De naam van gitarist Benjamin Sauzereau doet al langer dan vandaag de ronde in Belgische jazz- en improvisatiemiddens, maar dan vooral als sideman. Deze keer treedt hij naar voren als leider van een septet dat intussen al een heel eigen benadering heeft van songmateriaal, met een fascinerende, soms wringende spanning tussen compositie en vrijheid.
Zoals gezegd is Sauzereau geen onbekende. Hij was te horen bij Eve Beuvens ijzersterke Heptatomic septet en maakt deel uit van Book Of Air, een van de projecten van de broers Stijn en Bert Cools, maar er zijn nog andere uitlaatkleppen die hier een belangrijkere rol spelen. Zo is er nog het Jens Maurits Orchestra, waar ook bassist Lennart Heyndels en drummer Jens Bouttery in opduiken, en dan is er nog het schandelijk over het hoofd geziene Llop, waarin Sauzereau en Bouttery spelen met Erik Bogaerts. Bovenop die kompanen, zijn er ook nog tenorsaxofonist Gregor Siedl, fluitist Pierre Bernard en toetsenist Eric Bribosia, die zich hier ontfermt over de Fender Rhodes.
Mooist van al komen de mogelijkheden van deze zeven muzikanten misschien al meteen aan bod in opener “La mauvaise raison”, dat meteen van start gaat met een spinachtig thema, waardoor het misschien wel iets suggereert dat je niet noodzakelijk krijgt. Want naast hechte unisonopassages krijg je ook momenten van verrassend vrije interactie, waarbij de drie blazers ongegeneerd over elkaar rollen en kriskras door de muzikale ruimte lijken te bewegen, terwijl Heyndels en Bouttery een even simpele als sensuele ondergrond leggen. Geen chaos, geen strak keurslijf, maar een levendige balansoefening tussen vrijheid en organisatie, jazz en kamermuziek. De lat is gelegd.
Dat niveau houden ze geen drie kwartier vol, maar je wordt wel deelgenoot van een breed scala aan stijlen en temperamenten tussen de twee uitersten. Het lentefrisse “Moineau” lijkt aanvankelijk op maat van Bernard geschreven, maar beschikt over een middenstuk waarin een kleiner ensemble rond Bogaerts even de intimiteit opzoekt, om uiteindelijk terug te keren naar het kringelende samenspel van de aanzet. “William (Harrison Bonney)” lijkt dan weer nauwer verwant aan Bill Frisells rootsverkenningen. Misschien een voor de hand liggende vergelijking, want de titel verwijst naar Billy The Kid, terwijl Frisell ooit nog muziek bracht uit Aaron Coplands gelijknamige stuk (op Have a Little Faith), dat net als dit een sobere combinatie is van schimmige roots, kamermuziek en gecomponeerde muziek.
En dat zijn dan nog maar de eerste drie stukken. Daarna gaat het verder met een aantal knappe contrasten, zoals tussen de gave, elegische harmonieën van “Nemo” en het vrij geïmproviseerde “Gauche”, dat aanvankelijk bedeesd van start gaat, maar uiteindelijk toch belandt bij een gierende finale. In “Mary Molly Bebert et alcide” wordt geschilderd met Rhodes op een vrijpostige manier die wat herinnert aan het intergalactische stuntwerk van Jozef Dumoulin, terwijl op gezette tijdstippen korte, cartooneske spurtjes getrokken worden die de schizofrenie van het stuk extra in de verf zetten. Mooi hoe ze die hier laten ontsporen met een sound die ambient-achtige uitweidingen én moderne compositie uitspeelt.
Een enkele keer voelt een stuk vooral aan als nerveuze spielerei om de alertheid van de muzikanten op de proef te stellen (“Rustgevende uitlijning van drie punten in de ruimte”), maar ook daarna krijg je een heen-en-weer-beweging, wordt er huisgehouden in atmosferische, filmische, dromerige passages die nooit verzanden in muziek die té stug or ernstig gaat klinken. Desnoods zetten ze het wel op een fluiten (Rhodes?) of klinkt het alsof er een zingende zaag aan te pas komt. Virgule is zo een fijn visitekaartje voor Sauzereau, die zich als muzikant misschien eerder op de achtergrond houdt, maar als componist en bandleider laat horen dat hij op zoek gaat naar een vrij ongewone aanpak en die heeft meteen resultaat opgeleverd.
Op woensdag 8/3 speelt de band in de Brusselse Jazz Station.
