In mei greep Close van Lukas Dhont net naast de Gouden Palm op het Filmfestival van Cannes. De felbegeerde prijs ging naar de Zweed Ruben Östlund – u misschien bekend van Turist (Force Majeure) of The Square – voor zijn satirische komedie Triangle of Sadness. Ondertussen kreeg de film omwille van tragische redenen extra aandacht doordat hoofdactrice Charlbi Dean enkele weken terug plots door een onverwachte ziekte overleed op 32-jarige leeftijd.
In Triangle of Sadness spot Östlund met de rijke elite – ‘the haves’ – de laag van de bevolking die met gemak duizenden dollars neertelt om enkele weken op een luxejacht op het water te dobberen. Dat deze film bekroond werd in Cannes – dé stad voor ‘the rich and famous’ bij uitstek – lijkt al een satire op zichzelf. Toch is het de realiteit en ook de plot van de film voelt grotendeels realistisch. En net daarin schuilt de humor. En ook wel de weemoed.
Net zoals een driehoek wordt ook dit verhaal opgebouwd uit drie delen. In het eerste deel leren we het modellenkoppel Carl (Harris Dickinson) en Yaya (Charlbi Dean) kennen die in de eerste plaats een relatie hebben omdat dat bevorderlijk is voor hun aantal Instagramvolgers. Yaya is bovendien influencer en krijgt een gratis reis op een jacht aangeboden, wat ons leidt tot deel twee. Aan boord leren de twee modellen – tijdens een fotoshoot met een bord pasta dat ze niet van plan zijn op te eten – de andere passagiers kennen. Een rijk Russisch koppel dat hun fortuin opbouwde met het verkopen van ‘shit’ (a.k.a. meststof), een Brits echtpaar dat goed hun brood verdiende met het leveren van wapens wereldwijd, een eenzame man die geluk heeft in het ontwikkelen van apps maar niet in de liefde …
Gedurende dit deel brengt Östlund al spottend die eigenschappen in beeld die we verafschuwen bij de superrijken. Zo meent één van de passagiers dat de crew nood heeft aan plezier en verlangt ze dat alle medewerkers een plons in het water nemen. Dat dit hun hele schema overhoopgooit en dat ze niet zitten te wachten om in hun badkleding voor hun gasten te paraderen, komt niet bij haar op. Maar de crew volgt gedwee alle eisen en grillen. Op het schip heerst een hiërarchie die ruwweg in – jawel hoor – drie lagen op te delen valt: de rijken die te gast zijn, het hooggeplaatste personeel zoals de kapitein en gastvrouw en tot slot zij die in het onderhoud voorzien. Maar die hiërarchie verschuift abrupt in deel drie wanneer na schipbreuk een deel van de reizigers op een eiland aanspoelt en het duidelijk wordt dat ‘all the money in the world’ hen niet voorbereidde op overleven in de wildernis. Poetshulp Abigail (Dolly De Leon) is echter wel in staat vuur te maken en vis te vangen waardoor ze plots bovenaan de piramide komt te staan en de groepsdynamiek opnieuw bepaald wordt.
Hoewel de drie delen met elkaar verbonden zijn, lijkt het alsof de drie stukken uit verschillende films komen. Het eerste deel analyseert de modellenwereld en de bijhorende rollenpatronen die eveneens iets over onze maatschappij ‘an sich’ zeggen, het tweede deel toont de discrepantie tussen arm en rijk en het derde ten slotte hekelt de onwetendheid en vervreemding van de rijke elite. Ergens daartussen in houdt Woody Harrelson als de dronken kapitein ook nog een pleidooi voor het communisme. De drie delen vloeien uiteraard wel enigszins in elkaar over en Carl en Yaya blijven in zekere mate de hoofdpersonages, toch oogt het geheel wat rommelig. Alsof Östlund niet kon kiezen waarop hij zich wou focussen en dus besloot alles op een hoopje te gooien. Het resultaat werkt nog steeds, al maakt het het verhaal minder diepgaand en subtiel dan Östlunds eerder werk dat net gekenmerkt werd door zijn fijngevoelige observaties over mens en menselijkheid. Triangle of Sadness neemt de maatschappij nog steeds onder de loep, maar gewoon met een veel minder nauwkeurig vergrootglas en een veel grotere dosis humor.