Meer is meer bij Jason Pierce, bezieler van het onvolprezen Spiritualized. Ook op zijn nieuwste Songs In A & E vermengt hij naadloos een koor en een heus orkest met noise à la The Stooges, symfonische rock à la Pink Floyd en tonnen gospel en soul. Het nieuwe Spiritualized-medicijn staat dus wederom vol met bloedmooie, pure, pijnlijke muziek. Vraag is of Pierce met meer van hetzelfde nieuwe zieltjes voor zijn kerk kan winnen.
Het scheelde niet veel of deze wondermooie plaat was er nooit gekomen. Na een longontsteking die hem verschillende weken op een afdeling intensieve zorg plantte, hoefde het niet meer zonodig voor Pierce. Alles is relatief meneer, en zeker la condition humaine verpakt in een blinkend schijfje muziek. Pas toen Pierce de soundtrack mocht verzorgen voor Mr Lonely, een film van Harmony Korine, kreeg de compositiemicrobe hem weer te pakken.
Pierce heeft blijkbaar de smaak van instrumentale muziek beet, want ook op deze Songs In A & E staan, verdeeld over de hele plaat, zes ultrakorte instrumentale harmoniestukjes die echter niets meer zijn dan een leuke gimmick. Geen nood, want vanaf "Sweet Talk", track twee op de plaat, is onze favoriete treurwilg weer bij de les: weemoedige maar o zo mooie muziek, volgestouwd met piano’s, violen, magistrale trompetten, een handvol soulzangeressen in het achtergrondkoor en een refrein dat even hard om verlossing smeekt als iemand die net een moord begaan heeft.
Zie in dat verband ook "Soul On Fire" dat een perfecte symbiose herbergt tussen een powerorkest strijkers, Pierces dreinende zang en de elektrische instrumenten van Spiritualized zelf. Afgaande op een machtige song als "Sitting On Fire", alweer met een arsenaal violen, blinkt de Spiritualized-frontman nog steeds uit in songs die er staan als een klaagmuur, of beter: als een dozijn klaagmuren. Ook weet Pierce nog steeds als geen ander hoe je het perfecte wiegeliedje componeert, bijvoorbeeld in "Don’t Hold Me Close" en hekkensluiter "Goodnight Goodnight", songs die overeind staan als een kindernachtlampje.
Mogen we deze Songs In A & E dan over de gehele lijn een voltreffer noemen, een meesterwerk, een magnum opus? Neen dus. Een van de pijnpunten van deze plaat zijn de rockers: let bijvoorbeeld op "Yeah Yeah" dat live ongetwijfeld wolkbreuken moet genereren maar hier zowaar — nooit gedacht dat we dit ooit van een man als Pierce zouden schrijven — ondergeproducet klinkt. "You Lie You Cheat" toont hoe het wel moet. Mede door een dozijn effecten op de stem en een moordend accurate wahwah-gitaar klinkt Spiritualized eindelijk nog eens smerig en — welja — gevaarlijk.
Nog minpunten? Tja. "Baby I’m Just A Fool" klinkt wel zeer sterk als een doorslagje van Spiritualizeds eigen "I Walked With Jesus", al komen de hoorns wel zeer mooi uit de verf. "The Waves Crash In" is dan weer te veel mantra en te weinig song. Ook "Borrowed Your Gun" lijdt aan metaalmoeheid. Tot daar het korte rijtje stinkers.
Want luister bijvoorbeeld eens naar een klassesong als "Death Take Your Fiddle" met een eenvoudig gitaartje en Pierces eeuwige regenzang herbergt het nummer een melodie waar mindere zielen een moord voor zouden begaan. Bij elke andere groep zouden wij de begrippen ’pathetisch’ en ’emotionele hooiberg’ van stal halen, bij Spiritualized is het een woordeloos mooie balsem voor de ziel, loutering, verlossing, you name it.
Pierce geeft zelf toe dat deze Songs In A & E een mooie synthese vormt van Amazing Grace, ’s mans heerlijk lawaaiige back-to-the-roots-plaat en de orkestrale grandeur van Let It Come Down In die zin biedt hij dus twee platen voor de prijs van één. Jazeker, we hebben het allemaal al eerder gehoord en inderdaad, een mens wordt er niet vrolijker van. En toch. Liefst te nuttigen in een aartsdonkere kamer, bij kaarslicht en met een dichtbundel van een goed jaar in de buurt. Hallelujah!
