Secede, een pseudoniem van de Nederlander Lennard van der Last, zit
op het opkomende Sending Orbs label, dat ook opereert vanuit
Nederland en waar ik al eerder het veelbelovende Disfold van
Blamstrain mocht van recenseren. Een eerste luisterbeurt van ‘Vega
Libre’ van Secede leek de positieve verwachtingen in te lossen. Ik
keek begrijpend naar de cover: expressief getekende megasteden in
rozerood, wriemelende autootjes en mensjes, zachte ritmes en
percussie en hier en daar een verwijzing naar The Future Sound of
London. Men is nostalgisch naar de jaren ’90, toen nu
amateuristisch klinkende samples nog garant stonden voor het
ontdekken van een nieuwe wereld, een betere wereld zoals die wel
eens gedroomd werd door aan manga verslaafde Japanners of door en
door excentrieke Britten (Duitsers zijn daar altijd te ironisch
voor geweest).
‘Vega Libre’ is een door en door utopisch project. Het album
beschrijft via de verschillende tracks een dag in het drukke leven
van de ideale grootstad, zonder tekst, met slechts muziek als
leidraad. Het gevaar bij dat soort projecten en concepten is te
vervallen in grenzeloze naïviteit of meligheid, maar dat valt op
het eerste gehoor wel mee. De opener van de cd, meteen ook het
titelnummer, is een meer dan tien minuten durende, prikkelende
melodie die een groot, veelbelovend verwelkomingsbord vormt voor
van der Lasts unieke soundscapes. Neonlichten, bars, fel verlichte
straten en futuristische auto’s trekken traag cruisend aan het
geestesoog voorbij. De volgende twee tracks, ‘The Citadel’ en ‘The
Marvel’, zijn een stuk korter en weten de aandacht wel te vangen,
maar de connectie met de titel gaat wat verloren. Als de muziek van
Secede beeldend moet zijn voor zijn ideologie, dan had ik van een
citadel een massiever muziekstuk verwacht, geen vrolijk stukje
ambient dat me doet denken aan Final Fantasy VII. ‘The Marvel’ is
een cocktailbar, geen epische, verbeeldingsrijke track.
En intussen begint ook de invloed van The Future Sound of London
overheersend te worden. In 1994 brachten zij het fenomenale
‘Lifeforms’ uit. Waarom Secede hen 13 jaar later langs rechts
tracht in te halen, weet ik niet goed. Het is in elk geval geen
arrogantie, want daarvoor is de muziek te zacht, te pretentieloos
en ook te ongemeen lief. Dat is op zich bekeken lovenswaardig, maar
daarin ligt ook het probleem: Secede heeft geen tanden. ‘Vega
Libre’ is een Utopia in de ware zin van het woord. Het is een
vredevolle, vriendelijke samenleving die, afgezien van enkele
dissonante signalen tussen de tracks door, geen miserie kent.
‘Entering Next’ brengt nog even soelaas met enkele interessante
vocale samples en een snuifje stadsleven, maar terwijl Vega zich
opmaakt om te gaan slapen in ‘Last Hour’s en ‘Sleeping World’, doe
ik dat ook. De laatste twee tracks van dit conceptalbum zijn minder
lief, dromerig en nostalgisch dan ze saai zijn. ‘Sleeping World’ is
werkelijk een vervelend nummer, en doet me denken aan de
manga-episode van Daft Punk, een griezelig perfecte wereld zonder
gespletenheid, zonder pijn, zonder haat en zonder lust.
De beste utopische electronica van de laatste 20 jaar heeft altijd
een donkere onderkant gehad, een dieper liggende waarheid. Zelfs
het geschifte, in arty-farty Franse drollen gedraaide ‘The Cloud
Making Machine’ van Laurent Garnier verkende niet alleen dromen,
maar ook nachtmerries. The Orb had tracks die volledig ontspoorden
in drugs, en ook op ‘Lifeforms’ waren dreigende geluiden te horen,
regenvlagen en door ziekte geteisterde moerassen. Zelfs de vroegste
ambient die de ruimtes van de utopie verkende, erkende ook haar
bedreigende potentieel. Van der Last had een prachtig idee, en bij
momenten weet hij in zijn eerste drie tracks te overtuigen. Maar na
een tijdje wordt zijn dissonante ruis tussen tracks door
interessanter dan de muziek zelf, en dan heb je een probleem. Als
hij hulde wil brengen aan The Future Sound of London, zou ik
misschien liever zijn versie willen horen van ‘ISDN’ dan van
‘Lifeforms’.
Secede? Nog niet. Voorlopig blijf ik liever in mijn minder perfecte
wereld wonen.
