Soms lijkt het er op dat wanneer je nog maar de naam ‘Madonna’ uitspreekt, er slechts twee reacties mogelijk zijn. Ofwel komt de andere spontaan klaar, ofwel kotst die voedsel van weken ver uit. Een middenweg lijkt er nooit helemaal in te zitten. De occasionele hit die door laatstgenoemden alsnog goed wordt bevonden, blijkt dan de spreekwoordelijke uitzondering te zijn. Het zou dan ook een wonder mogen heten, mochten er tussen haar bijna 40 top tien hits niet iets naar ieders smaak zitten. Madonna’s twaalfde worp herbergt ons inziens dan ook voor elk wat wils… als elk de cd de nodige luisterbeurten zou geven. Want het dient gezegd: op het eerste gehoor is ‘MDNA’ een platte eurohouseplaat. En er zijn nog wel enkele obstakels.
Ten eerste is er Madonna zelf. Toegegeven, in haar bijna dertigjarige carrière heeft ze onderweg wel een beetje leren zingen, maar een uitzonderlijke zangeres zal ze wellicht nooit worden. Vandaar waarschijnlijk dat haar stem meer dan nodig door de voice decoder wordt gehaald. Want laten we wel wezen, Madonna kan zingen, en heeft bij momenten de perfecte stem bij de voorgestelde sfeer, maar om nu in alle liedjes die stem op één of ander moment te vervormen, is een beetje teveel van het goede.
Ten tweede zijn er de idiote teksten en infantiele rijmelarij. “And I can’t get enough/And it fits like a glove/I’m addicted to your love” in ‘I’m Addicted’, of gewoon het complete ‘Superstar’ getuigen van inspiratieloze of luie momenten. Je verwacht gewoon meer van iemand van dit kaliber. En waarom ‘Gang Bang’ zo heet is ons een raadsel (behalve dan misschien om een shockeffect teweeg te brengen, wat natuurlijk al lang niet meer lukt).
Ten derde schreven 27 auteurs mee aan de 12 nummers, waarna 12 producers de songs nog eens onder handen namen. Het zou voor een diversiteit kunnen gezorgd hebben, maar hier lijkt alles vlakker te worden. Eén grote soep van teveel ingrediënten, waardoor er te weinig nuances doorsmaken. Niet met iedereen willen samenwerken is misschien de goede raad die iemand Madonna moet geven.
Is het dan al kommer en kwel? Bijlange niet, ‘MDNA’ staat – voor wie daar oren naar heeft – vol leuke dansbare prulletjes, met hier en daar toch wel een mogelijke stinker van een hit. De single ‘Give Me All Your Lovin” zouden wij door het achtergehaalde cheerleadersgeschreeuw liefst meteen vergeten en ook de nieuwe single ‘Girl Gone Wild’ mag ons insziens meteen richting de archieven (behalve dan de opwindende clip). De derde single ‘Turn Up The Radio’ willen we nog een kans geven. Het nummer neigt naar ordinaire (en da’s goed bedoeld) pop maar is ook meteen één van de drie zeer helder gezongen nummers. Het is een frisse song dat z’n titel misschien wel zal waarmaken.
‘I’m Addicted’ is een eenvoudig discotheekdeuntje dat weliswaar een zeer leuk einde heeft. En ook ‘I Don’t Give A’ kent z’n hoogtepunt op het einde. Voor de rest is het nummer vooral een Minaj vehikel. ‘Superstar’ is volledig overbodig. Niet alleen heeft het nummer, zoals hierboven al gesuggereerd, een debiele tekst, het ge-‘ooh-la-la’ werkt al na de eerste keer op de zenuwen. Het is zo’n nummer waarvan je je afvraagt wat ze (Madonna dus) dacht of onder welke invloed ze was toen ze besliste dit op haar plaat te zetten.
En dan blijven er nog zes nummers over. Zes nummers die wat ons betreft op een EP mochten geperst en als dusdanig uitgebracht worden. Zes nummers die allemaal aan William Orbit gelinkt zijn. De producer die een tweede adem in Madonna’s carrière blies, blaast ook hier leven in een plaat die anders misschien wel heel erg plat zou geworden zijn.
