Verfilmingen van videogames deugen niet. Klinkt dat als een vooroordeel? Ok, noem mij dan eens één verfilming van een videogame die wél deugde; ‘Mortal Kombat’, ‘Streetfighter’, ‘Super Mario Bros’… Talloze onschuldige slachtoffers worden nu nog vaak zwetend wakker in het midden van de nacht, een schreeuw op hun lippen. Met ‘Lara Croft – Tomb Raider’ is het niet anders.
Regisseur Simon West besloot de film te maken toen hij naar eigen zeggen, “inzag dat Lara wel degelijk een zeer sterk personage is, en deze film meer te bieden zou hebben dan andere videogames verfilmingen”. Maar dat moeten we niet al te serieus nemen, tenslotte is Simon West de man die ‘Con Air’ maakte.
De zoektocht naar de perfecte Lara Croft nam epische proporties aan; nerds… oops, sorry, fans van het spel hadden op elke suggestie wel wat aan te merken, alsof het hier om een bewerking van het een of ander heilig relikwie ging. Voor hen was dat allicht ook zo. Sinds de zoektocht naar een goeie Scarlett O’Hara had Hollywood zoiets niet meer meegemaakt, en Angelina Jolie, op wie de eindbeslissing viel, stond dan ook voor een zeer reële uitdaging. Lara Croft was een personage geworden waar iedereen zijn eigen voorstelling van had, zijn eigen persoonlijke versie, en zij moest dat beeld vervullen – om nog maar te zwijgen over de fysieke aspecten van het personage, die ongetwijfeld menig puberjongetje tot tijdelijke blindheid hebben herleid. Dat neem je er nu eenmaal bij. Wat dat betreft, mag u althans gerust zijn: Angelina “Double D” Jolie weerstaat de zwaartekracht op indrukwekkende wijze.
Jolie zet een Brits accent op waarvan je gewoon wéét dat het is aangeleerd door een expert van de BBC, als Lara Croft, dochter van een mysterieus verdwenen, stinkend rijke archeoloog. Ze woont in een kasteel van hallucinante afmetingen, en bij wijze van ontspanning laat ze zich aan elastieken doorheen de grote hal zwieren en gaat ze gevechten aan met een mechanische killer robot. Rijkelui zijn wel vaker gek.
De plot, of wat daarvoor moet doorgaan, wordt op gang getrokken wanneer we getuige zijn van een vergadering van een sinistere groepering genaamd de Illuminati. Het verbaast mij telkens opnieuw hoe geheime groepen onveranderlijk in gigantische kastelen samenkomen, met tientallen samenzweerders, bedienden, chauffeurs etc… aanwezig. Hoe die mensen een geheim kunnen houden, is mij een raadsel. Maar goed. De Illuminati zijn schijnbaar al vijfduizend jaar lang op zoek naar een sleutel, die toegang moet geven tot de twee delen van een speciale driehoek. Over een week zullen negen planeten perfect op één lijn liggen, en tegen die tijd moet de driehoek compleet zijn, zodat er een mechanisme in werking gesteld kan worden, die de bediener ervan controle kan geven over de tijd en ruimte.
Weet u wat een McGuffin is? Hitchcock bedacht de term, om een bepaald voorwerp aan te duiden dat de plot domineert – Het Mysterieuze Koffertje, of De Sleutel… Noem maar op. Deze film, gigantesk in alle beslissingen die er gemaakt worden, is pas tevreden met drie McGuffins, waar één meer dan voldoende zou zijn geweest. Het resultaat is dat de plot zo gecompliceerd is, dat je ongeveer halverwege zin krijgt om het gewoon op te geven. Een grote fout wordt al gemaakt door van de McGuffin iets ontastbaars te maken. De Ark van het Verbond, zoals in ‘Raiders of the Lost Ark’, daar konden we ons iets bij voorstellen. Maar iets dat tijd en ruimte beïnvloedt – hoe ziet dat eruit? Wat wil dat eigenlijk zeggen?
