In de VS is het commerciële succes nu al zo overweldigend dat
delen drie en vier alvast het groene licht hebben gekregen, en
vanaf deze week kunt ook u uw jengelende kroost weer anderhalf uur
stil krijgen: ‘Shrek 2’, de allicht onvermijdelijke sequel op het
monstersucces uit 2001, is gearriveerd. De gevaren die aan een
dergelijk project verbonden waren, spreken voor zich: hoe hou je
het concept fris voor een tweede keer? Hoe vermijd je herhalingen?
Hoe geef je het publiek al die dingen die ze leuk vonden in de
eerste film, zonder dat het ontaardt in plagiaat? Voor het grootste
deel hebben de regisseurs (Andrew Adamson, Kelly Asbury en Conrad
Vernon) deze tweede horde met stijl genomen – er zijn problemen met
de film, ja, maar niets dat niet gemakkelijk vergeten wordt eens de
prent op kruissnelheid komt en de grappen elkaar beginnen op te
volgen. Ik begin me alleen stilletjes vragen te stellen of het met
nóg eens twee vervolgen wel zo goed zal aflopen.
Aan het einde van de eerste film zagen we Shrek (Mike Myers) en
prinses Fiona (Cameron Diaz) de zonsondergang tegemoet rijden na
hun huwelijk, om nog lelijk en gelukkig te leven. Na hun
huwelijksreis komen ze echter thuis om een uitnodiging te vinden
van Fiona’s ouders – de koning en koningin van Far, Far Away willen
hun nieuwe schoonzoon wel eens ontmoeten. Dik tegen zijn zin laat
Shrek zich meesleuren naar zijn schoonouders (stemmen van John
Cleese en Julie Andrews), met op z’n hielen natuurlijk de
onvermijdelijke Donkey (Eddie Murphy). De confrontatie met het
koninklijke paar is bepaald geen succes, maar het voedselgevecht
dat Shrek uitvecht met de koning, is nog niets vergeleken met
Fiona’s achterbakse, tirannieke Fairy Godmother (stem van Jennifer
Saunders). Deze dame, die grossiert in toverdrankjes en een
voorliefde heeft voor chauffeurs met een lekker kontje en
fast-food, is namelijk de moeder van Prince Charming (zo héét die
kerel gewoon), een door z’n eigen uiterlijk geobsedeerde,
narcistische fat die net te laat was om Fiona zelf uit haar toren
te redden. De Fairy Godmother krijgt de koning zover om een plan te
beramen Shrek te vermoorden, zodat Fiona alsnog met Prince Charming
kan trouwen.
Eén van de zwaktes van ‘Shrek 2’, is dat dit verhaaltje in
principe weinig voorstelt – in plaats van opnieuw te beginnen met
een heel nieuw avontuur dat losstaat van wat we zagen in de eerste
film, lijkt ‘Shrek 2’ eerder een epiloog aan het vorige verhaal. De
plot van ‘Shrek’ was eenvoudig, een
klassiek ‘ridder gaat dame in nood helpen’-verhaal, met dan
natuurlijk de twist dat de ridder groen was en aartslelijk. Maar
het kon dienen – het was een strak gestructureerd verhaal, dat van
punt a naar punt b ging. En hoeveel grappen en komische situaties
er ook werden ingebouwd, je had steeds het gevoel dat de film in
beweging bleef, dat het allemaal ergens naartoe ging. In het geval
van ‘Shrek 2’ had ik dat gevoel minder – de structuur was minder
sterk, het duurt te lang voordat je echt weet wat nu bedoeling is
en waar de filmmakers ons heen willen leiden.
Bovendien lijdt de film enigszins onder het feit dat Shrek zelf
plots veel aaibaarder is geworden – in de eerste film was hij een
knorrige rotzak die van niemand iets moest weten. Nu is hij een
lieverdje geworden, die niet langer handelt uit zelfbelang (al die
sprookjesfiguren uit z’n moeras wegkrijgen), maar… tja… uit
liefde voor Fiona. Heel mooi voor hem, maar dat slecht karakter was
wat Shrek ànders maakte dan alle andere animatiehelden, zijn
originaliteit hing daar voor een groot deel mee samen.
Dat is het slechte nieuws. Het goeie nieuws is dat ‘Shrek 2’,
ondanks de problemen met het verhaal en het hoofdpersonage, nog
steeds een bijzonder geestige film is. Nog meer dan in het
origineel, krijgen we hier een massa aan filmreferenties (‘Lord Of The Rings’, ‘From Here To Eternity’,
‘Mission: Impossible’ en ga zo maar door), gekoppeld aan vaak erg
spitsvondige verwijzingen naar het Amerika van vandaag. Far, Far
Away is bijvoorbeeld een kloon van Beverly Hills, Shrek en Donkey
worden opgepakt door de ordediensten (een stel ridders) en worden
gefilmd voor een tv-programma getiteld: ‘Knights’ en het bal dat
wordt ingericht ter ere van Shrek en Fiona wordt live uitgezonden
op het E-Channel, met commentaar van een hese dame die verdacht
veel gelijkenissen vertoont met Joan Rivers.
En zo gaat dat dan: ‘Shrek 2’ is een bombardement aan grappen,
sommige recht in de roos, sommige net ernaast, doorspekt met
onophoudelijke referenties aan de popcultuur. Hoewel producerende
studio Dreamworks de venijnige grapjes richting Disney ditmaal
beperkt houdt (de kleine zeemeermin wordt wel opgevreten door
haaien, maar voor het overige houden ze het nogal binnen de
perken), blijft de humor van ‘Shrek 2′ regelmatig op het randje van
wat je kunt doen in zo’n tekenfilm – Pinokkio blijkt een vreemde
voorliefde te hebben voor damesondergoed. Tijdens de finale wordt
de Gingerbread Man de lucht in geworpen – hij zweeft onder de
rokken van de Fairy Godmother heen, kijkt naar boven en reageert:
‘I see Paris, I see France…’ Benieuwd hoe ze dié gag
hebben vertaald voor de Nederlandse versie. Dat soort van momentjes
zul je tot voor een paar jaar niet hebben gezien in de gemiddelde
Amerikaanse tekenfilm, maar hier worden ze vrijwel naadloos in de
film verwerkt. Voor volwassenen bieden ze een reden om zelf van de
prent te genieten, voor kinderen gaan ze zo snel dat ze vaak niet
eens zullen worden opgemerkt.
Wat het stemmenwerk betreft profiteert ‘Shrek 2’ van twee
notenswaardige nieuwkomers: Antonio Banderas heeft de leukste rol
als de Gelaarse Kat (Puss In Boots) – een meedogenloze
huurmoordenaar, maar ook een schattig poesje. En Jennifer Saunders
is vaak hilarisch als de Fairy Godmother: “Assepoester,
Doornroosje, Roodkapje, Rapunzel, Hans en Grietje, Pretty Woman…
Weet je wat die allemaal gemeen hadden? Er deden géén ogers in
mee!” Kijk, dat vind ik dus grappig.
Als film heeft ‘Shrek 2′ dus zeker z’n problemen, maar dit soort
van prent heeft in de eerste plaats natuurlijk de functie om
grappig te zijn, daarvoor bestaat hij. En grappig is het. Of het
dat ook zal blijven voor nog eens twee films, is nog maar de
vraag.
http://www.shrek2.com/
