Zoals de titel doet vermoeden, is de boodschap van Steve Van den Bosch’ tentoonstelling in De Garage niet zo klaar als een klontje. De kunstenaar bouwt een heel parcours waarin je als bezoeker stukje voor stukje een puzzel ontdekt, maar met meer vragen dan antwoorden naar buiten wandelt.
In de eerste ruimte van De Garage zijn drie deuren uit hun scharnieren gehesen en een paar meter verderop aan het plafond gehangen. In normale omstandigheden dienen deze deuren om plaatsen die niet strikt tot de tentoonstellingsruimte behoren, ervan af te scheiden. Dat gebeurt nu niet en dus zijn de grenzen van de tentoonstellingsruimte – en bijgevolg de traditionele definitie daarvan – onzeker.
Van den Bosch onderzoekt welke parameters onze blik op kunst bepalen. Denk bijvoorbeeld aan de typische witte muren van een tentoonstellingsruimte, de sokkel als drager voor sculptuur, het traditionele kaartje met de naam van de kunstenaar en de titel, de zaaltekst, etc. Op een subtiele manier probeert de kunstenaar deze maatstaven af te breken om ons bewustzijn als bezoeker aan te wakkeren.
Het ontbreken van een zaaltekst in de expo kan bijvoorbeeld opgevat worden als een verdere complicatie van het toch al tamelijk hermetisch gedachtengoed van Van den Bosch. Toch getuigt het ontbreken van begeleiding ook van een groot respect voor en vertrouwen in de toeschouwer, wiens interpretatie nu gewoon vrij is. Hoe definiëren wij kunst en waarom? Is een object kunst omdat het in een witte ruimte op een sokkel staat? Dat is meestal wel de gangbare vaststelling. Van den Bosch probeert deze kritiekloze manier van denken te doorbreken en bevrijdt de toeschouwer van de gedragscode die haar in een typische tentoonstellingsruimte wordt opgelegd door haar een aantal puzzelstukken aan te reiken.
In de audio-installatie “List of Works” speelt de kunstenaar met verscheidene parameters. Op vier luidsprekers in vier verschillende ruimtes is een stem te horen die de titels en details van alle werken in de tentoonstelling opsomt. Normaliter zou deze lijst een visueel document zijn, al dan niet zichtbaar in de expo zelf. Van den Bosch breekt de permanente waarde die dat soort document meestal krijgt op twee manieren af: ten eerste door iets tastbaars enkel hoorbaar te maken, en ten tweede door de steeds luider wordende soundscape die de opsomming overstemt en verstoort. De kwetsbaarheid van de voor vanzelfsprekend aangenomen richtsnoeren rond het omgaan met kunst wordt pijnlijk duidelijk.
Wanneer je een tentoonstelling van Steve Van den Bosch bezoekt, betreed je een cerebraal en conceptueel universum waarin kunst zich niet kritiekloos naar bestaande paradigma’s schikt, maar deze bevraagt. Alle onderdelen van de expo dragen bij aan het ontwaken van de toeschouwer uit wat de kunstenaar een ‘vals bewustzijn’ noemt. Zo zijn de muren van de tentoonstellingsruimte in een lavendelachtige kleur geschilderd. Deze kleur heeft Van den Bosch samen met forensisch fotograaf Eric Sapin echter verkregen door een witte achtergrond te fotograferen en de pigmenten te intensifiëren. Opnieuw is een paradigma ontmaskerd: kunst wordt doorgaans in een witte ruimte getoond, maar die kleur is slechts schijn. Bij nader onderzoek is het zelfs helemaal geen wit.
Als bezoeker wandel je dit universum dan ook niet buiten met een heldere voorgekauwde conclusie. Hoewel de tentoonstelling zelf niet veel tijd vraagt, kan het nog lang blijven nazinderen in de vorm van vragen en zelfreflectie. Dat is alleen maar positief want de bezoeker wordt uitgedaagd om met een kritische blik naar kunst (en zichzelf) te kijken en kan aan de open vragen van Van den Bosch een eigen associatieve interpretatie geven, die nooit fout is.
Steve Van den Bosch. Inferpretation and Intection loopt nog tot 20 maart 2016 in De Garage, Mechelen.
