Herrie schoppen zoals de meiden van Girlpool is niet echt aan Greta Kline besteed, al zou het evenzeer overdreven zijn om de New Yorkse frontvrouw van Frankie Cosmos als een binnenvetter te omschrijven. Nee, ze speelt weliswaar graag met haar innerlijke conflicten, maar het muzikale resultaat van die emotionele experimentjes klinkt meestal opgewekter dan bij haar vrouwelijke collega’s van pakweg Waxahatchee of Alvvays. Het energieke Vessel, haar derde officiële plaat en de eerste voor Sub Pop, laat een meisje horen dat zowel met grote als kleine levensvragen worstelt – van de liefde (of wat dacht u) tot een gsm die bijna gaat uitvallen. Kline zou met plezier op haar eentje blijven prakkezeren, maar enola besloot het zelfreflectieproces enigszins te bespoedigen met wat gevatte feedback.
enola: Greta, jij lijkt muziek te maken op een erg intuïtieve manier: heel veel uitproberen en dan kijken wat er blijft plakken.
Kline: “Ja, dat kan wel kloppen. In het verleden uploadde ik songs in groten getale op Bandcamp. Toen ging het er allemaal veel vluchtiger aan toe: als ik een song online had geplaatst, keek ik niet meer om en was ik alweer met het volgende liedje bezig. Nu ik echter een vinylplaat uitbreng via een label waarbij veel mensen betrokken zijn, ligt de focus veel meer op dat ene project en dan moet je het veel langer boeiend houden voor jezelf. Dus probeer ik voortdurend creatieve manieren vinden om optredens interessant te maken: zo halen we live vaak oude nummers van onder het stof, of soms verander ik de tekst van een song ineens (lacht). Ik wil de lyrics echt voelen terwijl ik ze zing, want anders riskeer je dat de vertolking steriel of mechanisch wordt. Wat wel leuk is: bij het repeteren ben ik meestal te geconcentreerd op mijn eigen partij, maar tijdens de opnames kon ik meer beginnen luisteren naar wat de anderen spelen. Live hoor je het eindelijk als geheel en tijdens onze optredens begon mij pas op te vallen wat voor geweldige muzikanten mijn bandleden eigenlijk zijn!”
“De nummers van de vorige plaat Next Thing speelden we al twee jaar voor het album uitkwam en de tournee heeft geduurd tot twee jaar daarna. Toen deden we ook nog geen eigen shows – enkel voorprogramma’s – en mensen waren dus niet altijd aan het opletten. Deze keer gaan we echter voor het eerst met splinternieuw materiaal de baan op, en dat maakt me best wel nerveus (giechelt). Er staan weliswaar een paar ‘oudere’ songs op Vessel die we hier en daar eens hebben uitgeprobeerd, namelijk “Being Alive”, “Bus Bus Train Train” en “Duet”. Maar we hebben die nummers nog niet vaak genoeg gespeeld opdat mensen ze zouden herkennen. Het belooft dus een volledig nieuwe ervaring te worden, en dat gaat ons deugd doen denk ik.”
enola: Jullie nieuwe album Vessel is wel al enige tijd voltooid, klopt dat?
Kline: “Inderdaad, en je kan het horen ook! In “Apathy” zing ik dat ik 22 ben, maar ondertussen ben ik er 24 en waarschijnlijk gaan we met deze plaat toeren tot ik 25 ben. De opnames hebben we afgerond in april 2017, maar het label raadde ons toen aan om dat nog geheim te houden: het is bijna gênant hoe lang het duurt om een cd in de rekken te krijgen (lacht). In de zomer van 2017 hebben we nog gemixt en de mastering gedaan, maar sinds september had ik eigenlijk niet meer naar ons eigen werk geluisterd. Daardoor heb ik mijzelf wat kunnen distantiëren van het album en toen ik het in februari van dit jaar voor het eerst terug opzette, had ik zoiets van ‘dit is echt cool, ik ben hier trots op!’ Dat is het coolste aspect van een plaat maken: je probeert een bepaald gevoel vast te houden en te documenteren, zoals een beeldhouwwerk of een film. Wanneer ik de songs later live speel, is het soms alsof ik ze niet zelf heb geschreven! Dat is best wel leuk (zelfvoldane grijns).”
“Soms functioneren songs als een soort van herinnering: ik leg een bepaald idee vast waarnaar ik kan teruggrijpen als ik mij anders voel. Het nummer “Being Alive” is daar een goed voorbeeld van: “Being alive matters quite a bit/Even when you feel like shit” zing ik daar. Ook al ervaar je pijn en ongemakken, het feit dat je überhaupt iets voelt, betekent dat je leeft en dat is op zich al heel wat. Al wil dat natuurlijk niet zeggen dat je niet over die negatieve gevoelens mag praten. Integendeel, liedjes zoals “Accomodate” en “Vessel” gaan juist over het probleem van verbondenheid met je eigen lichaam. Daarin probeer ik fysieke malaise juist een plaats te geven en als het ware te honoreren.”
