwd kwam slechts helemaal aan het einde enigszins in de buurt van een climax, maar dat vormde dan meer een soort van concluderende opmerking dan een samenvatting van het geheel. Kernidee van deze set waren dan ook de traag ontvouwende texturen en klankschetsen, waar een fikse dosis improvisatie bij gemoeid was.
Ondanks duidelijke merites wist Deaf Center toch niet volledig te beklijven in deze set. Misschien hadden ze daarbij nog iets meer in de richting van hun meer afgewerkte composities moeten gaan, maar een overrompeling was het in deze vorm dus niet. Misschien hoeft dat anderzijds ook niet, en is het zachtjes wegdromen op de lang aangehouden klankwolken van het duo net de aangewezen manier om dit te ervaren.
