Alexander Payne studeerde geschiedenis en behaalde een Master of Fine Arts aan de universiteit van Californië. Hij wordt door z’n fans bejubeld omwille van zijn satirische blik op de Amerikaanse samenleving. Eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat Paynes filmografie naast enkele uitschieters (de venijnige politieke satire Election) ook veel middelmaat voortbracht, al weet hij zich na het vreselijk geforceerde Downsizing nu wel te herpakken met een tamelijk genietbare tragikomedie die deels gebaseerd is op zijn persoonlijke ervaringen.
The Holdovers speelt zich af op de prestigieuze Barton Academy, een afgelegen kostschool, aan het begin van de jaren zeventig. Paul Giamatti vertolkt de chagrijnige, aan drank verslingerde onderwijzer Paul Hunham, die liever met z’n neus in de boeken zit en een ouderwetse kijk op het leven heeft. Dat de docent zich niet bepaald geliefd maakt bij zijn elitestudenten is een understatement. Hij terroriseert de jongens met slechte cijfers, snauwt hen af wanneer ze de minste overtreding begaan, maar probeert de tieners ook enige discipline bij te brengen. De oude brompot krijgt echter de ondankbare taak toebedeeld zich te ontfermen over de leerlingen die gedurende de kerstvakantie niet naar huis kunnen. Hunham heeft er zijn handen vol mee, ook al blijft van het groepje pechvogels uiteindelijk alleen Angus Tully (Dominic Sessa) over. Hij is een onruststoker die geen blad voor de mond neemt, maar zijn radde tong verbergt veel onzekerheid. De intelligente Angus rouwt om het verlies van zijn vader en kan het niet verkroppen dat z’n moeder hem in de steek laat – maar ook zijn twijfelachtige toekomst speelt de jongeling duidelijk parten. Gelukkig wordt dit merkwaardige duo bijgestaan door Mary (Da’Vine Joy Randolph), de hardwerkende kok van de campus wiens zoon sneuvelde in de Vietnamoorlog. Zij tracht de vrede tussen de twee gedupeerden te bewaren. De drie hoofdpersonages krijgen op hun eigen manier te maken met afscheid of eenzaamheid. Niettegenstaande ze zich ieder in een totaal andere fase van het leven bevinden, zullen ze elkaar toch moeten leren aanvaarden.
Met The Holdovers lijkt de klok wel vijftig jaar te zijn teruggedraaid. De coming of age/feelgoodfilm katapulteert ons helemaal opnieuw naar de seventies en oogt eveneens als een klassieker uit een lang vervlogen tijdperk. Director of photography Eigil Bryld (In Bruges, House of Cards) hanteert bewust dezelfde beeldtaal uit die periode (ook het logo van de filmstudio en de credits van toen worden feilloos nagebootst), toen het gebruik van zoomlenzen erg in trek was. Geschoten op 35 mm, en met een korrelige filter, herinnert The Holdovers wat aan het werk van Robert Altman of Hal Ashby.
Het siert Alexander Payne dat hij met deze film durft afstand te nemen van zijn routineus geworden stijl (die in About Schmidt, The Descendants of Nebraska stilaan tot een formule was vervallen en waarbij de creativiteit het bovendien ook een beetje moest ontgelden). De manier waarop de rechtlijnige plot van The Holdovers zich ontwikkelt en ook hoe de verschillende karaktertekeningen hierin een plaats vinden, grijpt volgens bepaalde stemmen terug naar de verhalen van de Engelse chroniqueur Charles Dickens. Anderen zien in de veeleisende prof dan weer echo’s van John Houseman uit The Paper Chase. Louter inhoudelijk zijn er in ieder geval opvallend veel overeenkomsten tussen The Holdovers en Merlusse van Marcel Pagnol. En toch is het bij momenten alsof Alexander Payne de eighties-hit The Breakfast Club en Peter Weirs Dead Poets Society door een blender heeft gehaald. 
Payne draaide zijn jongste film op locatie in Massachusetts en vond in tv-schrijver David Hemingson (die Kitchen Confidential en Whiskey Cavalier op zijn palmares heeft staan) de geknipte partner. Het script bevat weliswaar een paar onmiskenbare clichés, maar die zitten verankerd in een verhaal dat toch vrij juist aanvoelt. Met het geestige samenspel tussen Paul Giamatti (de ster uit Paynes succesvolle, Oscargenomineerde Sideways) en revelatie Dominic Sessa heeft The Holdovers een grote troef in huis. Maar ondanks de geleverde inspanningen van alle betrokkenen, leidt dit nog niet automatisch tot grootse cinema.
