Matias Faldbakken :: Stakker

Met 'Wij zijn met vijf' verwierf Matias Faldbakken een eerste, zekere vaste grond in het Nederlandstalige gebied. Stakker bevestigt dat dit vertrouwen niet ongegrond is en doet uitkijken naar zowel een volgende roman als een vertaling van zijn oudere werk.

In Noorwegen is Matias Faldbakken al lang geen onbekende meer. De kunstenaar en auteur publiceerde begin deze eeuw een trilogie onder het pseudoniem Abo Rasul alvorens onder eigen naam Kaldt Produkt, een update van Henrik Ibsens Een poppenhuis (1879), uit te brengen. Hoewel hij een actief en succesvol auteur is, zijn enkel zijn laatste romans vertaald in het Engels en Nederlands. In 2018 verscheen bij Meulenhoff The Hills (2017), in 2021 nam Oevers die fakkel over met Wij zijn met vijf (2019), dat nu gevolgd wordt door Faldbakkens meest recente werk Stakker (2022).

Net als Wij zijn met vijf start het verhaal in een klein Noors dorp, met het verschil dat Faldbakken ditmaal de tijd waarbinnen het verhaal zich afspeelt doelbewust vaag houdt. Hoewel hij hint dat het potentieel 1980 is, had het net zo goed vijftig jaar eerder kunnen zijn. Een van de redenen hiertoe is dat ruim twee derde van de roman zich afspeelt op een boerderij die vastgeroest lijkt te zijn in de tijd. Het hoofdpersonage Oskar is een negentienjarige knecht die sinds zijn twaalfde, in ruil voor kost en inwoon (en wat zakgeld), werkt op de boerderij van Olav Blum. Andere werkkrachten zijn de stokoude Annar en de vijftigjarige Agnes, die Oscar wat thuisonderwijs gaf.

Het gezin Blum heeft ook twee tienerdochters, Karin en Guro, die schoolgaand zijn, en een oudere zoon die onder onduidelijke omstandigheden met de familie gebroken heeft. Vader Blum pretendeert graag wereldwijs te zijn en meet zich geregeld ironie en sarcasme aan, maar is financieel in belangrijke mate afhankelijk van zijn vrouw Aude. Daarnaast legt hij met de nodige tegenzin verantwoording af aan de hoofdboerderij Smith-Pedersen. Het dagelijkse leven op de boerderij wordt verstoord wanneer Oskar op een dag een verwilderd kind tegen komt op de grindweg naast het bos. Oskar besluit het kind te vangen en naar de boerderij te brengen. Daar blijkt het kind, dat zich snel aan Oskar hecht, niet alleen een meisje te zijn maar ook een tiener die door verwaarlozing een kinderlijk uiterlijk heeft behouden. Dankzij de goede zorgen van Oskar krijgt ze snel de uitgestelde groeispurt en wordt haar reële leeftijd zichtbaar.

Terwijl het echtpaar Blum onder druk van Smith-Pedersen, die opgevangen heeft dat er een nieuw meisje op de boerderij is, zich afvraagt of ze haar bij de politie moeten aangeven, betrapt Karin Blum haar en Oskar terwijl ze seks hebben. Beide jongeren zien geen andere oplossing dan te vluchten, met behulp van de oude Annar die hun het adres toestopt van Blums zoon in de stad. In het laatste deel van het boek vinden ze dan ook onderdak bij Tommy Blum, die niet alleen verklaart waarom hij de boerderij verliet maar in beide jongeren en dan vooral het meisje een opportuniteit ziet om zijn eigen standing in de stad te verhogen.

In zijn zesde roman toont Faldbakken zich opnieuw een begenadigd verteller die vanuit een eenvoudig uitgangspunt een intrigerend verhaal weet op te bouwen waarbinnen de personages hun lot zonder meer lijken te ondergaan. Geen van hen zijn uitgesproken figuren die een indruk op de wereld willen nalaten maar door bepaalde keuzes zich opeens in het middelpunt zien staan binnen hun kleine dramatische wereld. En hoewel Oskar naar alle waarschijnlijkheid de bedoelde stakker uit de titel is, is het niet moeilijk om in te beelden hoe bijna elk van de andere personages evenzeer die ‘rol’ kan opnemen. Toch is Stakker geen puur naturalistische roman, daarvoor is het verhaal te luchtig en subtiel humoristisch. Faldbakken hanteert zijn kenmerkende ironische afstandelijkheid die opvallend genoeg net bijdraagt tot het verhaal eerder dan het te ondergraven.

8
Uitgeverij Oevers
Dan Peter Nergaard

recent

Fortress + NAFT :: Holding On

'I wanna be somebody else than myself tonight', zingt...

Maxïmo Park :: Stream Of Life

"When you get the thing you want, but it's...

Godspeed You! Black Emperor :: No Title As Of 13th February 2024 28,340 Dead

Geen titel? Onzin natuurlijk. Zwijgen is ook een actie....

The Smile :: Cutouts

Hoezo, ‘moeilijke derde’? Het Britse trio The Smile barst...

aanraders

Mary Beard :: Keizer van Rome

Hoewel de Britse classica Mary Beard naast haar academisch...

Amélie Nothomb :: Psychopompos

Met ruim dertig novelles op haar naam, eentje per...

verwant

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in