Blue Note, 2011
EMI
De mens en muzikant Charlie Parker is op zijn zachts gezegd een
excentriekeling, waardoor het onmogelijk is om bij een bespreking
van ‘Bird Songs’ aan zijn leven en werk voorbij te gaan. Ondanks
zijn korte levensduur – Parker overleed op 35-jarige leeftijd –
heeft hij een beslissende invloed gehad op de ontwikkeling van de
jazzmuziek: hij drukte zijn stempel op de jaren veertig en vijftig
en legde daarmee ook de basis voor nu wat nu als bebop omschreven
wordt. Dat zijn met andere woorden geen peanuts die
Joe Lovano en
zijn muzikanten moeten meetorsen op ‘Bird Songs’.
Wat op het eerste gezicht klinkt als een soort best of uit het
werk van Charlie Parker, is gelukkig meer dan enkel een imitatie
van de originele muziek. Hoewel Lovano enigszins de band met de
nummers behoudt, doorbreekt hij de vormelijke kaders van Parkers
bebop om zijn eigen interpretatie centraal te plaatsen. Toch moet
er altijd de afweging gemaakt worden of een dergelijke
tribute wel zinvol is, als het origineel ook gewoon
beluisterd en gekoesterd kan worden. Een kleine collectie van The
Bird is sowieso onontbeerlijk in elke jazzverzameling, maar
hetzelfde kan niet onmiddellijk gezegd worden van ‘Bird Songs’. Het
is een intense en gevarieerde rit in de leefwereld van de
altsaxofonist, maar struikelt tegelijk over een aantal storende
lacunes.
Een productieve muziekcarrière volledig bevatten in elf nummers
is allesbehalve een makkelijke opdracht en dat is gelukkig niet het
opzet van het album. Lovano heeft een aantrekkelijke keuze gemaakt
met een opeenvolging van korte fragmenten (‘Birdyard’, ‘Blues
Collage’) en lange improvisatiestukken (‘Lover Man’, ‘Dewey
Square’). Dat biedt voldoende afwisseling en legt daarmee
verschillende accenten uit Parkers werk bloot.
Joe Lovano is uiteraard geen Charlie Parker en dat betekent een
afwijkende interpretatie en exclamatie van een aantal nummers. Het
geluid is opgefrist (lees: zoet en gestileerd) met daarbovenop een
prominentere plaats voor de begeleiding – hoewel de piano soms iets
te hard teruggedrongen wordt. Karakteristiek voor The Bird is het
spervuur aan noten en de energieke, bijna swingende stijl die
daarmee gepaard gaat. Lovano schakelt hier, in tegenstelling tot
zijn rol in ‘No
Beginning, No End‘ van Kenny Werner, echter een aantal
versnellingen terug, waardoor de melodie toch net iets minder
pittig klinkt. ‘Moose the Mooche’ laakt de echt abrupte en plotse
omwentelingen van Parkers saxofoonspel en het resultaat klinkt
nogal loom in vergelijking met het origineel. Gelukkig leeft Lovano
even op naarmate het nummer vordert.
Een aantal composities zijn ook stretched, wat
ongetwijfeld de muzikale ontwikkeling ten goede komt, maar tegelijk
de kracht en intensiteit van het oorspronkelijke werk verloren laat
gaan. ‘Dewey Square’ lijkt daardoor eerder op een brainstormsessie
tijdens de opnames dan een volwaardig nummer. In filmtechniek zou
men hier misschien spreken over een slechte montage: het materiaal
is wel goed, maar de regisseur durft niet streng genoeg te
selecteren.
Gelukkig bevat ‘Bird Songs’ nog een aantal lichtpunten. ‘Lover
Man’ voelt zeer betrokken aan en mondt uit in een aantrekkelijk
stuk dat afklokt rond de negen minuten. Geen kleintje dus, maar
Lovano en zijn discipelen acteren voortdurend op hoog niveau.
Zonder Parker in het achterhoofd te houden, is dit even wat fijne
luistermuziek die het midden houdt tussen opwinding en berusting.
Afsluiter ‘Yardbird Suite’ komt enigszins traag op gang maar
ontplooit zich tot een omvattend werkje dat bij momenten heerlijk
swingt en het beste van Lovano en Us Five naar voren brengt.
‘Bird Songs’ wekt de indruk dat er te hard is nagedacht over het
opzet en de uitwerking van het geheel. Terwijl de muziek van
Charlie Parker kan omschreven worden als een explosieve cocktail,
is ‘Bird Songs’ eerder een uitgebalanceerd brouwsel zonder grote
excessen. Het ontbeert de spirit van de naoorlogse jaren
en treedt nooit uit de schaduw van de grootmeester.
