Met dit tiende deel is de klassieke reeks van Keiji Nakazawa volledig beschikbaar in vertaling.
Nooit opgeven is een waardig slot voor deze manga uit de jaren zeventig. Deels gedateerd,
maar nog even beklijvend als jaren geleden.
Gen Barrevoets in Hiroshima is een van de absolute klassiekers van het Japanse
stripverhaal. Auteur Keiji Nakazawa deed in deze tiendelige reeks verslag van zijn eigen
ervaringen met de vernietigende kracht van de atoombom die in 1945 Hiroshima trof. Hij verloor
toen zijn vader en jongere broer en kort nadien ook zijn zus. Nakazawa bleef alleen achter met zijn
moeder en een huizenhoog trauma om te verwerken. In 1966 besloot hij zich volledig te wijden aan
het maken van strips, met Gen Barrevoets in Hiroshima als duidelijk hoogtepunt en centrum
van zijn oeuvre. Hij werkte aan de reeks in de jaren zeventig, wat wel te merken is aan de
oubollige tekenstijl.
Inhoudelijk is deze reeks hoegenaamd geen oubollige of nostalgische bedoening. Nakazawa
verbloemt de gruwel van de bom en de uitspattingen van de mensen achteraf helemaal niet. Zijn
werk is evenzeer een aanklacht tegen de militante houding van Japan en de keizer tijdens de
oorlog en de lakse houding die vele Japanners ten opzichte van hun leiders aannamen. In dit
tiende en afsluitende deel vindt Gen stilaan enige genoegdoening en staat hij aan de poort van
een toekomst als talentvol schilder. De effecten van de oorlog en de bom blijven nog nawerken,
maar belanden toch stilaan meer op de achtergrond. Net die overgang maakt Gen Barrevoets
in Hiroshima tot een bijzondere reeks. Nakazawa beperkt zich niet tot de gruwel van de bom
en de directe nasleep; hij trekt zijn verhaal open naar de invloed van de oorlog op een hele
maatschappij, tot vele tientallen jaren na het einde ervan. Zo benadrukt hij de langdurige gevolgen
van een dergelijke gewelddaad op een heel volk.
Zoals wel vaker in oudere manga vermengt Nakazawa op een wat vreemde manier gruwel en
humor in zijn werk. In combinatie met de bolle tekenstijl is het nu en dan moeilijk in het realistische
karakter van het verhaal te blijven geloven. Toch zijn de geweldscènes in dit album helemaal niet
kig of absurd. Op die momenten toont Nakazawa zijn figuren op hun donkerst. Bovendien sluit
zijn werk op die momenten heel sterk aan bij de donkere toon van zijn schokkende relaas. Heel
wat van zijn ander werk was sterk gebaseerd op de bom op Hiroshima. Tot aan het einde van zijn
carrière bleef hij een vervolg op Gen Barrevoets in Hiroshima overwegen. Uiteindelijk is het
hem door een zware ziekte niet meer gelukt. Zo moest hij in 2009 stoppen met het maken van
strips en overleed hij ten slotte in 2011. Nu is zijn meesterwerk ook volledig beschikbaar in het
Nederlands, zodat hij eindelijk ook hier de erkenning kan krijgen die hij verdient.
