Eén man, twee fantastische platen. Niet alleen is hij weer mee bepalend voor de nieuwe Zita Swoon (weldra veel meer daarover), Tom Pintens heeft onze moedertaal eveneens een knoert van een aangename verrassing bezorgd. Elf mooie liedjes die even vernuftig als spontaan, even nonchalant als diepgaand klinken, verrijkt met elf mooie teksten. Tom Pintens ontpopt zich tot de Tia Hellebaut van het Nederlandstalige lied: gezwind over de lat gesprongen.
enola: Vanwaar die behoefte om een volledig Nederlandstalige plaat te maken?
Tom Pintens: "Eigenlijk heb ik daar niet lang over moeten nadenken. Of beter gezegd: misschien heb ik er eerst heel lang over nagedacht en achteraf rap beslist dat ik een plaat in het Nederlands zou maken. Ik had echt geen concept voor ogen. Op zich wou ik een nieuwe plaat met 2000 Monkeys maken, maar ik had nog wat stukjes tekst in het Nederlands in de schuif liggen en ik dacht: "waarom niet?". Ik voelde dat ik als schrijver ondertussen voldoende bagage had. Ik heb al veel dingen geproducet en geschreven en voelde me er eindelijk klaar voor. Maar die Nederlandstalige teksten schrijven ging me toch minder vlot af dan ik had gedacht."
enola: Dus sprong je eega, Ellen Schoenaerts, bij.
Pintens: "En dat was nodig. Zoals ik zei, ik had wel plannen om nog eens iets solo te doen, en het liefst in het Nederlands. In februari van vorig jaar zat ik samen met Kurt Overberg van de AB. We spraken af dat we gewoon een optreden aan het einde van de zomer zouden vastleggen maar drie weken voor de deadline zag ik het echt niet goed komen; ik kreeg er geen lijn in. Ellen is dan zelf beginnen te schrijven. Ze kon eigenlijk van nul beginnen, ik had toch niks écht bruikbaars. Ik heb haar haar goesting laten doen."
enola: En dat mondde, eerlijk gezegd, uit in mooie, verhalende teksten.
Pintens: "Verhalende teksten, inderdaad. Ze zijn geschreven in de derde persoon, en dat is een cadeau voor mij. Het zou raar zijn als ze de teksten in de ik-persoon had geschreven. Eigenlijk zou ik haar zelf eens moeten vragen of ze dat schrijven in de derde persoon bewust doet. Het groeide allemaal heel natuurlijk: ik speelde de melodie, zong de zanglijn voor, zij schreef de streepjes op voor de lettergrepen en trok naar boven om te schrijven. Dat ging heel snel, en op een paar details na heb ik eigenlijk weinig aan de teksten veranderd."
enola: Die manier van werken lijkt me ook aangewezen om een oud en dooddoend zeer in de Nederlandstalige muziek te vermijden: woordspelingen die alle inhoud uit teksten kunnen wegzuigen.
Pintens: "Ik moet toegeven: mocht ik alle teksten geschreven hebben, dan zou ik die neiging veel meer hebben, en ik zou het niet eens merken. Ik heb twee teksten geschreven: de single "Al die Tijd", en "Wijzer". Voor dat eerste nummer achtte ik een paar zinnen voldoende, daar mocht het eens wat absurder zijn. "Wijzer" heb ik eigenlijk ook zeer snel geschreven, het gaat gewoon over een bepaalde dag in mijn leven, hoe die eruit zag voor mijn prille vaderschap."
enola: Omdat het allemaal zo natuurlijk klinkt, was ik bij het vierde nummer eigenlijk al vergeten dat dit überhaupt een Nederlandstalige plaat is.
Pintens: "Wel, tof dat je dat zegt. Zo’n plaat is natuurlijk veel confronterender. Mijn ouders letten bijvoorbeeld veel meer op de tekst dan wanneer ze naar een Engelstalige plaat luisteren. Daar luisteren ze, zoals zovelen, vooral naar de melodie. Nu merkten ze ook dingen op over de teksten, dat voelde wel raar aan. Ze vonden het in elk geval tof, net als veel van mijn lieftallige collega’s."
enola: Geef je jezelf nog meer bloot op deze plaat dan op je ander werk?
Pintens: "Ik geef me zéker meer bloot. Bovendien heb ik mijn stem ook nog nooit zo naar voren gemixt als op deze plaat. In het Engels durfde ik tijdens het mixen wel eens de gitaar de stem laten overvleugelen om iets te verdoezelen of zo, maar hier voelde ik vreemd genoeg nooit die behoefte."
enola: Eigenlijk was dit toch een aangekondigd huwelijk, niet? Je hebt samen met Luc De Vos al songs geschreven voor het stuk "Kaatje is Verdronken" van Tom Van Dyck, en je was al peter van de groep Noppes op de Nekka-wedstrijd voor jong Nederlandstalig talent…
Pintens: "Inderdaad, en er was zelfs nog meer. Zo heb ik mee gesleuteld aan enkele songs van Stefaan Van Brabandt (acteur, u kent hem onder andere als de man die de wereldliteratuur samenvatte in een minuut in het boekenprogramma "Alles Uit De Kast", phn), daar heb ik veel plezier mee gehad. Bovendien heb ik ook enkele gastcolleges gegeven aan Studio Herman Teirlinck; Nederlandstalige muziek leeft daar meer dan in mijn milieu. Maar ik ben al bij al niet meer dan toevallig in onze eigen taal gerold."
enola: Je stapt wel niet mee op de trein van de dialectpop.
