Met Buffalo Tom, een noiserockband pur sang, kan je gemakkelijk een atoomoorlog of twee trotseren. De groep tekende in 1992 met het granieten Let Me Come Over voor een regelrechte klassieker die diametraal indruiste tegen het toenmalige grungegeweld, bijvoorbeeld door geregeld akoestische gitaren in hun songs te stoppen. Akoestische gitaren! In noiserocksongs!
Vandaag, vijfentwintig jaar na de oorspronkelijke release, is Let Me Come Over haast ongemerkt uitgegroeid tot een onbetwistbaar meesterwerk dat in geen enkele platenkast mag ontbreken. Waarom dat zo is? Volg ons even naar het verleden.
Flashback naar de verre jaren tachtig. Over alternatieve (gitaar)muziek hangt een banvloek op Amerikaanse radio’s; alle airplay gaat immers naar behoorlijk bloedeloze FM-rock en gepolijste hardrock. Het is wachten tot een groep als R.E.M. met doorbraakalbum Green in het najaar van 1989 de poorten wijd openzet voor een karrevracht aan heerlijke alternatieve gitaargroepjes, waaronder dus ook de snoeiharde racewagen die het debuut van Buffalo Tom eigenlijk is. We vroegen het de frontman van Buffalo Tom aan de telefoon.
Janovitz: “Ik ben altijd een absolute fan geweest van R.E.M., van bij het begin al en zéker sinds Murmur uit 1983. Reken dus maar dat het mooi is om te zien hoe uitgerekend een van je idolen doorbreekt en vele deuren opent voor bands als de onze. Toen wij onze debuutplaat uit hadden, nodigde Peter Buck ons zelfs uit om bij hem thuis te komen luisteren naar de opnames van Out Of Time. Dat deed dus echt iets met mij, op gelijke voet behandeld worden door een groep waar je zelf al jaren fan van bent.”
Het debuut van Buffalo Tom mag dan al een plek veroveren in menig alternatief puber- en adolescentenhart, het verzamelde rockjournaille oordeelt er heel anders over. Niemand minder dan Jay Mascis, frontman van Dinosaur Jr., tekent voor de productie en dat zullen de heren van de band geweten hebben: “Dinosaur Jr. Jr.” is nog het vriendelijkste verwijt dat het powertrio destijds naar het hoofd geslingerd kreeg.
Janovitz:: “Een rip-off van Dinosaur Jr.? Logisch toch, als hun frontman je eerste twee platen producet en je zelf van de universiteit van Massachusetts komt, de thuisbasis van die band. Ik kan de vergelijking best snappen, maar toch kan mijn stem niet meer verschillen van die van Jay Mascis. Zelf vind ik nog steeds dat we toen meer weg hadden van Hüsker Du, The Replacements, Neil Young en zelfs Jimi Hendrix.”
Slow acceptance
In 1990 brengt de groep Birdbrain uit, een intens zwartgallige, pikdonkere plaat vol elektrische noise – grunge avant la lettre – die op tekstueel vlak moeiteloos de vergelijking kan weerstaan met Pornography, het pièce de résistance van de nog jonge The Cure.
Janovitz: “We deden het niet opzettelijk, die duisternis opzoeken, dat gebeurde gewoon.” Maar hoe donker én mooi de songs op Birdbrain ook mogen wezen, alles valt pas in 1992 echt op zijn plaats met het ronduit verbluffende Let Me Come Over, zeg maar gerust het magnum opus van de ex-studenten communicatiewetenschappen.
Buffalo Tom trekt zich in 1992 immers geen ene moer aan van de alomtegenwoordige grungehype. De band kiest resoluut, met dank aan producers Paul Kolderie en Sean Slade, voor een tijdloze sound, onder meer door regelmatig terug te grijpen naar een onderlaag van zijdezachte akoestische gitaren.
Janovitz: “Bij Let Me Come Over wisten we precies hoe we wilden klinken: er staan invloeden van The Rolling Stones en Van Morrisson op, om maar iets te zeggen. Zwemmen tegen de grungestroom in? Misschien. Ik hield wel van Nirvana, maar ik streefde er niet naar om in de mode te zijn of te klinken zoals al die andere bands. Het waren vooral de juiste songs die Let Me Come Over dicteerden. Onderschat ook nooit de enorme kracht die uitgaat van een akoestische gitaar. Of ik ook componeer op een akoestische gitaar? Absoluut. Dat heeft ook te maken met de muziek waar ik als tiener naar luisterde. Led Zeppelin, The Who en Neil Young wisten dat bijvoorbeeld ook maar al te goed.”
De plaat schopt het langzaamaan tot lievelingetje van de pers, ook dankzij wereldhit “Taillights Fade”, een song als een weldadig bad melancholie en weltschmerz waar zowat elke een beetje stijlvolle jongere anno 1992 troost in vindt. “Let Me Come Over is een verhaal van slow acceptance”, herinnert Janovitz zich. “Ik weet nog hoe we op tournee waren in Australië en de reacties concert na concert enthousiaster werden. Zelfs “Taillights Fade” had tijd nodig om te groeien bij het publiek.”
Uiteraard is “Taillights Fade” niet de enige song met tijdloze klasse op Let Me Come Over; de plaat staat er tjokvol van. Luister bijvoorbeeld naar het verkillend mooie “Frozen Lake”, een van de mooiste akoestische ballads die ooit uit de pen van een sterveling kroop, met een tekst die diep in je vel snijdt. Want daar raken we aan een tweede betonnen kwaliteit van het powertrio uit Boston: de teksten, eigenlijk kleine kortverhalen, zijn regelrechte pareltjes. Ziet Janovitz het componeren, het schaven aan teksten ook als het allerbelangrijkste aspect van zijn métier?
Janovitz: “Absoluut. Songschrijven is eigenlijk de enige kunstvorm waarbij je schrijft, daarna producet en vervolgens wordt verondersteld met veel enthousiasme elke avond live te spelen. Een regisseur filmt, een schrijver schrijft, in beide gevallen hangt er misschien nog een promotietournee aan vast, maar dan zit het erop. Een concert van Buffalo Tom is daarentegen meestal heel intens.”
Janovitz zit op het moment van ons gesprek met zijn band in de studio en legt de laatste hand aan nagelnieuw werk, zo blijkt. Afgaande op Three Easy Pieces en Skins, hun laatste twee platen, is dat wellicht niet enkel voor fans iets om reikhalzend naar uit te kijken. Maar eerst is er dus nog die Let Me Come Over-tournee die de heren straks naar Brussel brengt. Let Me Come Over is immers één langgerekte ode aan het leven, het lijden, de liefde en alles wat daar tussen ligt.
Buffalo Tom speelt Let Me Come Over op 6 juni in de AB. Om 18.00 uur is er eerst nog een gratis artist talk in het aanpalende huis 23. Info en tickets op www.abconcerts.be
