Op haar derde album is Melanie De Biasio formeel: weg met de nummers. Live beperken ze immers de bewegingsvrijheid en op plaat dwingen ze gedachten hun eigen staart op te eten. In plaats daarvan brengt ze een steeds dieper klauwende compositie waarin leegtes centraal staan.
Blackened Cities loopt krap vijfentwintig minuten en bestaat uit één enkele track. Best gewaagd, zelfs binnen het jazz-genre dat Melanie De Biasio’s geluid blijft dooraderen. Maar de Belgisch-Italiaanse gaf aan dat er geen sprake was van voorbedachten rade; ze wilde gewoon een organisch en compromisloos geheel. Blackened Cities is in gelijke delen weerbarstig en stil, een werkstuk dat zuchtend suggereert, op fluistertoon opwerpt en schoorvoetend poneert.
Hier en daar strooide De Biasio al kruimels voor wat naar Blackened Cities zou leiden. No Deal, haar vorige succesvolle worp uit 2013, telde al maar zeven nummers en klokte af op amper 33 minuten. Ook in haar sterk geïmproviseerde livesessies gaf ze al aan dat het album maar een versie van de nummers is. Voor het Montreux Jazz Festival in Tokio vond ze een futuristisch alternatief uit van “The Flow”. In de Marquee op Rock Werchter bracht ze iets heel outré en voor Jools Holland goot ze datzelfde “The Flow” in een mal van neo noir. Elke nieuwe performance bevestigde de overtuiging: dit is muziek die je niet kunt vastpinnen onder een naald die steeds dezelfde toeren draait.
En dus klinkt Blackened Cities elastischer dan De Biasio’s vorige albums. Instrumenten strippen lagen weg terwijl ze nieuwe omzwachtelen, ze wisselen het tempo en zwenken uit naar andere genres. Maar steeds opnieuw vinden ze de weg terug naar hun ground zero: een soundscape waarin percussie, maar bovenal stilte weerklinkt. Wie dan toch goed luistert en boven de ingetogen drums van Dré Pallemaerts kan klimmen, vindt niet veel. Een spaarzame piano en sporadisch een dwarsfluit. Af en toe ook aangeroeste analoge synths die zichzelf een poos lang een acht-maat aanmeten maar daar vlug weer vanaf stappen. Dan horen we ook De Biasio’s stem, langoureus, af en toe hinkend, meer Beth Gibbons dan Nina Simone. En altijd verbluffend mooi.
Met haar stem kerft ze wel duidelijk de contouren van een beeld. De Biasio zelf denkt aan postindustrialisme. Dat denkt ook Stephan Vanfleteren, die instond voor de albumcover — een zwartwitfoto vanop een mijnterril in Charleroi waar De Biasio tot haar achttiende heeft gewoond. “We’re digging deeper”, herhaalt ze terwijl de band een crescendo demonteert. Er zit angst en misprijzen in dat commentaar; De Biasio klinkt verbitterd. Maar er zit geen sleet op de hoop die ze nog koestert: “Nature argues another way/Nature harbours a new day”.
Op Blackened Cities trekt De Biasio het donkere minimalisme door dat ze zich op A Stomach Is Burning, maar vooral op No Deal zo voortreffelijk eigen maakte. Enerzijds is het jammer dat een band met zo’n technische kunde in deze discrete outfit steekt. Anderzijds: je krijgt zelden de kans om te luisteren naar wat er niet is. Hoorbare stilte, er valt iets voor te zeggen.