Pintens: "Ik heb bewust geprobeerd om niet in het dialect te zingen, en dat is niet evident als Antwerpenaar. Anderzijds wou ik het niet te artificieel laten klinken in het heel beschaafd Nederlands. Het zou me jaren gekost hebben om de ’a’ of de ’i’ perfect te krijgen. Nu hoop ik dat het heel natuurlijk klinkt; het heeft echt een jaar geduurd eer ik content was met mijn klanken maar na de opnames en zes try-outs heb ik het gevoel dat het nu ook live echt snor zit.
enola: Tom Barman deed nogal wat wenkbrauwen fronsen toen hij op de laatste (duetten)plaat van Henny Vrienten bijna Hollands klonk.
Pintens: "Ik heb dat nummer helaas nog altijd niet gehoord. Maar ik zie mezelf echt niet (spreekt dit uit in heel bekakt Nederlands:) "Jij bent zo mooi" zingen, dat gaat toch niet? Ik wil iets tussenin, met dit taaltje kan ik wel uit de voeten. Als ik met Stef Kamil of iemand anders van ’t Stad praat, gaat dat echt wel de platte toer op. Soms praat ik plat omdat ik vrees dat hij mij anders niet verstaat." (lacht)
enola: De piano maakt de hoofdmoot uit op je plaat. Daardoor komen enkele nummers bloedmooi en toch weer nostalgisch uit de verf, zonder dat de plaat een voorspelbare kleinkunst-touch krijgt.
Pintens: "Ik wou bewust géén kleinkunstplaat maken. De plaat had met deze muziek gerust ook Engelstalig kunnen zijn, al heb ik toch gesnoeid. Drums weg, elektrische gitaar weg. Normaal gezien hou ik niet van één sound voor een hele plaat, maar nu eigenlijk wel, dat paste het best."
" En wat die piano betreft… Ik heb eigenlijk in lange tijd niet meer zo’n affiniteit met dat instrument gehad. Ik bespeel het al sinds ik het op mijn vijfde leerde in de muziekschool. Daarna heb ik het wat in de steek gelaten, vrees ik. In de studio wil ik altijd een sfeer creëren die niet te vluchtig is, ik wil veel meer kleuren gebruiken en dat doe ik via de arrangementen, waar ik altijd veel tijd aan besteed. En zo’n piano kan echt rustgevend werken. Je kunt dat vergelijken met Radio Minerva hier in Antwerpen, waar ze veel van die rustige oldies draaien. Dat is een van de zenders die ik heb voorgeprogrammeerd in mijn autoradio. Dat zorgt voor een minder stressy, opgejaagde sfeer. Subliem voor chauffeurs, en zéker hier in Antwerpen!" (lacht)
enola: Je wordt her en der in de driehoek tussen Thé Lau, Spinvis en Flip Kowlier geplaatst. Kun jij jezelf in het steeds gecompliceerdere Nederlandstalige muzieklandschap schetsen?
Pintens: "Goh… In zulke bio’s moet natuurlijk iets staan, en ik kan die vergelijkingen wel begrijpen. Maar waar zijn de Nederlandstalige Vlaamse rockbands, zoals Gorki? Nu pas ik muzikaal wel in een ander plaatje, en ik wil absoluut niet arrogant klinken, maar ik vind wat Luc met mij heeft gemaakt voor "Kaatje is Verdronken" van het beste en boeiendste dat hij gedaan heeft — zonder dat ik die pluim alleen op mijn hoed steek, natuurlijk."
"Wie ze voor mijn part absoluut in mijn lijstje van referenties mochten zetten, is Louis Neefs. Die heeft zulke mooie nummers met prachtige orkestraties. Als ik veel meer geld had, zou ik met zulke orkesten willen werken. Met iets minder geld kan ik de volgende keer misschien al met zo’n Bulgaars orkest samenwerken, maar ik zie mij hen nog niet direct in mijn keldertje proppen. (lacht) Nee serieus, ik mag echt niet klagen. Ik heb een goede studio en ik weet dat ik geen geluid van acht strijkers met die strijkers zélf kan creëren, maar dan doe ik het wel met effectjes zoals overdubbende gitaren. Zolang de klank maar goed zit."
Tom Pintens speelt onder andere nog op 21 april op Petrol in Antwerpen; op 27 april in de Kopergietery in Gent; op 28 april in Het Paard in het Nederlandse Den Haag en op 11 mei in De Zwerver in Leffinge.
