Brussel wordt wel eens de bakermat van het moderne stripverhaal genoemd. Twee scholen striptekenaars waren van bijzondere betekenis, die van Brussel en die van Marcinelle. De eerste, aanhangers van de zogenaamde “klare lijn”, werd geanimeerd door Hergé via het in 1946 opgerichte tijdschrift Kuifje. Twee jaar nadien, in 1948, vervoegde een jonge Fransman het gezelschap, een debutant die bekend werd door zijn creatie van de serie “Alix”, gesitueerd in het Oude Rome. In het vroegere Jubelparkmuseum vieren ze deze zeventigste verjaardag met een fraai verzorgde expo rond de hoofdpersoon, en via hem rond diens geestelijke vader Jacques Martin.
De tentoonstelling steunt voor een zeer groot deel op een expo die al bij het Stripfestival van Angoulême liep. Een vrij unieke samenwerking tussen de uitgeverij van het oeuvre, Casterman, en Visit Brussels, belangrijk voor het toerisme in Brussel en het KMKG. De beide commissarissen van de expo, Gaetan Akyuz en Romain Brethes, bouwden aan een chronologisch geordend overzicht in acht delen. Uniek aan de expo is dat deze gesitueerd is op acht uiteenlopende plekken in de oudheidkundige verzameling van het KMKG. Qua sfeerzetting een voltreffer.
Jacques Martin mocht dan wel een in 1921 geboren Fransman zijn, na een technische ingenieursopleiding en een verplichte tewerkstelling door de Duitse bezetters bij vliegtuigfabriek Messerschmidt, kwam hij in het naoorlogse Brussel terecht. Van 1946 tot 1948, werkte hij als losse medewerker voor theaters en tijdschriften. In 1948 vervoegde hij het tijdschrift Tintin.
Aanvankelijk zag Herné niet echt een groot talent in de jonge Fransman en hij mocht decors verzorgen evenals de auto- en vliegtuigenrubriek. Hij wist echter zijn kans te grijpen en overtuigde uitgever Raymond Leblanc met het eerste verhaal van Alix, gesitueerd in het Oude Rome. De delen twee tot vier van de expo tonen aan dat Jacques Martin al onmiddellijk een vaste waarde werd bij Kuifje en ook toegang kreeg tot de Studios Hergé. Hij schiep een eigen tekenstijl rond lichamen en ging van een door anderen opgelegde esthetiek over naar een eigen esthetiek.
Deel vijf van de expo toont dan weer aan dat Alix ook een paradoxale en zelfs moderne stripheld is. Martin wist in een stripserie gesitueerd tussen de jaren 53 v.C. en 48 v.C. aspecten van onze hedendaagse samenleving door te laten schemeren. De moderniteit, de Koude Oorlog, de naoorlogse economische ontwikkeling … alles had er zijn weerslag in. Beroemd is de scène waarbij sprake is van een angstaanjagend allesvernietigend wapen, door de tekenaar weergegeven als een stofwolk in de vorm van een champignon. Of de atoomkracht voor ze ontdekt werd.
In delen zes en zeven wordt dieper ingegaan op fenomenen zoals bijgeloof, bovennatuurlijke gebeurtenissen en mythische raadsels die allen een band hebben met onze moderne samenleving. Alix, of de uitvinding van de geschiedenis. In het achtste en laatste deel wordt dieper ingegaan op de serie Lefrand, als het ware een Alix gesitueerd in ons tijdsgewricht.
Deze expo is een waardig eerbetoon aan serie en schepper. Magnifiek gedocumenteerd, helder en overzichtelijk, ondersteund door de artefacten van het museum. Een echte duik in de boeiende geschiedenis.
Alix. De kunst van Jacques Martin loopt nog tot 6 januari 2019 in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel
