Op deze tweede dag van het Etoiles Polaires Montréal-festival kiest de Balzaal voor een geheel nieuwe wending. Deze avond staat er duidelijk geen rock op het programma maar wel jazz, musique actuelle, chanson, avant-garde en een symbiose van Oost en West. Met René Lussier en Sam Shalabi laat het festival een andere kant van Montréal horen.
{image}René Lussier wordt met recht en rede tot een van de grondleggers van de musique actuelle gerekend. De man wordt vaak in een adem genoemd met Fred Frith en Marc Ribot en heeft naast een zeventiental soloalbums ook nog meer dan vijftig soundtracks opgenomen. Deze avond brengt hij een selectie uit het eigen werk waarbij het Belgische kamerjazzcollectief RadioKUKAorkest, ontstaan in de schoot van Klara, zijn composities mee naar het podium mag vertalen.
Hoe intellectueel zijn muziek ook mag worden opgevat, Lussier zelf is er duidelijk de man niet naar om zichzelf een academisch sérieux aan te meten. Zo erkent hij bij de inleiding van een muziekstuk dat het resumé ervan: “een man is ongelukkig maar op het einde is hij best wel tevreden met zichzelf”, niet veel voorstelt maar dat het tenminste een resumé is, en vraagt hij geregeld applaus voor zijn muzikanten van een avond maar tempert hij het ostentatief met een knipoog zodra het sterk aanzwelt.
De combinatie van drum, klarinet (beiden Tom Wouters), accordeon (Philippe Thurio), cello (Lode Vercampt) en contrabas (Kristof Roseeuw) past wonderwel samen met het onorthodoxe gitaarspel van Lussier waardoor het geheel afwisselend kamerjazz, chanson, avant-gardische rock en een mix van dat alles wordt. Lussiers veelzijdigheid als componist wordt bovendien nog eens extra benadrukt door uit Le Tresor de la Langue een solowerk voor klarinet te brengen, waarbij hij een monoloog van een Franstalige Canadees vertaalde naar muziek.
Landgenoot en oud-speler Sam Shalabi heeft net als Lussier doorheen de jaren voor zichzelf een naam gemaakt in de Montréalse improvisatiescene waarbij vooral zijn mix van Oosterse — Shalabi is in Libië geboren, heeft Egyptische ouders — en Westerse — hij woont praktisch zijn hele leven al in Canada — opvallend is. Deze avond heeft hij net als Lussier enkele Belgische artiesten uitgenodigd maar vult hij zijn ensemble aan met Canadese bevriende muzikanten.
Met het Egyptian Light Orchestra brengt Shalabi een lang uitgesponnen compositie waarbinnen Oost en West elkaar opnieuw ontmoeten bij monde van de instrumenten, naast de vermelde oud vallen ook een kanun, trompet, viool, gitaar, klarinet, sopraansax en voorzichtige electronica te horen. Meer nog dan Lussier cijfert Shalabi zichzelf weg ten voordele van zijn muzikanten waarbij vooral in de tweede helft de aandacht in de eerste plaats uitgaat naar de sopraansax en viool.
Jammer genoeg vangt Shalabi te weinig aan met de compositie waardoor na de eerste twintig minuten bepaalde motieven en opbouw al als te herkenbaar opduiken en het geheel niet langer voldoende weet te boeien. Ondanks het vakmanschap krijgt de set hieronder te lijden en sleept de compositie zich naar een moeizaam einde toe. Hoewel Shalabi’s werk zijn verdiensten heeft, blijft het deze avond te veel achtergrondmuziek om echt waardevol te zijn.
Hoewel deze avond niet over de hele lijn een succes genoemd kan of mag worden, maakt het alvast duidelijk dat Montréal net zoals elke andere muziekstad de naam waardig, meer bevat dan louter generische rockgroepen en zich net zo goed in voor een rockpubliek minder voor de hand liggende genres weet te profileren. Dat Etoiles Polaires ook deze artiesten een kans wil geven op zijn festival kan alleen maar worden toegejuicht.
