Eigenaardige kerel, die Dexter. Naast een job bij Miami’s finest houdt hij er de vreemde hobby op na zijn moorddadige verlangens bot te vieren op seriemoordenaars die door de mazen van het juridische net wisten te glippen. Daarnaast heeft hij een min of meer platonische verhouding met een vrouw die net uit een traumatische relatie van slagen en verkrachtingen komt. “I chose Rita because she, in her own way, is as damaged as me,” merkt hij fijntjes op. De andere belangrijke persoon in zijn leven is zijn zus. Dexter voelt geen emoties, hij is volledig ‘leeg’ vanbinnen, maar weet wel, “if I had any emotions at all, I’d have them for Deb.” Dolletjes! Tel daarbij nog zijn ongezonde obsessie voor bloed en zijn cynische gevoel voor humor en je hebt een wel heel ongebruikelijk hoofdpersonage voor een tv-reeks. Maar tóch! Tóch krijg je al snel sympathie voor de apathische vondeling. Geef toe, iemand die dingen zegt als “I can kill a man, dismember his body, and be home in time for Letterman. But knowing what to say when my girlfriend’s feeling insecure… I’m totally lost,” kan nooit helemaal slecht zijn. Hoe vreemd het op papier ook mag klinken, de eigenzinnige cocktail van humor, detective, slasher, drama en film noir in het zonnige Miami zorgt (samen met ‘Pushing Daisies’) voor de origineelste en beste nieuwe reeks van het jaar.
De structuur van een gemiddelde ‘Dexter’-aflevering is een soort morbide variant op het ‘CSI’-genre. In plaats van per aflevering een moord op te lossen, helpt Dexter telkens iemand om zeep. Hoewel hij uiteindelijk slechts in ongeveer de helft van alle twaalf afleveringen daadwerkelijk iemand vermoordt, is er wel telkens een duidelijk potentieel slachtoffer dat hij buiten zijn uren in de gaten houdt. Het gaat hier zo goed als altijd om nevenplots, maar die gebeurtenissen geven wel vaak een mooi inzicht in zijn verwrongen psyche. “Killing must serve a purpose. Otherwise, it’s just plain murder,” zegt hij op een bepaald moment. De waarden die Dexter zo hoog in het vaandel voert, zijn hem ingegeven door zijn adoptievader, Harry, die begreep dat hij ‘anders’ was, dat hij een drang had om te moorden die gekanaliseerd moest worden om erger te voorkomen. Zo zette hij Dexter op pad om zijn talenten in te zetten for the greater good. Hoe koud Dexter ook is als meedogenloze killer, zijn emoties zijn complexer dan je in het begin zou denken. Op een bepaald moment geeft hij in de voice over toe, “I always prided myself on being an outsider… but now… I feel the need to connect with someone.” Hij is ook zo goed in het faken van emoties dat hij na verloop van tijd twijfelt of hij ze niet écht voelt. De voice over dient uiteraard als venster om de kijker een blik te gunnen in zijn geest en af en toe weet hij, bewust of onbewust, een mooie poëtische reflectie op het leven te geven. “I dream I’m floating on the surface of my own life, watching it unfold,” zegt hij op een bepaald moment. Mooie uitspraak voor iemand die graag mensen in stukken zaagt. Omdat hij alles moet faken, is hij ook soms aandoenlijk onwetend over bepaalde zaken, zoals seks, of het troosten van een vrouw. Hij vat dat zelf mooi samen: “All you can do is play along at life and hope that sometimes you get it right.”