“Maar in het algemeen ben ik heel positief ingesteld en mijn energie sijpelt ook door in de muziek denk ik. De onderliggende droefheid is stiekem wel onderdeel van het proces, maar aan de uiteindelijke presentatie merk je dat niet: ook als je verdrietig bent, kan je nog naar een feestje gaan en doen alsof alles in orde is. In mijn songs probeer ik het negatieve te overwinnen door er op een plezierige manier mee aan de slag te gaan, en door er heel veel vragen over te stellen. Vragen zijn het antwoord. (grijnst) Op school liet ik al mijn opstellen met een vraag eindigen, om alvast een aanzet voor het volgende werkstuk te geven.”
enola: Dat is een erg filosofische, bijna wetenschappelijke aanpak.
Kline: “Ik ben een wetenschapper die zich specialiseert in… zichzelf (glimlach). Als ik schrijf, probeer ik verschillende emoties als het ware ‘uit te testen’. Dat leidt soms tot ogenschijnlijk contradictorische resultaten: “I’d like to be a shadow in a shadow/More deeply invisible than invisible/Oh to be part of the scenery/Oh to be filled with apathy/For you to be a little bit scared of me” zing ik bijvoorbeeld in “Jesse”. Iemand bang willen maken is bijna het tegenovergestelde van onzichtbaar willen zijn! Maar ik heb het gevoel dat hoe meer ik schrijf over dergelijke uitersten, des te dichter ik kom bij wat ik echt wil zeggen. Al zal ik ‘het’ waarschijnlijk nooit volledig kunnen vatten, en dat is misschien maar goed ook: anders zou mijn werk af zijn en zou ik niets meer hebben om over te schrijven (schatert).”
“Hoe ouder ik word, hoe meer empathie ik probeer te krijgen voor de andere personages in mijn verhaal: ik ben niet het hoofdpersonage. “Accomodate” was het eerste nummer waarbij ik het gevoel had dat ik een specifieke situatie met een bepaalde persoon perfect begreep, dat ik klaar was met schrijven over dat ene hoofdstuk uit mijn leven. Dat is best wel uitzonderlijk, al weet je natuurlijk nooit of je er binnen pakweg een jaar nog steeds zo over zal denken. Misschien voel ik binnenkort alsnog de nood om dat thema te herevalueren, wie weet… Het leven staat nu eenmaal niet stil, zoals ook Maggie Nelson in haar boek “Bluets” schreef: no man steps into the same river twice.”
enola: Een verwijzing naar het ‘panta rhei’ van de Griekse filosoof Heraclitus.
Kline: “Welja. Het water stroomt voortdurend verder, maar ook de man zelf verandert. Weet je, ik denk heel veel na over situaties uit het verleden. Vaak heb ik een onmiddellijke reactie op bepaalde dingen, maar iets later besef ik dan ‘wacht eens, dat is niet hoe ik mij voel’. Zo heb ik aanvankelijk altijd de neiging om ‘ja’ op alles te zeggen, bijvoorbeeld wanneer iemand mij vraagt of ik hem kan helpen verhuizen. Je wilt natuurlijk een goede vriend of vriendin zijn en je wilt dat mensen je leuk vinden… Maar eigenlijk heb ik meestal geen zin in zulke dingen. Achteraf zeg ik dus heel vaak af en dat is eigenlijk echt gemeen, ik weet het (lachje). Dus train ik mezelf om elke week minstens twee keer ‘nee’ te zeggen, tegen eender wie of wat.”
“Het is gek hoe de binnen- en buitenkant – wat je denkt en hoe je reageert – soms volledig haaks op elkaar kunnen staan. Niet dat ik verlegen ben ofzo, eerder introvert: dat merk ik ook als ik gedurende lange tijd sociaal moet proberen zijn. Verschrikkelijk vermoeiend vind ik dat. Ik heb enorm veel respect voor iemand zoals mijn maatje Shamir die durft toe te geven dat op tournee gaan loodzwaar is. Als muzikant word je verwacht altijd dankbaar te zijn voor het unieke leven dat je mag leiden en de kansen die je krijgt. Klagen is zogezegd uit den boze, dus dan is het wel verfrissend als een artiest eens eerlijk voor zichzelf durft te zijn: ‘ik ga mijn toer afzeggen omdat ik depressief ben.’ Het is best moedig dat hij daarvoor durft uit te komen.”
