25 jaar geleden is het deze week dat de eerste aflevering van The Sopranos op televisie kwam. Het zou het begin zijn van wat gaandeweg ‘The Golden Age Of Television’ zou worden genoemd; het moment waarop televisiemakers uit het knellende carcan van de clichés en de voorspelbaarheid braken, en de grenzen van het medium gingen verkennen. Naar aanleiding van die kwarteeuw peak TV ging enola op zoek naar de 25 beste series van dat tijdperk.
20 24 (VS|2001-2010|Fox)
Van Joel Surnow & Robert Cochran | met Kiefer Sutherland, Mary Lynn Rajskub, Carlos Bernard, Dennis Haysbert.
Initieel leek 24 het ‘rechtse’ antwoord op The West Wing, een beetje zoals Yellowstone nu tegenover Succession wordt geplaatst. Maar vergeet die tegenstelling. 24 staat volledig op zichzelf, al waren niet alle seizoenen even sterk. De tv-film Redemption is niet meer dan een proloog op het zevende seizoen en seizoenen drie en zes waren minder goed. Maar die mindere seizoenen bevatten nog steeds waanzinnige momenten: de atoombom op Valencia, de introductie van Chloe, Jack aan de heroïne… Het zijn echter de echt sterke seizoenen waarvoor de serie in deze top 25 staat.
20+ jaar later oogt dat eerste seizoen gedateerd, maar de tikkende klok werkt nog steeds verslavend. De valse start van het vierde seizoen blijft wat sneu, maar de soft reboot die dan wordt gelanceerd blijft verrassen. Zeker hoe het in een klap mee het morele kompas van Jack Bauer bijstelt: vanaf hier is het vaderland eerst, vrienden en familie op de tweede plaats, ongeacht de prijs. Dit kent een pay-off zonder gelijke in het magistrale vijfde seizoen. Dit is bij het allerbeste dat ooit op tv werd vertoond. Voor de Game Of Thrones-fans: de ‘Red Wedding’ is kinderspel met wat 24 de cast hier acht jaar eerder aandeed. Verdere hoogtepunten blijven het zevende seizoen met de terugkeer van Tony en het achtste, waarin alle registers maximaal worden opengetrokken. (tvdp)
19 BoJack Horseman (VS|2014-2020|Netflix)
Van Raphael Bob-Wakseberg | met Will Arnett, Amy Sedaris, Alison Brie, Aaron Paul.
“When was the last time you were actually happy?” De 21ste eeuw was een bloeiperiode voor tv-series met personages die voortgestuwd werden door een zware existentiële griep. Zij werden het verhaal en hun emoties – of het gebrek hieraan – werden de leidraad. Hun interacties met andere personages werden sterk uitgeschreven zwaartepunten voor het drama. Een steeds terugkerend element in de meeste van dit soort series is het onvermogen van het hoofdpersonage om echt gelukkig te zijn, en seizoenen lang volgen we dan hoe hij/zij/x probeert dat idee van ongekend geluk te faken. Om dan ontredderd vast te stellen dat het probleem en bijgevolg de mogelijke oplossing in henzelf zit, en niet in iedereen rondom hen wegduwen. BoJack is zonder twijfel een van de sterkste personages uit deze periode.
Op het eerst gezicht speelt deze serie het nooit echt veilig – het lijkt vaak dat ze op een gevoelig thema springt alvorens na te denken – maar dit komt door het format van de sitcom. BoJack Horseman speelt met de conventies en lijkt ogenschijnlijk in te spelen op de inherente leegheid en oppervlakkigheid ervan. Waarna het op behendige wijze alle nadelen van de klassieke sitcom ombuigt tot een kracht om het – tussen een spervuur aan ge(s)laagde moppen – ook uiterst genuanceerd te hebben over brandend actuele thema’s als depressies, verslaving, abortus, racisme, wapendebat, metoo, gender, fluïde seksualiteit, gebrek aan zelfzorg, eenzaamheid, onzekerheid… Diep vanbinnen zit in BoJack een intrinsieke motivatie om een goed persoon te zijn, maar elke beslissing die hij (niet) neemt, stuwt zijn zelfdestructieve aard meer omdat hij ervan overtuigd blijft dat anderen schuld hebben aan zijn situatie, niet hijzelf. BoJack Horseman is een van die zeldzame reeksen die beseft dat je een bevredigend eind moet hebben dat op exact het juiste moment afrondt om bij de topseries aller tijden te horen. (tvdp)
18 It’s A Sin (VK|2021|Channel 4)
Van Russel T. Davies | met Olly Alexander, Nathaniel Curtis, Shaun Dooley, Omari Douglas, Lydia West, Keeley Hawes.
