Column :: Slijpschijf #21

Journalist DIRK STEENHAUT snijdt zich wekelijks aan de scherpste kantjes van de rockmuziek.

Laten we maar eens een open deur intrappen: talent is ongelijkmatig verdeeld in de wereld. In die context kun je niet anders dan de negentienjarige Californiër Avigdor Zahner-Isenberg een bofkont noemen. De jongeman, die de spil vormt van Avi Buffalo, zat nog op de middelbare school toen hij al een platencontract bij het gerenommeerde Sub Pop-label onder de neus geduwd kreeg. Eén beluistering van de resulterende debuut-cd volstaat om vast te stellen hoe terecht dat wel was. Het verhaal: jonge skateboarder krijgt gitaarles van een vriend van zijn ouders die in een bluesband speelt en begint na een poosje, met een krakkemikkige computer, zijn eigen songs in te blikken. Die handelen vooral over zijn hopeloze verliefdheid op een meisje uit zijn klas. Hij zet enkele van die liedjes op zijn MySpace en in no time staat er een platenbons voor de deur. Te mooi om waar te zijn? Niet echt, want Zanner-Isenberg is een fenomeen: het titelloze visitekaartje van zijn band is ronduit fantastisch.

Avi Buffalo maakt onweerstaanbare folkpop, die drijft op vloeiend gitaarwerk en de glorieuze samenzang van toetsenspeelster Rebecca Coleman met Avigdor Zanner-Isenberg, wiens hoge stem het midden houdt tussen die van Neil Young en Wayne Coyne. De muziek vertoont raakpunten met die van The Shins, Wilco en Galaxie 500, zonder er echt schatplichtig aan te zijn. Hoe dat komt? De frontman van de groep is voor zijn leeftijd een ontzettend volwassen songwriter en verbeeldingrijk muzikant. Zanner-Isenberg beheerst zijn ambacht, schrijft trefzeker en gesofisticeerd en weet moeiteloos de sfeer op te roepen van eindeloze zomerdagen waarop alles mogelijk lijkt. Toch handelen de meeste van zijn nummers — denk aan de prille Violent Femmes — over emotionele verwarring en seksuele frustratie.

Hoogtepunten zàt op de eerste Avi Buffalo: de uiterst catchy single "What’s In It For?", met prachtige harmonieën versierde miniatuurtjes als "Truth Sets In" en "One Last", het tedere, als een kampvuurversie van Flaming Lips klinkende "Jessica", het speelse "Summer Cum". En dan is er ook nog het epische, door een expressieve gitaarsolo opgejutte "Remember Last Time", al is de frontman van oordeel dat het in muziek niet zozeer gaat om wat je speelt, maar net om wat je níet speelt. Op zijn titelloze debuut serveert Avi Buffalo complexe songs die wars zijn van sentimentaliteit, maar waarin ieder detail belangrijk is. Tracks als "Where is Your Dirty Mind?" en "Five Little Sluts" getuigen van een zekere post-adolescente weirdness die de band niet vreemd is. Tenslotte puurt de zanger zijn materiaal uit werkelijk àlles wat in zijn hoofd omgaat. Alleen gaan de liedjes, naarmate je ze vaker hoort, steeds verslavender werken. Mis Avi Buffalo dus niet tijdens Les Nuits Botanique op zondag 16 mei, een avond waarop ook bijzondere bands als Wolf Parade, Surfer Blood en Warpaint bezit zullen nemen van het podium.

Een ander gezelschap dat een plek op het programmma van Les Nuits heeft verworven, is het uit Manchester afkomstige, maar inmiddels naar Londen verkaste We Have Band. Het gaat om drie voormalige werknemers van EMI die twee jaar geleden hun baan kwijt raakten na een herstructurering en, geïnspireerd door hun gezamenlijke voorliefde voor het repertoire van Factory Records, muziek begonnen te maken die het midden houdt tussen dancepunk en discorock. Na enkele opgemerkte singles en een paar tracks op compilaties van het Kitsuné-label is er nu de door Gareth Jones (zie Depeche Mode) geproducete cd WHB. Die dompelt de luisteraar prompt onder in een eighties-sfeertje. Met de hoekige baslijnen van New Order, de stuiterende synths van The Human League en de funky grooves van ESG als fundament, slaagt We Have band erin vrij gevarieerd uit de hoek te komen. Vooral de downtempo openingstracks "Piano" en "Buffet" zetten je aanvankelijk op het verkeerde been, maar zodra de dansvloer wordt aangeveegd met "Divisive", het pulserende "Love, What You Doing?" of het vinnige "Oh!" is er, althans voor je heupen en middenrif, geen weg meer terug.

We Have band zweert bij simpel, effectief en onderkoeld en speelt met de dynamische interactie van een mannen- en vrouwenstem. Het resultaat is donkere dansmuziek die steunt op het contrast tussen druilerige teksten en energieke muziek. Vooral de tweede helft van de cd houdt er behoorlijk de vaart in, zodat even aanstekelijke als veerkrachtige deunen als "Honey Trap", "You Came Out", "How to Make Friends" en het naar house neigende "Hero Knows" gegarandeerd in de smaak zullen vallen bij liefhebbers van The Rapture, LCD Sound System, !!! of Hot Chip.

