In een steeds maar verschralend muzieklandschap, of nee, in een muzieklandschap dat nog altijd eindeloos boeiend is, maar steeds eenzijdiger belicht wordt in de mainstream media, is het een verademing om een figuur als G.w. Sok tegen te komen. Die heeft zich sinds zijn afscheid bij The Ex ontpopt tot een onrustige nomade binnen een eindeloze reeks projecten, waarvan dit album nu een overzicht biedt. De ideale kans voor een inhaalbeweging.
Sok was erbij toen The Ex voor het eerst van zich liet horen in 1979 en maakte bijna dertig jaar lang deel uit van dat even opwindende, onvoorspelbare als onnavolgbare verhaal. Tot het in 2008 genoeg was. Tijd voor iets anders. En dat was aanvankelijk in de theaterwereld, waar het spelen met taal hem nog altijd op een podium kreeg. Maar in 2009 begon het alweer: Sok werd gecontacteerd door een paar muzikanten die hem muziek bezorgden en hem om zijn stem en woorden vroegen. Het ene leidde tot het andere, en voor hij het wist, was Sok net zo vaak onderweg als in zijn dagen met The Ex. Engeland, opvallend vaak Frankrijk, maar ook regelmatig België en onlangs nog in de Verenigde Staten, om er 23 concerten in evenveel dagen te spelen met het explosieve Britse rammelcollectief Action Beat.
Om nog maar te zwijgen van de reeks releases, waar echte pareltjes tussen zitten. Zo staken we onze liefde voor King Champion Sounds (de opvolger voor Different Drummer en Songs For The Golden Hour komt er volgende maand aan!) nooit onder stoelen of banken, en belandde het tweede album van Cannibales & Vahinés (Songs For A Free Body) in onze favorietenlijst van 2015. Maar het is slechts een greep uit een vloed aan releases en de veertien songs (van veertien verschillende projecten!) die hier bij elkaar gebracht werden, zijn geplukt van 7” singles, een cassette en albums in allerlei formaten. Eentje is onuitgegeven. Samen vormen ze een stilistische vergaarbak, maar ze blinken allemaal uit in engagement en, opvallend vaak, een bezwerende intensiteit.
Van Sok wordt regelmatig gezegd dat hij een dwarsligger is, en niet zonder reden. Dat wil niet zeggen dat Listen To The Painters onverteerbare kost is. Integendeel. Het gaat hier vooral om uitgeklede, ademende songs die ruimte laten voor zijn verbale bevlogenheid en natuurlijke autoriteit. En als er dan al eens van leer getrokken wordt, dan is het met een viscerale energie die aanstekelijk werkt. Als je tenminste nog wat voeling hebt met wat rock-‘n-roll teweeg kan brengen. Meestal is dat in het Engels, maar een enkele keer ook in het Nederlands, zoals bij het lo-fi-getinte “Illusies 1” (het kortstondige project Zoikle) of “Bericht uit Beijing” (Gran Kino), dat een van de absolute hoogtepunten op deze compilatie is. Sok kan bovendien ook terugvallen op een zak teksten die in meerdere contexten bruikbaar zijn. Zo komt “Listen To The Painters”, hier in een versie van Two Pin Din (met voormalige leden van Nomeansno en Dog Faced Hermans), van zijn tijd bij The Ex en zou “Here We Go Again”, hier in een vrij theatrale versie van Chapi Chapo & les Petites Musiques de Pluie, later ook terugkeren op het eerste album van King Champion Sounds.
Die band komt ook aan bod met “Ghetto Of Eden”, dat de link legt tussen The Fall en Afrikaans getinte blazersarrangementen.Dankzij deze compilatie wordt duidelijk dat ook die band niet uit het niets kwam. Bassist Oli Heffernan en Sok werkten al samen via Year Of Birds en Detective Instinct, terwijl The Bent Moustache, een samenwerking met Ajay Sagger, hier een variant brengt op Simon & Garfunkels “The Sound Of Silence” (hier “The Sound Of Sirens”) met onheilspellend gebrom en kinderxylofoon. Er is nog meer, want Cannibales & Vahinés – zelden komen de spirit van freejazz, activisme en spoken word zo overtuigend samen aan de meet – en het verwante The And zijn ook van de partij, net als Action Beat, met een lekker dissonant rammelend “Spoonfeed Hell”. En dan zijn er nog stukken van Filiamotsa, Surplus 1980 en L’Etrangleuse, die allemaal hun eigen flair hebben. Heel wat van de namen zullen geen belletje doen rinkelen, maar er zijn er ook bij die regelmatig de hort op trekken en daarbij ook wel eens Brussel aandoen.
Kortom, je krijgt een behoorlijk breed palet geserveerd. Dat is niet op maat van de radio en degenen die het allemaal liever wat voorgekauwd hebben, maar de songs blinken stuk voor stuk uit in een geest van overgave en engagement, waarvan de teksten die je erbij krijgt, voldoende bewijs zijn. Wie zich dus afvroeg waar Sok de voorbije jaren uithing of een snelle inhaalbeweging wil maken die ongetwijfeld tot nieuwe ontdekkingen zal leiden, weet wat te doen. Listen To The Painters is een stilistisch divers, kwalitatief consistent en genereus overzicht. De mainstream mag denken dat Sok & co. intussen een anomalie geworden zijn, maar wij weten wel beter. Deze artiesten zijn de bezielde geesten die blijven voortploeteren. Ze vormen de noodzakelijke ruggengraat van een scheefgegroeid, maar daarom nog niet uitverteld universum.
Vanaf 16/9 gaat King Champion Sounds de hort op met zijn nieuwe album, To Awake In That Heaven Of Freedom (onze recensie volgt binnenkort). Op 29/9 houden ze halt in Het Bos (Antwerpen), op 1/10 in de N9 (Eeklo). Listen To The Painters is digitaal te krijgen via Bandcamp-pagina van G.w. Sok, en op cd via de webshop van The Ex.
