Of ik dan wat van zijn wortelpuree wil? Zonder verpinken stelt hij me de vraag nadat ik een half broodje afwimpelde met de mededeling dat ik net van de tandarts kom. Het is White ten voeten uit: zijn schriele fysiek, slungelachtige tred en ietwat maffe kledij doen een mens soms vergeten dat hij een kwieke gesprekspartner is die over de meest uiteenlopende onderwerpen een mening heeft. Rondhangen met Jim White in de mess van ’s lands mooiste concerttempel, een aanrader!
White: "Ik ben ook net naar een dokter geweest."
enola: Wat had hij te melden?
White: "Dat mijn hoofd vol gaatjes zit. (glimlacht) Dat komt door al die verantwoordelijkheden. Voor deze tour ben ik tourmanager, chauffeur en al wat er nog bij komt kijken. Het is hard werken om de band overal op tijd te krijgen, om de dingen te organiseren. Vandaag is dan weer een makkelijke dag: in de AB weet iedereen wat hij/zij moet doen. Het belangrijkste vandaag was de zaal te vinden, wat vaak nog het moeilijkst van al is als je een stad niet kent en je geen kaart hebt."
enola: Doet het je nog iets, terug naar Brussel komen?
White: "Het blijft bijzonder, maar het voelt heel anders aan. Toen ik hier leefde, rond 1982 (White was o.m. fotomodel voor Carlsberg, gp), was ik verdrietig en depressief. Ik wist niet wie ik was en wat mijn plaats in de wereld was. Intussen weet ik wie ik ben en waar mijn thuis is, en dat maakt terugkomen naar Brussel een pak aangenamer."
enola: Hoe leg je Brussel uit aan landgenoten die hier nooit geweest zijn?
White: "Ik vind het geen typisch Europese stad, Brussel is daarvoor te moeilijk vast te pinnen. Sommige dingen zijn hier een pak complexer en uitdagender dan in andere Europese grootsteden. Rondrijden bijvoorbeeld. Vandaag nog heb ik mogen meemaken wat een maniakken hier op straat komen. Wat dat betreft zitten jullie dichter bij Cairo dan Amsterdam. Visueel vind ik het dan weer een heel stimulerende stad, met een interessant cultureel aanbod. Het is een stad die me altijd verwelkomd heeft. Toen ik modellenwerk deed, kende ik bitter weinig succes… tot ik in Brussel en Amsterdam terechtkwam. Nu ik muzikant ben, zijn het nog steeds twee van mijn favoriete plaatsen. Ik lijk hier ook iets populairder dan in andere steden. Het is wel grappig, omdat ik er vijfentwintig jaar geleden van uit ging dat ik niet zou terug komen. Ik hou eigenlijk niet eens van reizen, maar deze twee steden hebben me er dus wel van overtuigd dat elke muzikant een stad heeft waar hij of zij populair is, je moet die gewoon zien te vinden." (lacht)
enola: Je zei me vorig jaar dat je album normaal gezien in de lente zou verschijnen. Wat is er misgelopen?
White: "Een zieke baby, dat is wat er gebeurde. Ik was net voor de tour met Hellwood opnieuw vader geworden, en toen ik thuis kwam zaten we met een baby die niet sliep. Meer dan een jaar hebben we eigenlijk de baby moeten sussen. Intussen gaat het beter, het was een tijdelijk probleem met haar maag."
enola: Ik kan me voorstellen dat je deze tour dan meer als een verplichting beschouwt.
White: "Ik heb alleszins nooit een publiek persoon willen worden. Intussen kan ik daar wel mee om en weet ik de mindere kanten te ontwijken, maar jaren geleden, toen ik een professioneel surfer was, woonde ik in een stadje waar iedereen me kende. Ik vond het zo vreemd dat volstrekt onbekenden zo veel van me wisten. Ik hou daar niet van, ik wil op gelijke voet beginnen. Het is altijd een beetje jammer als mensen een gesprek beginnen met "Ik heb al zo veel over jou gehoord" en jij niets over hen weet. Waar ik goed in ben, dat is alleen zijn en in een studio op zoek gaan naar nieuwe manieren, vreemde manieren, om dingen te zeggen, met muziek of woorden. Op een podium geef je een performance, het gaat erom hoe je het een leuke ervaring voor iedereen kan maken. Alleen rondreizen met niet meer dan een harmonica is een makkie, rondhollen met een band, dat is pas een uitdaging."
enola: Op je album staat het zinnetje "My record speaks for itself"…
White: "Weet je dat zowat iedere journalist me daar al op gewezen heeft?"
enola: Hey, ik bewaar de vervelende vragen voor het laatst hoor.