Maar goed, er is natuurlijk ook nog de hoofdverhaallijn, die voor de grootste suspens zorgt. Nadat enkele hoertjes volledig gedraineerd van al hun bloed (“No blood. What a great idea,” dixit Dexter) en in stukken werden teruggevonden, is het duidelijk dat er een wel heel macabere seriemoordenaar rondloopt in de straten van L.A. Na verloop van tijd wordt hij de ice truck killer gedoopt, de meest beruchte seriemoordenaar uit de geschiedenis van de stad. Als Dexter door een (on)gelukkig toeval gevaarlijk dicht in de buurt komt van dit onfrisse individu, krijgt hij plots persoonlijke boodschappen en ontstaat er een vreemde, lugubere band tussen de twee. De ice truck killer is in feite de meest instinctieve, basale versie van Dexter, die nooit regels heeft gekend en zijn alsmaar verregaandere experimenten doorzet op onschuldige mensen. Hij laat de verlangens die Dexter zo goed kent de vrije loop en laat zich volledig gaan in zijn destructieve creativiteit. De eerste reactie van Dexter is er dan ook een van bewondering en zelfs afgunst, maar tegelijk wéét hij wel dat het fout is. Op die manier is de reeks een soort hobbesiaanse bespiegeling die stelt dat de mens een maatschappij nodig heeft om niet te ontsporen, maar natuurlijk is Dexter niet zomaar een gewone mens.
Zijn personage wordt in ieder geval fantastisch uitgewerkt, niet in het minst door de tour de force van hoofdacteur Michael C. Hall (David uit ‘Six Feet Under’, die daar ook al de show stal). Hij is een man die fundamenteel gestoord is, maar dat wel beseft en er het beste van probeert te maken. Zijn pogingen om een min of meer normaal leven te leiden, geven hem een hart en zijn onhandigheid in meer complexe sociale situaties maken hem onweerstaanbaar. De morele dilemma’s die hem parten spelen in de confrontaties met de ice truck killer, zijn verleden en zijn omgeving zijn ook steeds geloofwaardig, wat niet evident is gezien de uitzinnige aard van zijn personage. Dat een maniakaal, complex en gestoord iemand als Dexter zo knap wordt uitgewerkt is de grootste verdienste van de reeks.
Tegelijk is het echter ook haar grootste minpunt. Doordat Dexter zo nadrukkelijk aanwezig is, zowel on– als offscreen (in de sappige, heerlijk citeerbare voice over), krijgen de andere personages veel minder ruimte dan in andere kwaliteitsreeksen. Rita en Debra worden nog knap geschetst, maar de rest van de personages (en dat zijn dan vooral Dexter’s collega politieagenten) zijn allemaal samen te vatten in twee regeltjes. Het is op elk moment very much a one-man show. Op zich is dat niet zo erg, maar het valt af te wachten of ‘Dexter’ dan ook niet uitvalt als een one-trick pony. De verhaallijn is immers afgerond en over het hoofdpersonage weten we ondertussen al enorm veel (stof voor analyse, die kerel!). Het valt dus af te wachten of ‘Dexter’ haar niveau in de volgende seizoenen (twee en drie zijn al uitgezonden in de Verenigde Staten) zal kunnen behouden. Een ander puntje van kritiek is dat er iets te vaak wordt teruggegrepen naar flash backs om Dexters achtergrond uit te leggen. We komen zo wel veel te weten over wie hij is en over zijn relatie met Harry, maar al bij al had dit onderdeel toch beknopter en interessanter kunnen worden uitgewerkt.
Met het nodige gevoel voor humor (want ‘Dexter’ is, in tegenstelling tot wat je zou verwachten, erg leuk en luchtig om naar te kijken), wordt er een verhaal verteld dat stoelt op een werkelijk legendarisch hoofdpersonage, maar er tegelijk in slaagt om het publiek soms op het puntje van zijn stoel te houden. Ironisch geplaatst in het zonnige Miami wordt de kijker gedwongen om mee te gaan in de meest donkere gedachten van een zieke geest. “If hell exists, I’m in it,” zegt Dexter. Hij kan het zelf altijd het best uitleggen. Ach ja, de plottwists zijn hier en daar een tikje voorspelbaar en bij sommige personages blijven de makers wel heel erg aan de oppervlakte, maar de ook visueel indrukwekkende reeks (check de prachtige begintitels!) weet toch moeiteloos te overtuigen. Het valt een beetje af te wachten of de premisse ook interessant blijft, maar de start is in ieder geval erg sterk én origineel. ’t Is zoals ie zelf zegt: “I’m something new entirely, with my own set of rules. I’m Dexter. Boo…” Eigenaardige kerel, die Dexter.