Het lijkt bijna oude geschiedenis, maar deze Britse reeks maakte hard voelbaar hoe aids in de jaren tachtig als een sluipende doder de Britse gayscene binnendrong. Vijf afleveringen lang, terwijl buiten een andere pandemie akelige herkenbaarheid schiep – die scène waarin een afgewassen theemok toch maar bij het huisvuil belandt! – leefden we mee met een groepje jonge homo’s die het leven ontdekten terwijl het hen langzaam ontglipte.
De thematiek was zwaar, de toon zo vaak zo licht; de vriendengroep belichaamd door acteurs die hun personages onvergetelijk maakten. Olly Alexander zette er op zo’n manier de rol van zijn leven neer dat elke veest van Years & Years hem is vergeven, Lydia West was ronduit ontroerend als de moederlijke Jill Baxter. En dan was er nog die laatste aflevering die van het beste is dat wij ooit zagen. No, you were crying. (mvs)
17 Atlanta (VS|2016-2022|FX)
Van Donald Glover | met Donald Glover, Brian Tyree Henry, LaKeith Stanfield, Zazie Beetz.
Donald Glover gelooft niet in langdurige projecten. Na als jonge acteur zijn eerste faam en ervaring opgedaan te hebben bij 30 Rock en Community (een reeks die pas later een cultstatus bereikte) focuste hij zich meer op zijn muziekcarrière als Childish Gambino (2008-2020) en scoorde hij een hit onder eigen naam met “This Is America” (2018). In tussentijd creëerde hij ook de surrealistische comedy/sitcom Atlanta waar hij zelf een van de hoofdrollen in vertolkt (Earn Marks). Earn is een college drop out die een nieuwe kans ziet wanneer zijn neef Alfred “Paper Boi” Miles (briljant gebracht door Bryan Tyree Henry) een hit scoort. De twee andere hoofdpersonages zijn Earns aan/af-vriendin Vanessa (Zazie Beetz) en Darius (LaKeith Lee Starfield), een excentrieke Nigeriaan met vreemde filosofische bespiegelingen.
Hoewel opgevat als een comedy bevat de reeks een vreemde duisternis die eerder inzet op onbehagen dan een bevrijdende lach. En hoewel identiteit in al zijn facetten een rode draad vormt, reflecteert het net zo goed op de condition humaine an sich. Elk seizoen lijkt een universum op zich te vormen dat zich bovendien in een parallelle wereld afspeelt waar absurditeit steeds om de hoek loert en maatschappelijke reflecties in surreële toetsen getoond wordt. Na vier seizoenen hield Glover er mee op. Alles wat hij met Atlanta had willen zeggen, had hij treffend gezegd. (jb)
16 Watchmen (VS|2019|HBO)
Van Damon Lindelof | met Regina King, Yahya Abdul-Mateen II, Jeremy Irons, Tim Blake Nelson, Sara Vickers.
Deze miniserie staat volledig los van de film die Zack Snyder in 2009 uitbracht. Lindelof en zijn team grepen terug naar de Britse strip uit de jaren 1980 van Moore en Gibson en breiden hier een vervolg op. Dit zie je aan het rechtzetten van enkele personages en gebeurtenissen die Snyder had aangepast voor zijn visie, zoals de aanval op New York, die in deze versie opnieuw is zoals in de strip en nu duidelijk wordt gelinkt aan 9/11.
Wat deze serie echter zo veel beter maakt dan de strip of de film is de toevoeging van racisme in Amerika en het hieraan gekoppelde miskende drama van transgenerationeel trauma. Lindelof citeert het werk van Ta-Nehisi Coates als reden om de serie te starten met de ‘Tulsa Massacre’ in 1921 (Scorsese laat de tragedie ook aan bod komen in Killers Of The Flower Moon). Maar er is nog een moment waarmee de serie zichzelf niet enkele in de annalen van Beste Series Ooit plaatst, maar ook in die van Meest Relevante Series Ooit: die zesde aflevering: “This Extraordinary Being“. Deze hoort pal naast “Long, Long Time” van The Last Of Us. Televisie wordt niet beter dan dit. Maar Watchmen voegt er ook nog eens een diepgravende analyse van geïnstitutionaliseerd racisme in het hedendaagse Westen aan toe die niet misstaat naast het werk van Coates of X. Kendi. Voeg hierbij de beste soundtrack die Trent Reznor en Atticus Ross hebben gemaakt en je weet wat je mag verwachten: een meesterlijke miniserie zonder gelijke. (tvdp)
