En toen was het gedaan. Tien jaar na de eerste film, en een
slordige vijftien jaar nadat het eerste boek verscheen, spreekt
Harry Potter zijn laatste bezwering uit. Enkele jaren geleden
dachten heel wat mensen dat de interesse in de films zou
verminderen na het verschijnen van de laatste roman; dat Harry
Potter een zoveelste franchise zou blijken die zichzelf
onnodig lang blijft voortslepen, lang nadat het publiek al
rücksichtlos in de ‘Twilights’ en ‘I am Number Fours’ is
gevlogen. Maar niets daarvan. Fans trokken massaal naar Londen om
de wereldpremière van ‘Harry Potter and the Deathly Hallows, Part
2’ bij te wonen en de voornamelijk via het internet gecreëerde hype
is ongelooflijk sterk. De finale van de Harry Potterserie belooft
werkelijk een evenement te worden.
Zelf heb ik altijd een nogal kille relatie gehad met zowel
fantasyfilms als grote franchises. Maar al te vaak vervalt
fantastische cinema in nodeloos bombast, alsof de makers zichzelf
wijsmaken dat ze Een Heel Belangrijk Verhaal aan het vertellen
zijn. Met hoofdletters, jazeker. ‘Lord of the Rings’ had daar last
van – een trilogie die ik kon waarderen, waar ik graag naar heb
gekeken, maar écht, durft u met een uitgestreken gezicht te beweren
dat ze niét te lang duurden? Dat ze niét sporadisch potsierlijk
pompeus werden? (Hoewel de hardcore fans ongetwijfeld “ja”
zouden antwoorden. Zoals de reacties onder onze ‘Lord of the
Rings’-recensies bewijzen, is het niet voldoende om te zeggen: “Ze
waren goed, mà à r…” Wat je dient te zeggen is: “Dit waren perfecte
films, er is nooit iets beter gemaakt dan dit. Punt.” Maar ik laat
mij gaan.)
Harry Potter, daarentegen, was anders. Met Harry Potter klikte
het wel. Het had iets te maken met de sfeer ervan, de humor ervan,
de menselijkheid ervan. Met het feit dat de serie niet continu zijn
epische allures onder je neus zat te wrijven (zelfs ‘Deathly
Hallows, Part 1’ vond nog tijd voor kleinere, intieme scènes, en
dat was het eerste deel van de finale). Als filmrecensent hoor je
natuurlijk de voorkeur te geven aan Oezbekistaanse steppedrama’s
die vier uur duren, maar waarin geen woord wordt gezegd, en hey,
als ik pretentieus kan meelullen over de hedendaagse Scandinavische
cinema, dan sta ik als eerste in de rij… Maar met al dat blijft
‘Harry Potter’ mijn niet-eens-zo-guilty-pleasure. Een
zeldzame grote blockbuster-serie die zowaar te pruimen
valt.
In de aanloop naar het allerlaatste deel, heb ik mijn
besprekingen van de vorige films nog eens opgezocht, en gemerkt dat
ze eigenlijk ook mijn decennium als recensent mooi samenvatten. Ik
ben films beginnen bespreken rond 2001, het jaar waarin ‘The
Philosopher’s Stone’ uitkwam. De recensies van zowel die film als
het tweede deel, ‘The Chamber of Secrets’, komen me nu enigszins
houterig over; de schrijfstijl zit nog niet helemaal goed, de
argumentatie had net iets dieper kunnen graven. Vanaf ‘The Prisoner
of Azkaban’ gaat het beter, hoewel ik die bepaalde aflevering
onlangs opnieuw heb bekeken, en nu moet toegeven dat ik de film
destijds te laag heb ingeschat. Alfonso Cuaron is de enige
regisseur die zoveel subtiele details en visuele textuur aan een
‘Harry Potter’-film heeft kunnen geven – hij maakte zich de reeks
eigen en gaf blijk van een soms licht-anarchistische fantasie. Op
dat moment heb ik dat niet genoeg gewaardeerd. Tegen de tijd dat
‘The Goblet of Fire’ uitkwam, was ik min of meer de recensent die
ik nu ben, for better or for worse. Beslist u maar of ik
er op vooruit ben gegaan.
De recensie van ‘Deathly Hallows, Part 2’ komt er normaal gezien
op donderdag 14 juli aan, hoewel de kwaliteit van de film zichzelf
in feite perfect laat voorspellen: waar ‘Deathly Hallows, Part 1’
nog sfeervolle set-up was, wordt dit twee uur lang
tovenaarsactie, onderbroken voor de langverwachte “kom in mijn
armen”-scène tussen Ron en Hermione. Of dacht u dat het anders kà n
lopen?
In de tussentijd nodig ik u uit om nog eens te grasduinen tussen
de oude recensies. Ondanks hun gebreken – zeker die van de oudste
exemplaren – heb ik er voor gekozen om ze niet te herschrijven; een
recensie zegt, in de beste gevallen, even veel over de schrijver
ervan als over de film, en als de besprekingen van ‘The
Philosopher’s Stone’ en ‘The Chamber of Secrets’ over mij zeggen
dat ik nog volop aan het bijleren was… Tja, dan is dat omdat het
de waarheid is. (Het helpt natuurlijk ook dat de teksten niet
zodanig slecht zijn dat ik me ervoor geneer – uiteindelijk toch
maar de reden waarom ik pakweg de besprekingen van ‘2001: A Space
Odyssey’ en ‘Magnolia’ ooit wél heb herschreven. In de krant van
gisteren wordt vandaag vis gewikkeld, maar als je jezelf op het
internet belachelijk maakt, dan is het meteen voor altijd.)
Oh ja, en wie zich zorgen maakt dat we plotseling mee achter
elke hype gaan aanhollen die Hollywood ons opdringt: geen nood.
Onze Lars Von Trier-special is officieel af en klaar om online
gezet te worden rond de releasedatum van ‘Melancholia’, Vincent Van
Peer is ambitieuze dingen van plan rond het westerngenre en daarna
dachten we eraan om de heer Bernardo Bertolucci eens van héél
dichtbij te bekijken. En dat allemaal terwijl andere mensen op
vakantie gaan. De wereld is niet eerlijk.
Harry Potter and…
‘The Philosopher’s
Stone‘
‘The Chamber of
Secrets‘
‘The Prisoner of
Azkaban‘
‘The Goblet of
Fire‘
‘The Order of the
Phoenix‘
‘The Half-Blood
Prince‘
‘The Deathly
Hallows, Part 1‘