White: (lacht) "Goed. Mijn art director heeft het er op gezet, het was me eerst zelfs niet opgevallen."
enola: Ik dacht dat je het bewust gedaan had om de steeds terugkerende opmerkingen over hoe je tussen de genreplooien valt te pareren. Dat je ermee je eigen hokje claimt…
White: "Bedankt, kerel, dat ga ik nu gebruiken als antwoord! (grinnikt) Ik denk dat de art director het eigenlijk net zo begrepen had. Ik werk al een tijdje met haar samen. Normaal sta ik op volledige artistieke controle, ook wat design betreft, maar in haar geval maak ik zonder problemen een uitzondering. Ik vertrouw haar volledig, omdat ik weet dat ik achteraf niets ga willen veranderen. Je moet mensen vinden die je kunt vertrouwen, die je helpen bij zaken waar je niet goed in bent."
enola: Je albums hebben alleszins gemeen dat ze er een wat aparte lay-out en foto’s op nahouden, uit hun context gerukte beelden, etc. Zorgde je zelf ook voor de foto’s van Transnormal Skiperoo?
White: "De coverfoto komt niet van mij, maar de rest wel, denk ik."
enola: Het straalt alleszins een soort van vrolijkheid uit die nieuw is.
White: "Klopt, er gaat een zekere onschuld van uit deze keer. Het was opnieuw een idee van de art director, die plots kwam binnenlopen met de melding dat ze het perfecte plaatje had gevonden. What could I say?"
enola: Is dit dan toch de plaat van the happy Jim White?
White: "Alles is een verhaal, alles is niet meer dan grote wazigheid. Je kan het je misschien het beste voorstellen als een enorme tanker vol spijt en verdriet. De laatste vijf jaar zijn er plots sleepboten verschenen, die de koers van de tanker wat hebben kunnen bijsturen. Gaat het daarom in de richting van het geluk? Niet noodzakelijk, maar het begint er wat op te lijken." (lacht)
enola: Opnieuw heb je een potje gestoofd van traditionele geluiden en experimentjes met elektronica en filmmuziek.
White: "Yep. Als kind luisterde ik uren aan een stuk naar AM radio. Er was één radiostation in de stad en ze speelden alles van country tot pop. Als je The Beatles wilde horen, dan moest je Tammy Wynette erbij nemen, maar ook The Temptations. Op dat moment was ik al enorm geïnteresseerd in vreemde muziek. Ik hoef er niet eens naar op zoek te gaan, het komt vanzelf. Daardoor duurde het natuurlijk wel lang voor ik Fela Kuti leerde kennen. In New York werd ik pas echt blootgesteld aan wereldmuziek en exotische genres waar ik eerder niet van gehoord had. Zeker als taxichauffeur werd ik ondergedompeld in een wereld waar ik voorheen zelfs geen besef van had. Omdat ik Arabieren, Aziaten en Afrikanen kende, kreeg ik allerhande tapes in handen gestopt en zo ging een nieuwe wereld voor me open. Het verschil was dat ik alles beluisterde door die folk/countryfilter, wat waarschijnlijk je opmerking verklaart. Ik luister naar muziek van Arvo Pärt tot Sonny Terry & Brownie McGhee, en ik vind het ook prima om al die invloeden samen te gooien."
enola: Op je website is een behoorlijk eclectische lijst terug te vinden van muziek, film en andere cultuurvormen die je boeien. Kan je die kicks nog krijgen in het diepe Georgia, waar je nu woont?
White: "Nu kan dat wel, maar het was onbegonnen werk toen ik in het Zuiden opgroeide. Er bestond niet zoiets als exotische muziek en ik kende er dus niets van. Of het moest van National Geographic komen, en die maakten geen cassettes of lp’s. (lacht) En wat het eclecticisme betreft: het is een tweede natuur, al blijf ik bewust bij de rootsmuziek steken omdat dat nu eenmaal is wat ik het beste ken. Muziek maken is een beetje als een boompje versieren, je kiest zelf wat je er allemaal aanhangt."
enola: Kies je dan eerst je boom of je versieringen?
White: "Ik kom nog te vaak in de verleiding om het tweede te doen, ik ben niet zo goed in de boel eenvoudig houden."
enola: Je maakte dezelfde opmerking toen je vertelde hoe Johnny Dowd al je uitgewerkte voorstellen reduceerde tot een paar simpele ideeën.
