Yob :: Atma

Yobs vorige album ‘The Great Cessation‘ was
voor mij een behoorlijke teleurstelling die echter ruimschoots werd
goedgemaakt door hun eerste optreden op Europese grond tijdens het
Roadburnfestival van
2010. Wat was dan mijn grootste probleem met Yob’s vorig album?
Vooral het gebrek aan gevoel en muziek-overstijgende kracht om in
je ziel te roeren. Het is daarop dat Yob in de jaren 2000 een
stevige reputatie bouwde voor zichzelf en hun lang uitgesponnen
doom-opussen. Die zijn gewoonlijk even verpletterend als
trance-inducerend.

Een sterk voorbeeld van dit handelsmerk is de opener van ‘Atma’:
‘Prepare the Ground’. Wie zo rond minuut 7, wanneer Mike Scheidt
“Breathe in the power” zingt, níet bovenop een tafel staat
luchtgitaar te spelen in de vaste overtuiging dat hij zich op een
heilige monoliet bevindt, die is klinisch dood of doof. Het nummer
bouwt magistraal op naar een climax die totale overgave van de
luisteraar afdwingt. De centrale riff is niet echt simpel te
noemen, maar wel erg bezwerend. Het nummer is erg repetitief, maar
wel dynamisch door het opleggen of afpellen van verschillende
laagjes gitaar en stem. Wanneer we ons dan rond de zesde minuut
voorbereiden voor de gezegde climax zou de luisteraar helemaal
verzwolgen moeten zijn in Yobs universum en ontvankelijk voor nog
bijna 50 minuten loodzware brokken doom geboetseerd uit de donkere
materie van het universum.

Het tweede nummer is titeltrack ‘Atma’ en kan spijtig genoeg toch
wat minder boeien. Het nummer heeft niet echt een kop of staart,
maar stampt aan een gezapig tempo voort. De gesamplede goeroe op
het einde die het centrale concept van het album uitlegt, is
feitelijk interessanter dan de rest van het nummer. Misschien
groeit het nog, want als dat gold voor Yobs vorige LP’s dan geldt
het zeker voor deze. Je moet dit tijd durven geven, de muziek is
als vanouds diep en overal.

Daar komt deze keer echter bovenop dat de productie erg “In your
face” is. Als je met gesloten ogen luistert, zie je het stof
vibreren bovenop Scheidts gigantische Marshalls. De laaggestemde
gitaar klinkt erg grofkorrelig en lijkt steeds een vlucht op
levenssap beluste horzels voor zich uit te jagen. De typische hoge
nasale zang en growls zijn bloedstollend dichtbij en woord voor
woord, kreun voor kreun geméénd. Mike Scheidt weet ondertussen dat
zijn band aan de top van de voedselpiramide staat in dit genre en
hij klauwt om zich heen zoals het bij de status van alfa-mannetje
past.

Centrale nummer en magnum opus van ‘Atma’ is ‘Before We Dreamed of
Two’, een werkstuk van 16 minuten. Het getal 2 heeft zijn plaats in
de titel alvast verdiend omwille van de aanwezigheid van een
gastzanger en omdat het netjes uiteen valt in twee delen. Het
nummer begint met een typische, zware Yob-groove en blijft je
gedurende enkele minuten daarmee pletten tussen de geluidsgolven en
de muren van je zielige bestaan. Bijna halverwege wordt je dan
verlossing gegund, het tempo zakt weg en er hangt plots de sfeer
van een pan-universele oecumenische viering. Voorganger van dienst
is niemand minder dan Scott Kelly (van Neurosis & Shrinebuilder) die met
zijn getormenteerde vocalen de aandacht opeist. Het nummer blijft
ontzettend traag, maar wordt steeds intenser zonder dat het echt
grimmig wordt. Dit gaat diep, de gitaartonen en vocalen snijden
door je wezen als een gletsjer door een berg. Traag maar
onstopbaar.

Wat hierna komt heeft vanzelfsprekend moeite om de aandacht op zich
te vestigen. Toch lukt dat nog. Nummer vier ‘Upon the Sight of the
Other Shore’ gunt de ziel van de luisteraar wat broodnodige rust en
richt zich met stevige doom-riffs zonder veel omwegen op je nek en
buik. Halverwege verwaardigt Scheidt het zich om zelfs onomwonden
te soleren. Slotnummer ‘Adrift in the Ocean’ is weer heel wat
avontuurlijker. Het nummer begint met een lange instrumentale
passage die bestaat uit niets dan rustig gitaargetokkel. Eens de
debatten geopend, wordt de sfeer stelselmatig intenser, onder meer
door het gebruik van riffs die in se lekker ouderwetse heavy metal
zijn. Op het hoogtepunt komt ook Scott Kelly weer even meedoen. Het
nummer eindigt uiteindelijk met een lange en sfeervolle solo en
lijkt zo zelf het weder-neerdalen van de luisteraar op de aarde te
willen vermakkelijken.

Yobs zesde album is een voortzetting van het gekende patroon, maar
vooral door de rauwere productie en de gastzang van Scott Kelly
toch weer net iets anders. Op zijn sterkst is Yob een zo goed als
unieke groep die luisteraar een kosmische ervaring schenkt van
bevrijding en kracht, Tijdens mindere momenten is het nog altijd
een sterke doommetal groep. En hoewel ik grote fan ben, moet ik
bekennen dat ze dat hoogste niveau mijns inziens geen album lang
kunnen volhouden. Ook nu niet, maar dat is geen reden om ‘Atma’
links te laten liggen. Daarvoor is helemaal geen reden te
vinden.

Yob kan je op 16 september bewonderen in Tilburg en later nog op 15
oktober in Hasselt.