Na goed vijfentwintig jaar bij punkiconen Bad Religion leek het er niet meer van te zullen komen, maar nu is het dan toch zo ver: zanger Greg Graffin heeft een soloplaat uitgebracht onder eigen naam. In tegenstelling tot het solowerk van enkele collega’s gaat het hier niet om een plaat in de lijn van wat de band doet, maar om een onvervalst rootsalbum. En het is nog prima ook.
Net als zijn generatiegenoten/heren met een uitgesproken mening Henry Rollins en Jello Biafra, leek Graffin in de wieg gelegd om eeuwig van op de barricades te blijven schreeuwen. Bad Religion, dat hij op vijftienjarige leeftijd mee hielp oprichten, is ondanks verschillende bezettingswisselingen en een komen en gaan van trends steeds een invloedrijke punkband gebleven. En het mag dan wel vooral de combinatie van rappe punk en verrassend catchy melodieën zijn die hen zo populair en toegankelijk maakt(e); het is evenzeer een vehikel voor Graffins doordachte teksten, die niet enkel handelen over politiek en generatieconflicten (tot daar niks bijzonders), maar ook over de exploitatie van ecosystemen, de nucleaire dreiging en evolutieleer.
De man behaalde een paar jaar geleden zijn doctoraatstitel (zijn thesis, Evolution, Monism, Atheism and the Naturalist World-View, is makkelijk verkrijgbaar, be adventurous!) en is ook een van de weinigen die het sloganeske durft en kan overstijgen door het gebruik van duizelingwekkende zinsconstructies en woorden, waarbij dikke wetenschapsencyclopedieën goed van pas komen. Dat beloofde het ergste voor Cold As The Clay, een album dat echter een verrassend andere koers vaart. Uit de liner notes blijkt immers dat Graffin al van kindsbeen af in contact kwam met de Amerikaanse folktraditie, en die heeft naar eigen zeggen ook haar invloed gehad op de manier waarop de songs van Bad Religion tot stand komen.
Vijf eigen songs en zes traditionals werden opgenomen en gemixt in een week tijd, met een minimum aan studiogoochelarij en een maximum aan spontaniteit, en dat straalt van het album. Terwijl de latere platen met de band vaak lijden onder een sterk gecompresseerd geluid, is hier duidelijk te horen dat de muzikanten in een kringetje bij elkaar gingen zitten om een zo natuurlijk mogelijk geluid te creëren. Met de hulp van producer/jeugvriend Brett Gurewitz, leden van The Weakerthans en backingvocaliste Jolie Holland (in een dienende, maar indrukwekkende rol tijdens vier nummers) is Graffin erin geslaagd een geloofwaardig en doorleefd folkalbum op te nemen dat zowel verrassend als vertrouwd klinkt.
De dure woorden zijn achterwege gelaten en vervangen door teksten met een typisch traditionele inslag: sommige zijn luguber — murder ballads "Omie Wise" en "Little Sadie" (een aantal jaren geleden nog opgenomen door Mark Lanegan) —, anderen houden de haast mythische, eeuwenoude verhaaltraditie in stand. Songs als "Talk About Suffering", opener "Don’t Be Afraid To Run" en "California Cotton Fields", die gaan over geloof, hoop en nostalgie, getuigen van een haast tijdloze atmosfeer. Dit heeft het album gemeen met Springsteens We Shall Overcome, al is de aanpak hier veel intimistischer. Graffins stem mist de korrel van de grote verhalenvertellers, al wordt dat ruimschoots gecompenseerd door zijn aangename stemgeluid en de frisse begeleiding van gitaren, banjo en mandoline.
Vier van de vijf eigen songs zijn elektrisch, maar net door hun gezapige tempo en tegen Neil Young aanleunende geluid, sluiten ze naadloos aan bij de traditionals. Dat Graffins eigen "The Highway" even authentiek klinkt als "Little Sadie" is dan ook een mooie prestatie. Fans van rootsmuziek zullen er misschien moeite mee hebben en beweren dat Graffin overklast wordt door de genrehelden (een stelling die vast wel hardgemaakt kan worden), maar dat de man het project met de nodige integriteit, kennis en talent heeft aangepakt, strekt hem tot eer. Bovendien is het ook nog eens een buitenkans voor heel wat jonge Bad Religion-fans om met een voor hen vaak buitenaards genre in aanraking te komen. Een aanrader.