White: "Verder uit elkaar kunnen twee artiesten, of methodes, niet liggen. Johnny is heel efficiënt. Hij heeft mijn geduld niet, en ik heb zijn vakmanschap niet. Hij kan een song schrijven in vijf minuten. Echt. De beste song die je ooit hoorde, daar gaat hij voor zitten en op vijf minuten heeft hij ’m. Hij hoeft er achteraf ook geen woord aan te veranderen. Ik heb zoiets nooit eerder gezien."
enola: Heb je ooit iets aangevangen met je diploma filmstudies?
White: "Ik heb een experimentele film van 57 minuten gemaakt, Painful World. Toen ik de film af had, ben ik ziek geworden en dat heeft me bijna het leven gekost. Ik werkte tussen 80 en 100 uur per week om de film af te krijgen. Toen ik in bed beter probeerde te worden, schreef ik de songs die uiteindelijk terecht zouden komen op mijn eerste album. Intussen werk ik ook aan een scenario voor een langspeelfilm, gewoonweg omdat regisseren niks voor mij is, daar heb ik niet het talent voor. Maar met die film heb ik wel enkele prijzen gewonnen en deelgenomen aan een stuk of wat festivals. Het is zeker geen meesterwerk, het heeft zelfs heel wat tekortkomingen, maar het laat wel een heel andere kant van mezelf zien. De experimentele." (lacht)
enola: En je roman, hoe staat het daarmee?
White: "De baby zorgt dat alles vertraagt. Zowel de roman als het scenario zijn al ver gevorderd, het komt er nu enkel nog op neer om tijd te vinden en ze af te werken. Sinds 2004 werd m’n huis vernield door een orkaan, heb ik mijn ex-vrouw zien weglopen met mijn kind, heb ik mijn huis verkocht, mijn huidige vrouw leren kennen, ben ik met haar getrouwd, renoveerde ik het huis, kregen we een baby, maakte ik twee albums, ben ik intensief gaan touren met de film, en nu doe ik dit. Dat is wat veel van het goede, niet? Hopelijk kan ik de volgende drie jaar even gaan zitten en rustig wat schrijven. Ik hou er nog het meest van al van om thuis te zijn en me maar te moeten richten op één activiteit. Nu praat ik tegen hem, tegen hem daar, tegen haar, tegen hen, en tegen jou. Ik heb zo al een gefragmenteerde kop en het wordt er echt niet beter op. Wat ik nu dus doe is m’n adem inhouden tot ik naar huis kan en opnieuw kan ademen."
enola: Sightseeing is er niet bij dan?
White: "Interviews geven, muziek spelen en de weg zoeken, zo kan ik de voorbij twaalf dagen samenvatten. En de volgende twaalf. Elke dag is een uitdaging."
enola: Veel van je songs bestaan uit vele lagen. Hoe vertaal je zoiets naar een concert?
White: "Je moet natuurlijk songs brengen die je kan versimpelen. Dat gaat niet met "Counting Numbers In The Air" en "Crash Into The Sun", maar wel met dingen als "Jailbird". Het is dus zoeken naar songs die overleven in een sobere context. Daarenboven moet je natuurlijk rekening houden met het talent en de mogelijkheden van je muzikanten. Als ik het gevoel heb dat het niet bijzonder is om met z’n drieën te spelen, dan hoeft het niet meer. De song moet betekenis hebben en houden."
enola: En de toekomst? Hoe zit het met Luaka Bop?
White: "Ik heb een contract voor zes albums, waar ik tot op deze dag enkel maar dankbaar voor kan zijn. De tape die ze van me kregen was van belabberde geluidskwaliteit en bevatte half afgewerkte songs en heeft ze toch ertoe aangezet om me muziek te laten maken. Dat vertrouwen betekent nog steeds veel voor me."
enola: Vorig jaar vertelde je dat ze je samenwerking met Johnny Dowd afkeurden. Laten ze je volledig vrij met je muziek?
White: "Ik kan ze maar op hun woord geloven als ze ergens mee zitten. Als ze twijfels hebben, dan moet ik nagaan of ze gelijk hebben of niet. Ik vertrouw hun oordeel. Ik ga niet alles doen wat ze vragen of voorstellen, maar ik ben wel bereid te luisteren. Ik weet ook dat ik bereid ben voor iets te vechten als ik er echt in geloof, dus je hoeft je echt geen zorgen te maken om mij. (lacht)"