Niet enkel de plot op zichzelf is verwarrend, maar vooral de manier waarop die wordt verteld. ‘Lara Croft – Tomb Raider’ is opgetrokken uit actiescènes die veel te lang duren en continu begeleid worden door beukende technomuziek. Wat voor plotontwikkeling er dan ook gaande is, gaat verloren in de chaos. Groot, groter, grootst, dat is het motto; alle zin voor timing en ritme wordt gewoon weggelachen door een producer die toch maar zo veel mogelijk rendement van z’n budget wil zien. En dus vliegen de kogels ons om de oren, crashen de motors, de wagens en andere bewegende voertuigen, en zien we eeuwenoude gebouwen instorten alsof het niets is. Lara was here, inderdaad.
De personages… Nuja, wélke personages? Lara Croft is de enige aan wie echt aandacht wordt besteed. We komen te weten dat haar vader in 1985 verdween tijdens een expeditie en dat ze hem mist. Tot daar de diepgang van het personage, maar goed, dat zou ik in een film in dit genre nog kunnen accepteren. Veel erger is dat alle nevenpersonen en alle schurken volkomen inwisselbaar zijn. Ik daag iedereen uit die de film één keer gezien heeft, om me de namen van de slechteriken te komen vertellen en te zeggen wat die slechten nu precies wilden bereiken en waarom. Het is Lara tegen de rest van de wereld, punt uit. Dat moet dan maar voldoende zijn.
Elk gevoel voor logica ontbreekt, maar aangezien we de plot nauwelijks kunnen volgen, is dat niet echt een probleem. De vader van Lara laat zijn dochter een brief bezorgen waarin hij enkel een gedicht heeft neergeschreven. Dat gedicht leidt ertoe dat zij een boek gaat opzoeken, waarin een tweede brief verborgen zit, waarin vaderlief de plot uitlegt. Vraagje: waarom schreef hij dat niet gewoon in die eerste brief? Wacht, wacht, het wordt nog beter: wanneer een gigantische, houten balk door een ruimte in een tempel hangt te zwaaien, springt Lara erbovenop en door heel haar gewicht achter de balk te zetten, komt deze verder naar zijn doelwit toe. Hoeveel zou die balk wegen? Een paar ton? Hoeveel weegt Lara dan dat ze dat ding verder kan duwen?
Dat zijn zo van die dingen waar je niet stil bij hoort te staan, dat weet ik wel. Indien de film een beetje fun had gehad, een beetje gevoel voor humor, had ik dat nog wel kunnen vergeven – ik vond zelfs ‘The Mummy Returns’ een leuke film, ook bepaald geen toonbeeld van logica.
‘Lara Croft – Tomb Raider’ probeert heel hard een James Bond- of Indiana Jones film te zijn, maar schiet jammerlijk te kort. De film ontbeert alle gevoel voor humor of zelfrelativering. Hier worden tot leven gekomen standbeelden omver geschoten, en verdomd als Jolie en co geen smoel trekken alsof het allemaal ernstig bedoeld is! Wat voor grappen er dan toch terug te vinden zijn, vallen dood in het water. Humor dient in dit soort films in de actie te vinden te zijn, in het feit dat de filmmakers ons laten weten dat ze in on the joke zijn, dat ze ook wel weten dat het allemaal onzin is. Deze film neemt zich zo serieus, je zou haast denken dat Simon West ervan overtuigd was een filosofisch drama te maken.
Wat Lara Croft ook niet heeft, is enig gevoel van verwondering. Vergelijk eens even met ‘Indiana Jones and the Temple of Doom’: Indy naderde voorzichtig, stapje voor stapje de oude tempel terwijl de muziek onheilspellend op kwam zetten. Er werd sfeer gecreëerd. Hier scheurt Lara gewoon in haar Jeep door de brousse heen, op de bonkende tonen van een technonummer. Fuck sfeerzetting, we zijn hier om zaken af te handelen.
‘Lara Croft – Tomb Raider’ zal ongetwijfeld aandachtig bekeken worden door tienerjongetjes met razende hormonen, die niet eens door zullen hebben hoe ook de douchescène aan het begin van de film tenslotte niet meer is dan een cheat. Er wordt ons veel beloofd, maar weinig gegeven. Net zoals in de rest van de film.
