OORSTOF: Nils Vermeulen + John Dikeman, William Parker & Hamid Drake

Saxofonist John Dikeman verhuisde onlangs naar Brussel, maar voorlopig betekende het nog niet dat zijn zichtbaarheid in deze contreien veel groter werd. Tot gisteren, toen hij nog eens passeerde met die legendarische ritmesectie om orde op zaken te stellen.

Maar eerst bassist Nils Vermeulen, al even een spilfiguur van de jongere generatie improvisatoren in Gent (met onder anderen Kabas en Jukwaa) en een artiest die zich onlangs nog liet opmerken toen hij meesterbassist William Parker uitnodigde naar Ha’Fest voor een samenwerking. Deze keer mocht hij de klus alleen klaren, maar dat gebeurde op best indrukwekkende wijze. Solo bas: er hangt een kleine, maar indringend geschiedenis aan vast – met legendarische beoefenaars als Peter Kowald, Barre Phillips en Maarten Altena, en met kanonnen als William Parker en Peter Jacquemyn in het publiek zal dat best intimiderend geweest zijn voor de jonge bassist. 

Nils Vermeulen-0450
Nils Vermeulen – Dikeman, Parker, Drake @ Onder Stroom 2019 (Geert Vandepoele)

Vermeulen ging het gevecht met zijn instrument echter aan met de volle concentratie en slaagde erin om in een half uurtje een bijzonder mooi parcours af te leggen, waarbinnen hij zich een bevlogen verteller toonde met en zonder strijkstok, met lyrische passages, repetitief gehamer en alles ertussen. Het werd vooral een coherente performance, met een puls die zelfs in de meest vrije passages aanwezig bleef, zorgvuldig opgebouwd en matuur, met een sterke techniek, maar vooral ook een consistente concentratie. Geen sinecure, de aandacht vasthouden met enkel een contrabas, maar de man slaagde er zowaar in om het volgelopen buitenterras van Onder Stroom voor de volledige duur van zijn solo het zwijgen op te leggen, en misschien zegt dat wel genoeg. Het was vermoedelijk het beste dat we al van Vermeulen zagen en dat belooft veel – om niet te zeggen: heel veel – voor de toekomst.

Het concert dat John Dikeman in mei 2014 op de allerlaatste avond van La Resistenza speelde met William Parker en Hamid Drake staat vermoedelijk nog in het geheugen gegrift van iedereen die er toen bij was. Het leidde tot Live At La Resistenza (2015), voorlopig nog altijd het enige wapenfeit van het trio, maar het optreden was vooral memorabel door zijn uitbundigheid. De drie speelden twee sets die zo volgestouwd zaten met energie dat je er nog dagen op kon teren. Dat had deels te maken met de generositeit van de ritmesectie en de empathie tussen de muzikanten, maar ook de onstuimige passie en eindeloze reserves van de jonge Dikeman, die er op uit leek om zijn plaats te verdedigen op leven en dood.

Vijf jaar verder is Dikeman nog altijd een kanon en een van de meest krachtige actieve tenorsaxofonisten, maar is hij ook meer ervaren en misschien net iets meer in staat om die onstuitbare vloed van hem te kanaliseren. Soms denk je nog altijd dat hij die kloeke tenorsax aan flarden gaat scheuren of staat hij te headbangen met een intensiteit waardoor je gaat denken dat hij net zo goed gymnast of worstelaar had kunnen worden, maar hij gaat net iets vaker zachter of zet even een stapje terug. En dat kan natuurlijk met zo’n ritmesectie, want Parker en Drake behoren tot de soepelste ritmesecties van de vrije jazz. Het is een duo dat elkaar zo fijn aanvoelt en zo gevat reageert op elkaars ideeën dat je eigenlijk in een zetel belandt. Of het nu gaat om vrije passages, rollende stuwing of repetitieve riffs die leiden tot dansende grooves: de twee zijn een tweespan dat thuishoort in het rijtje der groten.

Dikeman - Parker - Drake-0597
Nils Vermeulen – Dikeman, Parker, Drake @ Onder Stroom 2019 (Geert Vandepoele)

De set duurde een uurtje, schoot naar goede gewoonte met een  trappelende vurigheid uit de startblokken en legde vervolgens een kronkelig pad af met hyperintense passages, afgewisseld met soulvolle uitweidingen. Dikeman ontpopte zich nog eens tot een hardblazer uit de fire music-traditie van iconen als Archie Shepp en Pharoah Sanders, maar breidde z’n vocabularium gaandeweg uit. Deed hij in een gospel-getinte passage even denken aan een hedendaagse collega als James Brandon Lewis, dan was hij in een bedachtzaam schuifelende passage ineens een nazaat van Fred Anderson, een indruk die misschien extra werd aangezet door het organische spel van Drake, ooit een van Andersons vaste sidekicks. En heel even, in een flard, herinnerde hij met een jammerend timbre aan Getatchew Mekuria. Niet om te suggereren dat Dikeman geen eigen identiteit heeft. Hij kan intussen gewoon zoveel. Het was een bevlogen performance, waarbij zelfs de paar momenten die aanvoelden als teren op routine en souplesse goed waren voor een onstuitbare flow.

Naar goede gewoonte zetten Parker en Drake even hun reguliere instrumenten opzij voor het slotluik, met de bassist die overschakelde op gimbri en Drake op frame drum. Ze doken als duo in een meditatieve volksmuziek, verfraaid door de altijd bedwelmende zang van de drummer, terwijl Dikeman even z’n beurt afwachtte. Zodra hij weer erbij kwam, belandde het trio bij een van zijn mooiste passages, zo’n moment waarop het ineens allemaal zo vanzelfsprekend vloeide dat de muziek het had overgenomen. Helemaal aan het einde schakelde Parker over op een schalmei, waarvan de nasale klank een wat schurend contrast vormde met de tenorsax. Drake belandde weer achter het drumstel, waar een rondje grooven werd besloten met welgemikte slotroffels. De totaalsom: een klein anderhalf uur freejazz in de handen van een paar meesters die puls en power in een onstuitbaar evenwicht hielden en zo misschien wel zorgden voor de ideale warmbloedige soundtrack bij die hete Antwerpse nacht.

Beeld:
Geert Vandepoele

aanraders

verwant

Brötzmann / Bekkas / Drake

4 november 2022Jazzfest, Berlin

Hamid Drake’s Turiya

3 november 2022Jazzfest Berlin

Smolikas / Thijs Troch :: Split LP

Bijna op kousenvoeten heeft het Gentse bwaa-label de voorbije...

Irène Schweizer / Hamid Drake :: Celebration

Onlangs vierde Peter Brötzmann z’n tachtigste verjaardag, en deze...

recent

Zimmerman

17 maart 2024Rotown, Rotterdam

Zondagavond spelen Ivy Falls en Zimmerman in Rotown in...

Coeur :: SHOW

Meer pompende beats. Meer duizelingwekkend Frans. Meer pure, feestelijke...

The Smile

15 maart 2024Vorst Nationaal, Brussel

Er zit een goeroe verborgen diep in Thom Yorke....

Benni :: Make Me Blind

Vanuit het land van de eeuwige herfst bracht de...

Miek Zwamborn :: Onderling – Langs de kustlijn van Mull

Hoe maak je als auteur het landschap tot hoofdpersonage...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in