Book of Air: vvolk :: 27 november 2015, Sint-Janskerk, Borgerhout

Kom je langs de E313 Antwerpen binnengereden, dan knal je er bijna tegenop: de Sint-Janskerk in Borgerhout — in de buurt beter bekend als ‘de Peperbus’. Het statige neoromaanse bouwwerk is een opvallende landmark aan de oostzijde van de stad en staat middenin de krioelende straatjes van het meest kleurrijke Antwerpse district. Afgelopen vrijdag was de kerk het toneel voor een speciaal concert van het 18-koppige vvolk.

Tijdens het seizoen 2015-2016 mogen de broers Bert en Stijn Cools vijf van hun muzikale projecten voorstellen in de Antwerpse Rataplan binnen de reeks Connections 15/16. Sinds de twee het platform Granvat oprichtten — een soort muzikantencollectief bestaande uit bands, creaties en releases — hebben ze zich dan ook geprofileerd met een waaier aan muzikale bezigheden, met in de eerste plaats natuurlijk veel eigen projecten. Maar men komt ze ook wel eens tegen als sidemen, zoals in het Wout Gooris Trio, Banjax of het Ifa Y Xango Tentet. Het duo trapte Connections 15/16 reeds af in oktober met een concert van JK’s Kamer, een reeks van solo’s die men gemakshalve onder de noemer “sounddesign” kan catalogeren, en nu was het tijd voor het grootste project — zeg maar landmark — van de hele Granvat-stal.

Book of Air is eigenlijk een bundel van composities waarin de parameters tussen geluid en tijd worden verkend. Het kan momenteel worden onderverdeeld in twee projecten: het kwintet Fieldtone (dat zopas een dubbel-lp afleverde op Sub Rosa) en het 18 koppen tellende vvolk. Het was voor deze grote bende dat Rataplan haar activiteiten voor een dag verhuisde naar de Sint-Janskerk, waar het gigantische ensemble gedurende meer dan twee uur een traag maar immens concert afleverde en het publiek onderdompelde in een bruisende stroom van geluid.

Op die twee uur tijd werden slechts vier composities gespeeld en die waren allen van de hand van drummer Stijn Cools. Toch was het toetsenist Wout Gooris (die met zijn Fender Rhodes centraal stond opgesteld) die voorafgaand iedereen voorstelde. Daarbij een hoop bekend volk, zoals Niels Van Heertum, Ruben Machtelinckx, Thomas Jillings, Frans van Isacker, Erik Bogaerts, Stefan Bracaval en Laurens Smet, kortom een mooie doorsnede van de huidige jonge generatie Belgische jazz- en improvisatiemusici. Er waren tevens enkele opvallende instrumenten aanwezig, zoals het harmonium van Fruz Tonteling en de kankles (een Litouws snaarinstrument) van Indré Jurgeleviciuté — die overigens ook deel uitmaakt van het kwintet Fieldtone. Dat uitgebreide instrumentarium had echter maar één doel: het creëren van een organisch bewegende massasound.

Door de bijzonder trage bewegingen, het mede daardoor uitvergroten van de muzikale bouwstenen en het erg compacte ensemblegeluid, zou men de muziek van vvolk wat simplistisch kunnen omschrijven als drones. Op muzikaal vlak is er echter heel wat meer aan de hand. Dat werd onder meer duidelijk toen enkele individuen (waaronder Van Heertum en gitarist Benjamin Seauzerau) groepen muzikanten gingen aansturen in het zeer uitgebreide derde stuk, waarin Smet de basis legde met een simpel basmotief dat gedurende meer dan een half uur door de kerk zou weergalmen. Verschillende secties (vooral blazers en gitaristen) schoven gezamenlijk in en creëerden prachtige geluidsgolven, die volop tijd kregen om rustig uit te deinen.

Met Nathan Wouters en Hendrik Vanattenhoven bevatte het ensemble nog twee andere bassisten. Op een gegeven moment illustreerde die eerste de complexiteit van enkele passages, door ostentatief te tellen en zo de maat aan te geven aan zijn collega. Het is dan ook niet evident om verschillende baspartijen te schragen binnen een borrelende geluidskolk zoals vvolk die produceert. Dat visuele extraatje, waarbij muzikanten zich tot het uiterste concentreerden en zich daarbij duidelijk ook amuseerden, maakte het eigenlijk alleen maar indrukwekkender.

Bij opvallende harmonische bewegingen hoorde soms een dissonant, die dan heel geduldig en laag per laag (of was het instrument per instrument?) werd weggewerkt tot een heerlijke consonant. Het was ook op die manier dat het concert werd beëindigd. Het ensemble bloeide in een grote, ondoordringbare harmonie open en wekte zo de indruk dat de afwezige kerkorganist stiekem een gigantisch majeurakkoord de ruimte inpompte. Een massaal geluid gevolgd door een massale stilte, waarbij enkel nog het geaarzel van ingehouden adem kon worden waargenomen. Een bijna spirituele ervaring. Bijna.

Het volgende project dat Bert en Stijn Cools in Rataplan voorstellen is Hoera, een trio met bassist Dries Layehe, en dat op vrijdag 26 februari. Later volgen nog Merope (14/4) en AAN/EOP (27/5). Om het indrukwekkende vvolk nog eens aan het werk te zien, moet je op zondag 17 januari in Flagey zijn.

http://www.granvat.com

aanraders

verwant

Seppe Gebruers, Hugo Antunes & Paul Lovens :: The Room: Time & Space

De magie van goede vrije muziek bestaat er niet...

Merope :: Naktės

“Recorded in tiny cosy rooms with a starry sky...

Benjamin Sauzereau :: Solo

KLEIN, granvat, Dropa Disc, A New Wave Of Jazz,...

Wout Gooris Trio & Chisholm / Vann :: Some Time

In de zomer van 2016 speelde Wout Gooris met...

Book Of Air: vvolk :: se (in) de bos

Zoek niet te naarstig naar betekenis in die titel,...

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in