Aan Facebook, Twitter en Instagram doet Jillian Banks niet, daar heeft ze haar management voor. Ze verkiest persoonlijk contact, vandaar dat haar telefoonnummer gewoon open en bloot op het internet staat. Goed mogelijk dat haar telefoon rood gloeit van de berichtjes dit weekend, na een ware triomftocht in Antwerpen. Dit was immers een vijfsterrenconcert van iemand die niet alleen boven zichzelf uitsteeg, maar zich eindelijk ook uit de schaduw van pakweg fka Twigs en James Blake weet te trekken. En dat is eerlijk gezegd onverwacht, duidelijk niet in het minst voor haarzelf.
Het optreden in Trix is zowaar de première van Banks’ wereldtournee in de nasleep van het vorig jaar verschenen The Altar, een bijwijlen pijnlijk eerlijke plaat zoals ze in de popwereld nog steeds veel te zelden verschijnen. En waarmee Banks de lichte ontgoocheling doorspoelde van haar debuutalbum Goddess, dat de verwachtingen niet waarmaakte – het lot van zowat elke hype. Maar als het publiek in Trix een waardemeter is, dan is The Altar onder de oppervlakte schokgolven aan het veroorzaken. Hashtag watwasdat.
Want wanneer de lichten doven, lijkt het alsof Justin Bieber of Beyoncé het podium op schrijdt. Banks beantwoordt op geen énkele manier aan de standaarden van het doorsnee popidool, maar ze is het voor deze meute zonder twijfel. Openingsnummer “Poltergeist” — géén single — wordt woord voor woord meegekrijst door de hele zaal, die vooral gevuld is met 16- tot 20-jarige meisjes. “Gemini Feed” — wél een single, en wat voor een – wordt meegebruld als een lijflied. Net als “I fuck more with myself than anybody else” uit “Fuck With Myself”, dat blijkbaar op véél schoolkaften geschreven of gekrast staat. Welaan, dan. Het brengt Banks allemaal zichtbaar van haar melk, wanneer ze halverwege “Gemini Feed” stopt om een krop in de keel door te slikken.
Op The Altar zweet ze immers niet alleen een relatiebreuk uit, maar gaat ze op zoek naar zichzelf en haar seksualiteit. Een bijwijlen ongezond persoonlijke plaat die haar een smoel geeft die Goddess haar niet kon geven. Vandaar ook de tranen die in de ogen schieten wanneer ze haar verbazing onder woorden brengt: “This is the very first show where I sing the songs of The Altar, and hearing you sing all these lyrics makes me feel really emotional”. Je gelooft haar, en je weet: dit wordt een referentieconcert voor haar.
Het is een eerste kroon op een enorme evolutie die ze op het podium heeft doorgemaakt. Ze neemt het hele podium in, wandelt rond, zoekt contact. Met twee danseressen die uit een choreografie van wijlen The Knife komen gelopen, buigt ze zich nu en dan in schokkende en vervaarlijk buigende houdingen. En ze ontdekt zichtbaar onwennig de volksmenner in zichzelf. Handjes geven, zangpartijen aan het publiek laten: het is aandoenlijk hoe nieuw het voor haar is, maar dat ze het doet, is zichtbaar een overwinning voor haar. De schuchterheid van weleer maakt plaats voor zelfbewustzijn. Dat is echter nog iets anders dan zelfzeker: na bijna elke song kijkt ze naar haar percussionist die steevast teken naar haar doet dat het heus wel goed zat.
Het is duidelijk dat Banks issues heeft gehad, maar dat ze zichzelf tegelijk met deze plaat een efficiënte therapie cadeau heeft gedaan. Het is ongetwijfeld vanuit dat zelfbewustzijn dat élke song van The Altar van het podium spat of midscheeps raakt. “Gemini Feed” krijgt de allures van een anthem, “Trainwreck” die van een emotionele protestsong, “Mind Games” en het op plaat te melige “Mother Earth” boren een extra laag ontroering aan. 24 Karaat gouden single “Waiting Game” wordt al heel vroeg in de set prijsgegeven, ook dat duidt op vertrouwen over het nieuwe materiaal. En terecht.
Banks’ set steekt uitstekend in mekaar, met ouder werk als “This Is What It Feels Like” en “Drowning” dat zich comfortabel tussen het hooggebergte in de set murwt. Banks zuigt de energie uit de zaal op als zuurstof en kirt aan het einde dat het haar beste optreden ooit was. Dat zou zo maar even kunnen. Met dank aan een verrassend jong publiek, dat zich niet laat vertalen in verkoopscijfers. Banks duikt in geen enkele hitlijst op in onze contreien, maar streamingcijfers zullen ongetwijfeld een ander verhaal vertellen — treffend dat er aan de merchandising ook geen cd’s of vinyl te koop waren. En wat een braaf publiek ook: wanneer ze vraagt om voor “Mother Earth” de telefoons op zak te houden, gehoorzaamt iedereen braafjes terwijl je een speld kunt horen vallen. Een bank vooruit.
Van een verrassend topconcert gesproken, dus. Alle krediet aan Banks daarvoor: als één van BBC’s Sounds van 2014 werd ze door een tegenvallend debuutalbum nog langs rechts voorbijgestoken door onder andere fka Twigs,. Maar met The Altar eist ze duidelijk haar eigen plaats op. Die rauwe authenticiteit koppelt ze nu aan een vervaarlijk groeiende podiumpresence. Een Banks in deze vorm moet deze zomer in een of andere club of marquee op een festivalweide staan. De hype van drie jaar geleden is zowaar een revelatie geworden. Doe haar dat maar eens na.
