De neergang van Garbage begon met derde plaat BeautifulGarbage. Die verscheen drie weken na 9/11 waardoor niemand op zo’n popplaat zat te wachten. Vijftien jaar later maken ze met zesde album Strange Little Birds echter een zwart-witte Instagramfoto van de huidige tijdsgeest, met een plaat die ze evengoed twintig jaar geleden hadden kunnen uitbrengen.
En dat zegt véél meer over hun titelloze debuut, een klassieker uit de 1ste klasse B. Maar wel één van die (zeldzame) rockplaten uit de jaren negentig die vandaag nog geen spatje gedateerd klinkt. Ze hadden Garbage en opvolger Version 2.0 evengoed twintig jaar later kunnen uitbrengen en nog in talloze eindjaarslijstjes eindigen. Maar dat bleek ook al snel het grote probleem: hun sound een gouden kooi, waaruit het moeilijk uitbreken was. De derde plaat te pop, de vierde, Bleed With Me, te rechttoe rechtaan rock. Beiden flopten, de band trok enkele jaren de woestijn in.
Om er met Not Your Kind Of People licht gelouterd, maar nog altijd ietwat verkrampt uit te komen. Weinig memorabele songs, waarbij de trukendoos van de eerste twee platen werd afgestoft maar niet werd gebruikt om anno 2012 het peloton qua sound weer vooruit te snellen. De bijhorende tournee deed hun en de overbleven fanschare die er bij gratie van hun babysit bij konden zijn zichtbaar deugd. Maar au fond was Garbage niet meer dan een van de vele nostalgie-acts geworden, waarvan nieuw materiaal niet zo nodig hoeft. De verjaardagstournee rond 20 jaar Garbage bevestigde dat alleen maar.
Maar nu is er dus toch nieuw materiaal, waar — laten we eerlijk zijn — eigenlijk weer weing volk op zit te wachten. Het rolmodel van weleer is Shirley Manson bijlange niet meer, nieuwe zieltjes zullen er niet gewonnen worden. Butch Vig een naam die een steeds moeilijkere vraag in een muziekquiz wordt voor een nieuwe generatie. En Strange Little Birds klinkt alsof de groep dat zelf allemaal beseft en er nog vrede mee heeft ook. En daardoor ongedwongen een plaat maakt die ze wil maken. Het levert hun beste album sinds Version 2.0 op.
Net als tijdens de hoogdagen wentelt Garbage zichzelf en u in een grauw-donkere sfeer zodra opener “Sometimes” uw huis binnenkruipt zoals dat meisje uit de tv in The Ring. Ook tekstueel zet Manson meteen de toon: “Sometimes I’d rather take a beating / Sometimes I’d rather take a punch / I learn more when I am bleeding /You knock me down, then I get up”. Strange Little Birds heet een aanklacht tegen de perceptiemaatschappij van vandaag te zijn, waar de schone schijn van het Smoelenboek mensen nog dieper de put in duwt. Welaan dan: “I Feel So Empty” klinkt het in een refrein dat smeekt om meegebruld te worden op een festivalweide, “I’m already brokenhearted, so let’s get this party started” sist ze dan weer in “Blackout”, de titel van “Night Drive Loneliness” spreekt voor zich. Mooi.
Strange Little Birds is een fêtering van de kwetsbaarheid die iedereen vandaag angstvallig verbergt. En laat die zwartgallige kwetsbaarheid net de meest blinkende parels uit de Garbage-cataloog hebben opgeleverd: “Milk”, “The Trick Is To Keep Breathing”, “You Look So Fine”, “#1 Crush”. In dat rijtje past geheid ook “Even Though Our Love Is Doomed”, het nummer waaraan dit zesde album zijn recht van bestaan ontleent: van een sinistere melancholie, zo zorgvuldig knap opgebouwd zoals we dat van weinig andere bands dan Garbage de afgelopen jaren hebben gehoord. Wanneer ze dat te hard proberen na te jagen, zoals in “Teaching”, verliest Garbage met witte, gescheurde vlag het pleit van z’n eigen verleden. Dat krijg je dan.
Ook op “We Never Tell” klinkt Garbage teveel als zijn eigen coverband – we hebben immers al een “Special”. “Magnetised” en “So We Can Stay Alive” irriteren niet — Garbage probéért heus wel verfrissend te klinken voor een generatie die zich helaas al te graag digital natives laat noemen — maar wie tijdens hun concert op de Lokerse Feesten met grote dorst of hoog water zit, zal z’n moment weten te kiezen.
Strange Little Birds is als geheel heus wel een goede plaat, van een jaren 90-band die er eigenlijk nooit echt een geweest is. Dat is net de tragiek: destijds hun tijd vooruit, nu achteraan het peloton. Whatsappende meisjes van vandaag zouden een Shirley Manson van op Strange Little Birds, tekstueel erg sterk op dreef, echter als rolmodel kunnen gebruiken. Maar dat zullen veel vaders denken als ze naar hun veel te snel opgroeiende dochter(s) kijken, terwijl ze monkelend de roze nog eens opleggen. Ach, voor deze tijden geldt toch maar één regel: the trick is to keep breathing. Die kan Garbage in z’n zak steken. Zoals gezegd: twintig jaar geleden hun tijd vooruit.