“De samenleving verwacht vaak dat je je stoerder of sterker voordoet dan je in werkelijkheid bent. Maar bij vrouwen ligt dat dan weer veel gevoeliger, wij moeten vaak nogal onderdanig zijn. Vooral mannen hebben er vaak een probleem mee als een vrouw het hoge woord voert. Ook in de muziekscène valt mij op dat je als vrouw, zelfs in 2018, nog steeds niet altijd even serieus genomen wordt: de mensen van de concerthallen lijken altijd op zoek te zijn naar de mannelijke bandleider, ze gaan er voortdurend van uit dat de vrouw geen lid van de groep kan zijn en waarschijnlijk enkel de merchandising verzorgt ofzo… Je moet jezelf voortdurend bewijzen en dat is best wel vermoeiend. Vroeger maakte ik er een punt van om steeds met de zwaarste versterkers te zeulen zodat ik kon tonen dat ik belangrijk ben – waarschijnlijk was dat echter niet de juiste strategie (lacht).”
enola: De verwarring omtrent wie de baas is, ontstaat in jouw specifieke geval misschien ook wel omdat de band een nogal mannelijke naam heeft.
Kline: “Haha, daar had ik nooit bij stilgestaan. Frankie is in eerste instantie inderdaad zeker een jongensnaam… De persoon die mij gisteren op de luchthaven van Parijs kwam ophalen, had een bordje waarop ‘Greta Kline/Frankie Cosmos’ stond. ‘Waar is de andere persoon?’ vroeg hij toen ik me voorstelde (lacht). Gelukkig is het de laatste tijd al wel wat beter: mijn gezicht staat tegenwoordig op onze reclameposters en mensen beginnen mij te herkennen.”
enola: Over het algemeen klinken jouw songs ook best wel meisjesachtig en speels.
Kline:“Ja? Dat zou kunnen. Ik weet niet of jongens op dezelfde manier over persoonlijke gevoeligheden schrijven want ik luister niet echt naar hedendaagse muziek die door mannen is gemaakt. Behalve dan Justin Bieber, dat is toch ook een jongen hé? (knipoog)”
“Mijn nummers zijn ook vaak liefdesliedjes natuurlijk. Ik hou enorm van de liefde! Van die typische romantische Hollywoodkomedies waarbij je al van in het begin kan voorspellen dat de jongen en het meisje in elkaars armen zullen eindigen. Naar huwelijksfeesten gaan vind ik trouwens ook geweldig, het is zo cool om te zien hoe mensen erin slagen liefde te vinden in deze gekke wereld (glundert). Liefde is zo oud als de mensheid, van Shakespeare tot nu: nog altijd proberen we te begrijpen wat toch dat zotte gevoel is dat we allemaal ervaren. En iedereen beleeft de liefde ook anders, want alle mensen hebben natuurlijk een verschillende achtergrond. Als twee mensen ‘ik hou van jou’ zeggen, kan dat twee compleet verschillende dingen betekenen. Je weet nooit volledig wat dat zinnetje wil zeggen totdat de andere persoon het echt laat zien: sommige mensen zijn heel goed in liefde tonen, en anderen zijn juist heel erg beperkt in het geven van affectie.”
enola: Niet iedereen heeft aan zijn eigen ouders een goed voorbeeld.
Kline:: “Misschien. Maar ik heb het gevoel dat mensen in Amerika tegenwoordig met een meer open blik naar de liefde kijken. Zo zijn er steeds meer mensen die experimenteren met allerlei nieuwe relatievormen: het wordt bijvoorbeeld steeds meer sociaal aanvaard om tegelijkertijd een echtgenoot en een minnaar te hebben ofzo. Ik denk niet dat het echt iets voor mij is, maar ik heb wel bewondering voor mensen die erin slagen dat te doen werken. Polyamorie is een extreem voorbeeld, maar uiteindelijk is het vooral belangrijk dat we beseffen dat er niet slechts één juiste manier bestaat om de liefde te beleven.”
“Ik kom zelf uit een heel warm nest (de ouders van Kline zijn het acteurskoppel Kevin Kline en Phoebe Cates, jv) en tijdens mijn eerste tournee miste ik mijn moeder zo hard dat ik elke avond aan het huilen was… Voor de huidige promotietoer wou ik haar aanvankelijk ook meenemen, maar ze zou zich waarschijnlijk toch alleen maar verveeld hebben.”
“Ik heb trouwens gehoord dat Belgische jongeren in het algemeen erg close zijn met hun ouders: klopt het dat studenten hier tijdens het weekend altijd naar huis gaan? Zelf ben ik nooit naar de universiteit geweest – al heb ik het gevoel van wel omdat we met Frankie Cosmos in ontelbare college towns hebben gespeeld – maar zo zou ik het zelf ook doen. Volgens mij heb ik een heel ‘Belgische’ relatie met mijn ouders! (lacht)”
enola: Neem ze dan maar mee wanneer je binnenkort in Gent – ook een universiteitsstad trouwens – komt optreden!
In het kader van Democrazy speelt Frankie Cosmos op 24 mei 2018 in de Gentse DOKbox.