Van een heel ander allooi is de tweede cd van The Tallest Man on Earth, het pseudoniem van de 27-jarige Zweed Kristian Matsson. Op het eerste gehoor klinkt The Wild Hunt, de tweede cd van deze singer-songwriter, als een anachronisme, want Matssons liedjes doen wel heel erg denken aan die van de jonge Bob Dylan in diens Greenwich Village-periode. Die vaststelling slaat niet alleen op de vrij traditionele vorm van zijn folksongs en de onopgesmukte productie, maar ook op zijn rauwe, krassende en krakende stem die het publiek onvermijdelijk in fervente voor- en tegenstanders zal opdelen. Een ander referentiepunt, zowel qua timbre als frasering, is Steve Forbert. Maar wanneer de verleiding groot wordt om The Tallest Man on Earth als een platvloerse epigoon te doodverven, bedenk dan dat ook Dylan ooit als Woody Guthrie-imitator is begonnen.

The Wild Hunt staat vol tijdloze songs die naar de wisselende seizoenen en de aantrekkingskracht van het Zweedse platteland verwijzen. Ze geven aan dat Matsson een begenadigde verteller is, in de traditie van bluesmen uit het Amerikaanse Zuiden, type Bukka White en Mississippi John Hurt. Een andere opvallende troef van The Tallest Man on Earth is zijn spectaculaire gitaarspel. Nu eens moet de artiest het hebben van zijn krachtige aanslag (zie het gedreven "King of Spain"), dan weer van zijn vloeiende fingerpickingtechniek ("Troubles Will Be Gone", "Love is All"). Meer dan zijn stem en akoestische gitaar heeft Kristian Matsson overigens niet nodig om de luisteraar bij de les te houden. Slechts twee keer gaat hij naar een andere klankkleur op zoek: in de titeltrack, door een mespunt banjo toe te voegen, en in afsluiter "Kids on the Run", waar hij plaats neemt achter het pianoklavier.

Ondanks zijn beperkte palet slaagt The Tallest Man on Earth er moeiteloos in een rijke waaier aan tinten te suggereren. Voeg daarbij zijn ontwikkeld gevoel voor dramatiek én humor en je krijgt een begaafde muzikant die, zo verwoordde iemand van de VPRO het onlangs, "groot is geworden door klein te blijven." Op 2O augustus maakt de man zijn opwachting op Pukkelpop. Intensiteit en opwinding gegarandeerd.

U hebt nog nooit van Rocky Votolato gehoord? Geen nood: ook wij hebben de songschrijver uit Seattle pas leren kennen met True Devotion, zijn zesde soloplaat sinds de split van zijn indie-band WaxWing. Votolato is een geestesgenoot van artiesten als Conor Oberst, Elliott Smith en, vooral, de Ryan Adams van Heartbreaker en Love is Hell. Na zijn vorige cd, The Brag and Cuss uit 2007, viel de man ten prooi aan twijfels, depressies en angstaanvallen die zijn creativiteit totaal verlamden. Dus sloot hij zich maandenlang op in zijn appartement, omringd door boeken over wijsbegeerte, fysica en theologie en zo slaagde hij er uiteindelijk in zijn innerlijke demonen te bezweren. Op het afgekloven True Devotion brengt Rocky Votolato nu op een eerlijke, openhartige manier verslag uit van zijn moeizame genezingsproces.

In prachtige, introspectieve nummers als "Lucky Clover Coin" en "What Waited For Me" echoën de zelfmoordgedachten nog na, maar in de meeste andere songs krijgt de artiest gelukkig wel het licht aan het eind van de tunnel in het vizier. True Devotion nam hij zo goed als in zijn eentje op, wat meteen de sobere vormgeving verklaart. Alles draait rond zijn gegroefde stem en zijn akoestische snarenspel, maar af en toe worden zijn liedjes bijgekleurd met elektrische gitaar, harmonica, altviool, piano en wat rudimentaire percussie. Die sobere aanpak past prima bij warme, doorvoelde songs als "Instrument" en "Sparklers", maar ook wanneer het tempo iets wordt opgedreven, zoals in "Fragments", "Eyes Like Static" en "Sun Devil" gaat de diepgang niet verloren.

Wie uit het bovenstaande meent te moeten afleiden dat Rocky Votolato iemand is die zich in zijn eigen ellende wentelt, vergist zich. Zo heeft de man besloten tien procent van de royalty’s die de cd zullen opbrengen af te staan aan One Days Wages, een organisatie uit Seattle die vecht tegen de armoede in de wereld. Dat engagement is een extra reden om True Devotion snel in huis te halen, maar niet de voornaamste. Votolato schrijft gewoon songs die bij iedere beluistering dieper onder je huid kruipen. Zoiets is alleen de allergrootsten gegeven.

• Avi Buffalo:: Avi Buffalo, Sub Pop. http://www.myspace.com/avibuffalo
• We Have Band:: WHB, Naïve Records. http://www.myspace.com/wehaveband
• The Tallest Man on Earth:: The Wild Hunt, Dead oceans. http://www.myspace.com/thetallestmanonearth
• Rocky Votolato:: True Devotion, Defiance Records. http://www.myspace.com/rockyvotolato

>