"Deze geschiedenisleraars hebben iets meer nodig om hun lesje boeiend te houden", was nog onze conclusie toen iLiKETRAiNS vorige herfst het wat matige Elegies To Lessons Learnt uitbracht. Wat dan? Een film, bijvoorbeeld, zo blijkt uit de begeleidende animatiefilm die de groep nu serveert.
Waarom ook niet? Waarom geen animatiefilm maken als begeleiding bij je muziek? Met songs die uiteenlopende onderwerpen behandelen als de heksenjachten in Salem, de Great Fire of Londen of een Britse parlementair die zijn eigen verdwijning ensceneert, zijn er genoeg verhalen voorhanden. Broken Pixel voorziet elke song van een filmpje.
Samen nemen die beelden de kijker mee naar de verschillende historische gebeurtenissen die zanger Dave Martin bezingt. Toch is het raadzaam om vooraf eerst de negen essays (één per nummer) op de dvd te lezen om helemaal mee te zijn. Dat is natuurlijk een van de charmes van iLiKETRAiNS: dat ze je laten kennismaken met een vergeten hoek van de geschiedenis. Want Martin kiest niet voor evidente tragedies, maar voor kleine verhalen in de marge. "Geschiedenis verwordt vaak tot een droge opsomming van feiten, en in mijn teksten probeer ik duidelijk te maken dat het nog steeds om mensen van vlees en bloed gaat. Ik vraag me graag af hoe mensen herinnerd willen worden. Veel van de personages waarover we schrijven, worden ook heel erg negatief bekeken en wij proberen hun verhaal te brengen. Ik stel me voor hoe ik me zou voelen in hun situatie", aldus de zanger.
Elegies To Lessons Learnt brengt verhalen over gewone mensen met als protagonist één naamloze pop die kriskras doorheen de geschiedenis wordt gesleurd; van een pestepidemie naar de moord op een Brits premier en terug naar de bouw van de Berlijnse Muur. Het zijn vaak verhalen over overmoed en menselijke arrogantie: de Griekse hybris en de tragedies die het uitlokt. Het is zo klassiek als de antieken die het al beschreven, maar het blijft een oh zo menselijke zwakte. En elke generatie krijgt zijn nieuwe voorbeelden.
Broken Pixel is geen grote animatiekunstenaar, maar hij weet met zijn rudimentaire stop-motiontechniek een maximum aan sfeer te creëren die de muziek van iLiKETRAiNS past als een handschoen. Vaak is het aandoenlijk geknutsel, maar hij weet er zijn beoogde effecten mee te bereiken. Karton en gekleurd plastiek evoceren, met de juiste belichting, de Great Fire of Londen net zo goed als de meest geavanceerde technieken. Laat Martin daar omineus "This town is burning down" over zingen en de dreiging is compleet. Minder goed werkt het wanneer ze het wedervaren van illustere onbekenden als James Hadfield (1771-1841) of Dr. William Brydon (†1873) moeten illustreren: de feiten zijn te onbekend om de verbeelding te stimuleren waardoor het moeilijk is er iets van te maken.
Met "We Go Hunting" verandert de sfeer. De animator zet het verhaal in een spookhuis en beeldt het verhaal uit met tweedimensionale poppetjes. "Come On Over" schakelt over op een korrelig fotozwart-wit voor een verhaal uit het Berlijn van de jaren zestig. Constante blijft echter de telegraafpaal die telkens de overgang naar het volgende filmpje inluidt. Slotnummer "Death Is The End" wint nog aan kracht met trage filmbeelden — weg is de animatie.
Essentieel is het allemaal niet, een alleraardigste aanvulling op de plaat echter wel. Deze "verfilming" van Elegies To Lessons Learnt past perfect in het multimediale plaatje dat de groep ook live vormt. Hoe meer creativiteit; hoe liever.