‘Gang Bang’ is leuke discopop dat haast neurotisch wordt gezongen en dat de perfecte soundtrack voor een misdaadfilmpje zou kunnen zijn. Alleen spijtig van het ‘bitch’-gedeelte op het einde. Dat einde klinkt goedkoop en geforceerd en had gerust gecut mogen worden. ‘Some Girls’ is een beetje een verrassing als het op Madonna’s stem aankomt. Meteen van bij de eerste noten klinkt ze als een late Debbie Harry (inderdaad, die andere zangeres die eigenlijk ook niet kon zingen, maar door haar podiumprescence wist te overtuigen), en zelfs de muziek laat een recente Blondie doorschemeren. ‘Love Spent’ onderscheidt zich door een mooie zanglijn en vooral een innemende laatste anderhalve minuut. ‘Masterpiece’ is opnieuw een glashelder gezongen nummer dat herinneringen oproept aan de sfeer van haar verzamelaar ‘Something To Remember’. Madonna ontving voor dit nummer een Golden Globe voor beste originele song (uit haar film W.E.) en liet Elton John woedend achter zich. Het nummer is trouwens de perfecte aanloop naar de afsluiter van de cd.
‘Falling Free’ is één van de twee steengoeie nummers op de cd. Een spaarzame instrumentatie waarover Madonna haar hart uitstort zonder sentimenteel te klinken. Een scheidingslied dat geen zelfmedelijden evoceert en vrij sec rapporteert over een nieuw begin. Het nummer wordt beheerst gezongen en klinkt zo naakt dat het haast voyeuristisch wordt er naar te luisteren. Het andere hoogtepunt op ‘MDNA’ is ‘I’m A Sinner’, een stomende trein, in de stijl van ‘Beautiful Stranger’, die de luisteraar noopt te bewegen. Het past natuurlijk volledig in Madonna’s straatje om zichzelf als zondaar te bestempelen, maar ze doet het hier met hemelse ‘ooo-woo-ooo-hoo’-koortjes en wanneer ze halverwege aan haar opsomming heiligen begint, brengt dat het nummer naar een heel ander niveau.
Wie opteert om zich de deluxe-versie van ‘MDNA’ aan te schaffen, doet dat volgens ons op eigen risico. Met vier bonustracks en een mix van ‘Give Me All Your Lovin” stelt dat al niet veel voor en dan onthouden we alleen nog ‘Beautiful Killer’ die aardig in de sfeer van de hoofdplaat past. Goed gezongen en een melodie die niet zomaar verdwijnt na de laatste noot. De rest op de extra cd is echter wegwerpbaar. Het opbiechtende ‘I Fucked Up’ is zo zagerig gebracht dat je alleen kan beamen wat ze zingt. Zelfs als halverwege het nummer het tempo wordt opgevoerd kan dat de reeds opgelopen hersenschade niet meer verhelpen. Het beschamende ‘B-Day Song’ zal zich ooit nog wreken en het zou ons niet eens verwonderen als ze het nummer later gewoon uit haar discografie schrapt. En dan is er nog ‘Best Friend’, een lied, naar het schijnt, gericht aan Guy Ritchie. Het zou leuk geweest zijn als ze dat nummer gewoon aan de beste man zelf gestuurd zou hebben. Het is zo repetitief dat je er kregelig van wordt en haast vanzelf gaat begrijpen dat Ritchie het voor bekeken hield.
Is ‘MDNA’ een onmisbare plaat geworden voor de Madonna-fan? Uiteraard, maar dat zal elke plaat van Madonna voor haar fans zijn. Is het een interessante plaat voor de occasionele fan geworden? Zonder twijfel, want die goeie ouwe Madge bewijst dat ze nog steeds mee is met wat er leeft. Ze is het misschien niet meer voor op haar tijd, maar ze hinkt alvast niet achterop. En ze weet nog steeds hoe ze haar publiek een geweldige show moet geven (getuige daarvan haar Super Bowl spektakel). Moet Madonna haar leeftijd indachtig zijn? Het zou waarschijnlijk geen slechte zaak zijn om zich een beetje meer richting die 54 te gedragen. Niet dat ze het meisje in haar moet opbergen, maar om echt te beklijven, moet het natuurlijk wel een klein beetje geloofwaardig zijn. Dat de beste nummers op ‘MDNA’ niet de platte eurohouse trash nummers zijn heeft daar misschien veel mee te maken.
Madonna heeft met ‘MDNA’ een goeie plaat gemaakt, maar net omdat het Madonna is, hadden we misschien toch graag nog wat meer gekregen dan nu het geval is. Volgende keer beter, Madonna!
Madonna concerteert in het Koning Boudewijnstadion op 12 juli 2012.
