En dan is er nog dat andere verhaal. Want alle Stone Roses en Happy Mondays ten spijt, was Madchester toch vooral de tijd van de acid house en de eerste superstar dj’s. Met het vliegwiel van die rockgroepen zouden ook zij de muziekwereld veranderen en en passant het festivallandschap grondig hertekenen.
Alles begon met een synthesizer. Een eenvoudige dan nog wel, want eigenlijk was de Roland TB-303 gewoon bedoeld om een basgitaar mee na te apen en dat was niet echt goed gelukt. Het ding klonk voor geen meter als het viersnarig instrument en al snel zou de fabrikant de productie ervan stilleggen. Wisten ze daar in Japan immers veel dat enkele dj’s met het ding aan de slag waren gegaan en er via oneigenlijk gebruik de interessantste geluiden uit haalden.
“Die machine werd al jaren gebruikt voor wij het in ons hoofd kregen om die knoppen zo te verdraaien dat je een gek gesmoord geluid verkreeg. Ik hield meteen van de textuur ervan, zelfs al was het niet de bedoeling dat je de synth zo gebruikte”, herinnert de Amerikaanse dj Pierre zich. Samen met Spanky en Herb J. zou hij als Phuture acid house vorm geven; het was immers hun EP Acid Tracks die zijn naam aan het nieuwe genre leende.
Vanuit Chicago bereikten de nieuwe beats ook Groot-Brittannië en waar kon het beter aan land komen dan in Manchester, waar een aantal importzaken hun oren steevast richting het hipste dansgeluid gespitst hielden? Met dj’s als gretige afnemers en clubs met een gewillig publiek was er immers een markt voor, daar in het industriële Noorden, waar men sinds de Northern Soul nooit gestopt was met dansen.
Van zwarte clubs als Revenge ging het naar The Haçienda van New Order, maar al bij al bleef acid house een regionaal fenomeen. Tot Paul Oakenfold en een paar bevriende dj’s naar party-eiland Ibiza — waar die Amerikaanse binnenstadsgeluiden al langer voor volle discotheken zorgden — trokken om die legendarische club Amnesia uit te checken. Eenmaal thuis zou een van hen, Danny Rampling, zijn eigen op de Ibizasfeer geïnspireerd feest organiseren: Shoom. Zorgde daarbij voor een goeie geluidsinstallatie: ene Carl Cox. Tegen de derde editie van de fuif zou op de flyer prominent een gele smiley figureren; het zou het symbool worden van de acid houseperiode, die Second Summer Of Love.
Repetitieve beats verboden
Als een olievlek had acid house zich over het land verspreid, met door de nieuwe drug ecstacy aangedreven illegale raves: uitbundige dansfeesten in velden, pakhuizen, of welke afgelegen en ruime plek ook. Kon ook niet anders: Groot-Brittannië had een van de strengste anti-dansclubwetten, zodat feestbeesten de illegaliteit wel moesten opzoeken.
Naarmate meer en meer berichten over druggebruik in de media verschenen, zou de situatie er niet beter op worden. Enkele drugsdoden zouden leiden tot een radio- en televisieban op acid house. Het werd moeilijker en moeilijker om de raves nog te organiseren, maar het fenomeen zou niet stoppen zonder hoogtepunt. Dat werd het Castlemorton Common Festival, dat uiteindelijk een week zou duren. Niet dat het de bedoeling was, maar toen de lokale politie de organisatie van het al eens eerder georganiseerde Avon Free Festival tegenhield, besloten 20.000 tot 40.000 ravers zich te verzamelen op het nabijgelegen Castlemorton Common, waar ze dagenlang lang bleven doorgaan.
Uiteindelijk zou de goegemeente hard ingrijpen. Met de Criminal Justice Bill kwam in 1994 — samen met nog een aantal repressieve maatregelen — een totaalverbod op repetitieve beats. Het zou het prille Autechre ertoe verleiden op hun Anti EP één track te zetten die geen enkele herhaalde beat bevatte. Al raadde de band dj’s aan toch maar een advocaat en een musicoloog bij de hand te hebben om eventuele discussies met de ordediensten te beslechten. De heren van The Prodigy, kinderen van die illegale raves en op de rand van de doorbraak met Music For The Jilted Generation, antwoordden in hun eigen stijl: “Fuck ‘em and their law”, las het cd-boekje en bijhorend nummer “Their Law”. Met hen had dancemuziek echter definitief een ander tijdperk betreden
Superstar dj’s: here we go
Het tijdperk van de raves mocht dan wel aan zijn eind komen, de zaadjes waren al lang gepland. Ook in de mainstream zouden dj’s en de danscultuur meer en meer gemeengoed worden. Al in 1988 was New Order zijn nieuwste album Technique op Ibiza gaan opnemen. Het was ook in het Manchester van Madchester dat twee studenten, oud-klasgenoten, elkaar terugvonden en als The Dust Brothers samen muziek begonnen te maken. Al snel zouden ze ook in de Verenigde Staten aan de slag gaan en in 1995 zouden ze zichzelf op last van het gelijknamige producersduo tot The Chemical Brothers moeten hernoemen.
In Wales, aan de universiteit van Cardiff, waren het dan weer Karl Hyde en Rick Smith die het goed met elkaar konden vinden en op hun studentenkamers elektronica en spoken word met elkaar begonnen te verweven. Van prille acid house ging het naar techno en met Dubnobasswithmyheadman zou het duo, samen met dj Darren Emmerson, in 1994 zijn eerste pasjes zetten. Het zou daarbij de botsing zijn tussen die eerste twee — die in de jaren tachtig hun broek in tal van rockbandjes hadden gesleten — en de draaitafelkuren van die laatste die voor het spannende geluid zou zorgen. En zo zou het wel vaker gaan: meermaals zouden dance-acts van een rocker gebruik maken om hun nummers wat présence te geven, omgekeerd werd het ook geaccepteerd om met elektronische klanken te experimenteren. Hell, in 1997 zou zelfs U2 ene dj Howie B inlijven om samen aan Pop, hun grootste flop, te sleutelen.
The Prodigy was op dat moment al even de opwindendste nieuwe dance-act en als een paard van Troje zou de band vanaf 1994 met haar dansmuziek infiltreren in de gated community die rockfestivals toe nog waren. Verder zou het geen twee jaar meer duren of ook Daft Punk mocht zijn beats van op een zijpodium lanceren. Dankzij Madchester was dansmuziek uit het getto geraakt en de wereld zou nooit meer het zelfde zijn. Al snel kregen de breedst programmerende festivals ook hun eigen danstent en kregen rockgroepen stevige concurrentie van de dj’s. Happy Mondays en The Stone Roses behoorden op dat moment al lang tot het verre verleden — iets van grote broer of zus — maar de draaitafels, die hadden definitief hun stek veroverd.</p
