Temblores

Guatemala is een vreemd en mysterieus land waar ook België een onverkwikkelijke geschiedenis mee deelt. Zo zijn de moorden op een aantal Vlaamse welzijnswerkers aan het begin van de jaren ’80, tot grote frustratie van de families, nog altijd niet opgelost. Niet alleen op politiek, maar ook op sociaal vlak gaat het wel eens mis door een al te strikte interpretatie van de rooms- katholieke leer. Temblores zoomt in op de familiale wervelwind waar een man in terecht komt als blijkt dat hij homoseksueel is.

Pablo heeft alles om als ‘succesvol’ bestempeld te worden in de Guatemalteekse samenleving. Hij is katholiek, getrouwd met een bloedmooie vrouw en hij heeft twee leuke kinderen. Als hij op een regenachtige avond terugkeert naar huis, barst de hel los. De hele familie heeft zich verzameld om Pablo te confronteren met zijn latente homoseksualiteit. De man heeft weinig keuze: of hij onderdrukt zijn gevoelens voor andere mannen en gaat in therapie of hij verliest alles wat hem dierbaar is.

Regisseur Bustamante gebruikt de homoseksualiteit van Pablo als kapstok om een analyse te brengen over het failliet van de Guatemalteekse samenleving. Hij toont overtuigend aan dat er een breuklijn ontstaan is sinds het einde van de burgeroorlog in 1996. Enerzijds is er economische groei: zo leeft Pablo in een luxevilla en heeft hij zelfs huispersoneel, anderzijds is er ook veel misdaad – homovriend Francisco wordt door onbekenden in elkaar geslagen – en armoede. Uitgesproken machogedrag is hier een kwalijk uitvloeisel van. Jammer genoeg zijn het de vrouwen die dit systeem in stand houden. Zowel echtgenote Issa als de dochter van de plaatselijke dominee laten het niet na om Pablo de les te spellen over wat ‘een echte man moet doen en laten’. Vooral de scènes in het seksuele heroriënteringskamp waar Pablo uiteindelijk in terecht komt, gaan door merg en been. Zo krijgen de ‘rekruten’ uiterst gedetailleerde info over hoe ze hun tanden op een ‘mannelijke manier’ moeten poetsen. Lachwekkend en verontrustend tegelijk, je moet het maar doen met je tweede speelfilm. De regisseur gebruikt tevens een bijzonder grauw kleurenpalet om de penibele situatie van Pablo te illustreren. Grijs en donkerblauw drukken het verlies aan authenticiteit en de zelfverloochening uit die langzaam maar zeker het leven kleuren van de familieman. Ook zijn gelijk geaarde vriend Francisco biedt geen soelaas. Hij werkt in een massagesalon, maar eet en drinkt constant op de poef. Bovendien wordt Francisco ook nog eens op een uiterst sluwe manier afgedreigd door de moeder van Pablo en door de dochter van de dominee.

Veel LGBT- films gebruiken harde seksscènes om het gebrek aan inhoud te maskeren. Bustamante is gelukkig slimmer dan dat. Het is vrij duidelijk dat de man eerder geïnteresseerd is in een statement over het gebrek aan een sociaal vangnet voor homo’s in zijn land dan in expliciete seksstandjes. De ernst en de emotionele eerlijkheid waarmee hij Guatemala een spiegel voorhoudt, is dan ook bewonderenswaardig. Of die eerlijkheid ter plaatse ook gewaardeerd zal worden, is zeer de vraag. Murw geslagen door decennialange dictaturen zal het nog even duren eer deze film een impact zal hebben op diegenen waarvoor hij bedoeld is.

Wij zien in ieder geval een regisseur die enorm gegroeid is sinds zijn uitstekende debuut Ixcanul. Een cineast die pertinente vragen wil stellen aan de maatschappij waarin hij is opgegroeid. Soms is er, zoals de filmtitel aanduidt, een figuurlijke aardschok nodig om de dingen in beweging te zetten. Temblores herinnert ons eraan dat de vrijheden die wij als evident ervaren dat niet overal zijn. Een waakzaam oog als dat van Bustamante is broodnodig om dat feit te illustreren. Als de Guatemalteek op deze manier films blijft maken, voorspellen we hem een grote toekomst. Mogelijks kan hij zelfs uitgroeien tot een van de beste Latijns- Amerikaanse filmauteurs van de 21ste eeuw.

9
Met:
Juan Pablo Olyslager, Diane Bathen, Mauricio Armas
Regie:
Jayro Bustamante
Duur:
1u47
2019
Guatemala
Cinéart

verwant

Film Top 10 voor 2019: Brecht Capiau

Ook onze filmrecensenten blikken terug op 2019 en die...

aanraders

The Brutalist

In 2015 nam acteur Brady Corbet in de regiestoel...

Maria

Een biografische prent over het leven van Maria Callas...

Des Teufels Bad

De Oostenrijkse filmmakers Veronika Franz en Severin Fiala hebben...

A Real Pain

Enkele jaren na zijn debuutfilm When You Finish Saving...

Rabia

Cineaste Mareike Engelhardt heeft eigenlijk een achtergrond in dans...

recent

Jasmine.4.t :: You Are The Morning

Jasmine Cruickshank had hoogstwaarschijnlijk een boek kunnen schrijven over...

When we see Us :: BOZAR, Brussel

In BOZAR zijn honderdvijftig kunstwerken van pan-Afrikaanse kunstenaars neergestreken....

Douglas Firs

12 februari 2025Het Depot, Leuven

Met je ogen dicht waan je je bij de...

Captain America: Brave New World

Na de vette jaren van de Avengers-cyclus, volgden voor...

Frank Westerman :: Zeven dieren bijten terug

Tot in den treure is de achterflap al verketterd...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in