Naast het imponerende Invasion maakte Apple TV dit jaar vooral indruk met het epische ruimte-epos Foundation. Het moet de grote blockbusterreeks van de komende jaren worden voor de streamer, maar of het veelgelaagde, meerdere generaties omvattende bronmateriaal van Isaac Asimov echt een groot publiek zal kunnen aanspreken moet nog blijken. En dan draait het ook nog om wiskunde.
“En nog een tijdssprong erbij”. Die gedachte sloop er wel vaker in. Laat u niets wijsmaken: het eerste seizoen van Foundation is complex. Ingewikkeld. Wat in eerste instantie een eenvoudig verhaal lijkt te worden over een meisje van een ver afgelegen planeet dat omwille van haar wiskundeknobbel naar de hoofdstad mag, ontpopt zich tot een zware filosofische fabel.
Nu is het zo natuurlijk dat Foundation, één van de hoekstenen is van de moderne science-fiction, en ook geen eenvoudig te verhapstukken verhaal. Het begint met Hari Seldon (de immer te weinig naar waarde geschatte Jared Harris), een wiskundige die erin slaagt de toekomst te berekenen: het intergalactische rijk gaat er binnen vijfhonderd jaar aan. Daar helpt geen lievemoederen aan, het enige wat nog kan worden gedaan is zich voorbereiden op een paar eeuwen donkere middeleeuwen en die zo kort mogelijk houden door alle mogelijke kennis in veiligheid te brengen. Het is geen boodschap die het drievoudige keizerschap graag hoort, en dus doen ze wat elke dictator doet met brengers van onwelgevallig nieuws: verbannen. Seldon wordt met een handje discipelen naar een uithoek van de galaxie – weinig subtiel Terminus genaamd – gestuurd, en daar mogen ze – ‘jaja, ’t is al goed’ – hun foundation uitbouwen, ver van keizers, relevantie, en de geschiedenis. Of zo lijkt het toch.
Beetje veel, zegt u? Wacht dan tot aflevering drie, waarin we ons plots negentien jaar later bevinden, de hoofdrolspelers van daarnet ‘missing in action gaan’, en u kennis maakt met hun opvolgers. Enige zekerheid: die keizers heeft u al gezien, want dat zijn clonen die eeuwig hetzelfde blijven. Het is een originele toevoeging aan de ideeën van Asimov van showrunners Josh Friedman and David S. Goyer om die Keizer immer in drievoud te laten bestaan: als kind, als heerser (Lee Pace in zijn element) en als gepensioneerde.
Met het geld dat Apple op tafel kletste konden alle registers bespeeld. Het ziét er geweldig uit, de werelden voelen reëel, het design van de ruimteschepen fascinerend. Dit is breedbeeld-epiek die zonder schaamte zijn voet mag zetten naast Dune. Over de acteerprestaties valt nauwelijks te klagen. En toch laat Foundation een wat onvoldaan gevoel na. Hoe hard je ook wil meeleven, en betoverend de set design, de plot sleept niet mee. Alsof we tien uur lang naar een inleiding zaten te kijken van wat hopelijk ooit op gang zal komen, tot ons hoofd tolde, en het “huh, wie – wanneer zijn we nu?” begon te overheersen.
Waar de crux van Battlestar Galactica – een gelijkaardige ‘ja het is science-fiction, maar we praten meer dan we vechten’-serie – helder was van in het begin, mist Foundation die focus. Het grote, overkoepelende thema, de echte thematiek, schijnt nog niet door alle verhaallijnen heen. Dat maakt dit eerste seizoen niet hopeloos. Er is genoeg eten en drinken te vinden om te blijven kijken en misschien zelfs te herbekijken. En om te doen hopen dat Apple TV+ er nu de stekker niet uittrekt. Er zijn zeven boeken om uit te putten; dit is pas begonnen.
