Columbia, 2011
Sony
In de vroege seventies stond de Amerikaanse zanger Al
Green op het absolute hoogtepunt van zijn carrière. 1972 was zowel
muzikaal als financieel een magisch jaar dankzij de dubbele triomf
van ‘Let’s Stay Together’ en ‘I’m Still in Love With You’. Beide
albums hadden the secret of success ontrafeld met een
bezwerende mix van soul, romantiek en feel good. Leg daar
‘Stone Rollin’ van Raphael Saadiq naast en u zult merken dat er na
vier decennia nog geen sleet op die formule is gekomen. Een
ogenschijnlijke voltreffer dus, al trapt Saadiq misschien te hard
in de val van herhaling.
‘Stone Rollin’ slaat nochtans in als een bom. De eerste nummers
zijn een aaneenschakeling van kracht, beweeglijkheid en emotie. Wie
na het trio ‘Heart Attack’, ‘Go to Hell’ en ‘Radio’ nog niet jolig
staat rond te veren, lijdt ongetwijfeld aan een fysieke beperking
of een cynische wereldblik. Hoe dan ook, Raphael Saadiq laat zijn
luisteraar swingen als geen ander. ‘Heart Attack’ schudt je wakker
met een stevig ritme, een vintage sound en grote dosis
steroïden. De kleur van de songs is om duimen en vingers van af te
likken: geluid, sfeer en gevoel lijken stuk voor stuk uit het
verleden gegrepen. De lo-fi stoort niet en geeft de stem
van Saadiq net een uitgepuurd en rauwer tintje. ‘Go to Hell’ is een
spontaan samenvallen van diepe gevoelens en hoopvolle
gedachten.
Saadiq werkt bijzonder rechtlijnig. ‘Radio’ bijvoorbeeld heeft
zijn boodschap eigenlijk al na twintig seconden duidelijk gemaakt,
maar dat stoot allesbehalve op weigering of teleurstelling. De
heupwiegende songs zijn een verfijning van de traditionele song en
voegen hier en daar een leuk extraatje toe. Let op het
instrumentarium op achtergrond van bijvoorbeeld ‘Go to Hell’ of
‘Over You’. Saadiq gebruikt blaasinstrumenten om de muziek net dat
tikkeltje meer dynamiek te geven.
Aan vocale kracht ontbreekt het nochtans niet. Contrasten schuwt
de veertiger allesbehalve. De details die hij in zijn
perfomances legt, bevatten een aantal leuke referenties
naar het werk van James Brown. Saadiq heeft aandachtig geluisterd
naar de idiosyncratische maniertjes van de godfather of
soul en heeft een aantal ideeën overgenomen. Het gekreun en
gekerm, het uitbundige en schreeuwerige zingen…it’s all
there.
‘Stone Rollin’ doorbreekt eveneens het thematische stramien van
heel wat middelmatige soulalbums. Hoe? In tien tracks krijgt de
luisteraar zowat iedere vorm van roots music aan te horen.
Blues in de titeltrack, folk in ‘Day Dreams’ en zelfs rap in ‘Good
Man’. Diversiteit troef met andere woorden. Wat is er dan mis met
‘Stone Rollin’?
Om het met een song van Al Green te verwoorden: het is enkel
love and happiness. ‘Stone Rollin’ doet uitschijnen alsof
er sinds de glorietijden van James Brown, Al Green, Curtis Mayfield
en Isaac Hayes niets meer veranderd is in het genre. Helemaal mis.
Waar zijn de verworvenheden van R’n’B en nu-soul van de afgelopen
vijftien jaar? Saadiq heeft er zich iets te makkelijk van afgemaakt
door een stukje muziekgeschiedenis over te slaan en gewoon terug te
keren naar de golden oldies. Dat weerspiegelt zich in de
inhoud van de teksten.
De aandachtige luisteraar die in een van de tien nummers een
stukje tekst vindt die niet te maken heeft met liefde of geluk, mag
zichzelf een klein applausje geven. Deze recensent is er alvast
niet in geslaagd om iets te ontdekken wat buiten het
‘soulparadigma’ valt. Spijtig, want met zo’n excentrieke zangstijl
en oog voor detail, is Saadiq nochtans een natuurtalent als het op
muziek aankomt. Alleen heeft zich dat niet vertaald in een album
dat ook inhoudelijk aanspreekt.
‘Stone Rollin’ is de gedoodverfde aankoop voor energieke en
losbandige types, veertigers met een midlifecrisis en dromerige
figuren die met hun smoorverliefde kop door de straten slenteren.
Ondanks al die vreugde en blijdschap is het teleurstellend dat
Saadiq zich vooral heeft bezig gehouden met het uiterlijke karakter
van zijn muziek. Een eigentijdse thematiek ingebed in de sfeer van
de seventies had ongetwijfeld een boeiender resultaat
opgeleverd. ‘Stone Rollin’ is goed, maar net niet
uitzonderlijk.
