“Westvlamske hiphop, ge goat er nog van wôrn”, dat bezwoeren ons 15 jaar geleden de toen nog piepjonge Izegemnaren Dommestik en Levrancier, en daar was geen woord van gelogen. Na vijf albums en met een hete festivalzomer in het verschiet een gesprek met een hartelijke Limburgse praatvaar (Kristof Michiels alias DJ 4T4), een nuchtere observator (Flip Kowlier) en een man vol passie (Serge Buyse). De voertaal was West-Vlaams, dit is wat Google Translate ervan bakte.
enola: Velen spreken van een comeback, maar jullie zien dat zo niet. Waarom hebben jullie dan zeven jaar gewacht, een tijdsspanne waarin de kleine al in het eerste leerjaar zit?
Flip Kowlier: “Het moest passen, want we waren allemaal met ons eigen ding bezig. Maar na een tijdje begon de goesting weer op te borrelen, zeker als ik ergens een band zag spelen.”
DJ 4T4: “We waren vooral het ‘gegeven’ beu, niet zozeer elkaar. Hoewel, even elkaar wat ruimte geven kan zeker nooit kwaad. Onze shows zijn uiteraard niet altijd compleet anders en het publiek wil ook telkens nananananna (uit het refrein van “Kom Mor Ip”, jc) meeroepen. En als je dat dan niet meer met je volledige zin doet en zelfs op het podium nadenkt over de vraag ‘welke kledij ga ik morgen aantrekken”, of andere dagdagelijkse besognes overdenkt, dan is het misschien wel tijd om even afstand te nemen. Afstand nemen deed ons naar elkaar toegroeien en leerde ons appreciëren wat we met het Hof hebben. Om te beseffen wat je hebt, moet je het soms eens kwijtspelen. Dan zie je pas in hoe prachtig het is om met een paar maten je zin te doen en daar nog succes mee te hebben ook.”
enola: De nieuwe plaat draagt de titel Stuntman: een ode aan Evil Knievel?
Kowlier: “Als je dat wil (lacht).”
DJ 4T4: “Serge, die ook de hoes doet, kwam daarmee op de proppen. “Ik wil iets hebben met één woord”, zei die, en toen we het nummer “Stuntmann” (in het West-Vlaams het meervoud van ‘stuntman’, jc) aan het opnemen waren, hebben we dat krachtige woord genomen.”
enola: Jullie lijken wat bedaarder te zijn geworden. Serge en Flip zijn getrouwd en vader geworden en no offence, jullie gaan naar de 40.
Serge Buyse: (gedreven) “Ik begrijp dat eigenlijk niet goed, dat we bezadigder zouden zijn geworden. Ouder, ja, dat kunnen we niet ontkennen, en ik mag hopen dat ik niet dezelfde persoon ben als 15 jaar geleden. Ik ben ook een ander mens geworden maar ik wil mezelf zeker nog bewijzen. Integendeel, ik ben nog meer dan vroeger begaan met de dingen waarmee ik bezig ben.”
DJ 4T4:”Er zit zeker nog evenveel drive in ons, maar die is gewoon minder jeugdig. Het is een ander soort drive en dat lijkt me wel een belangrijk detail.”
enola: Jullie hebben in het verleden al over het Vlaams Belang of de tsjeven gerapt maar daarbuiten is er weinig maatschappelijke bevlogenheid bij het Hof. Waarom niet?
Kowlier: “Dat is nooit in se de bedoeling geweest van ’t Hof.”
Buyse: “Niemand wil een gans nummer horen tegen het Vlaams Belang. Al dat geklaag, gesteun en gezucht, dat willen de mensen niet, dat zien ze al genoeg op het nieuws. We gaan geen energie pompen in dat soort nummers.”
DJ 4T4: “Serge kan heel goed zijn gal spuwen, en dat op een grappige manier.”
Buyse: “Ja, en ik ga bijvoorbeeld ook niet meer rappen over wuv’n pakk’n, ik ben daarom niet conservatiever geworden maar ik sta daar, als vader met een gezin, gewoon anders tegenover.”
enola: Een uitspraak van Public Enemy-rapper Chuck D. als “I think governments are the cancer of civilization” is dus niet aan jullie besteed?
DJ 4T4: ”Ik schrijf de teksten niet, maar ik ga toch kort op de vraag antwoorden. Ik vind het belangrijk dat politieke statements gemaakt worden maar ik weet niet zeker of muziek daarvoor de perfecte drager is. Ga dan in de politiek of word schrijver. Onze muziek is een uitlaatklep en een tegenreactie op alle miserie en het geklaag.”
Buyse: “Er gebeurt hier ook niks dat noemenswaardig is, ik ga toch niet rappen over Brussel-Halle-Vilvoorde?”
enola: “Dan staan jullie meer achter de quote van de Beastie Boys uit “Professor Booty”: “It’s no question life’s been good to me/’Cause life ain’t nothing but a good groove”.
Buyse: “Ik wil me vooral amuseren en als ik iets serieus te zeggen heb, zeg ik dat wel op een andere manier. Ik denk dat ons publiek weleens wil lachen. Chuck D. is een zwarte Amerikaan, die heeft iets te zeggen.”
DJ 4T4: (doceert kort over de geschiedenis van Public Enemy en de Black Panthers) “Vergis je niet, die weet perfect dat dat politieke gedoe de platenverkoop stimuleert. Pas op hun tweede album kwam de Black Panther-filosofie erbij, ze zijn toen voor dat concept gegaan en zullen het ongetwijfeld hard menen. Toen ik 16 was, bestond er maar één ding: Public Enemy. Het zijn geen charlatans, die mannen, maar ze wisten op den duur ook wel dat het een gimmick was die ging verkopen.”
enola: Hoe gaat eigenlijk bij jullie het schrijfproces in z’n werk. Jullie lijken soms vrije associatie toe te passen? Hoeveel aandeel heeft ieder lid erin?
Kowlier: “Soms spreken Serge en ik af waarover we gaan schrijven maar we hebben het moeilijk om bij één onderwerp te blijven. Het is interessant om op een zijspoor te geraken en te zien waar we uitkomen. En als we daarna samen onze teksten rappen, passen we volop aan of voegen we toe. We zitten wel minder samen dan vroeger en als dat gebeurt, vragen we elkaar wel eens: “Zeg, wat rijmt er op ‘herfst’?” Er zijn nummers waar Serge meer tekst heeft, maar dat is dan maar zo. Dan moet er niet nog een strofe bijkomen voor mij.”
Buyse: “Ja, op het allereerste nummer (“Investeern in een twad anders”, jc) van onze debuutplaat doe ik zelfs niet mee.” (lacht)
enola: Ik amuseer me telkens als ik die debuutplaat En in Izzegem opleg.
Buyse: “Ik hoor vooral naïef enthousiasme.”
enola: Ik las ergens een uitspraak van jullie: “Hiphop is weer hiphop tegenwoordig”. Hoezo?
DJ 4T4: “Ik had een jaar of zeven geleden het gevoel dat hiphop meer een flashy statement dan muziek geworden was. Kijk, hiphop gaat altijd al overbling bling en bitches, luister maar eens naar The Sugarhill Gang. Maar het kuddegedrag, het meelopen met een bepaalde stijl, dat stuitte me tegen de borst. Nu gaat men weer individualiteit promoten.”
enola: “Hip-hop isn’t as complex as a woman is”, volgens Talib Kweli.
Buyse: “Aan hiphop is niks complex, ’t is simpel; een beat en een rap. En vrouwen zijn inderdaad ondoorgrondelijk.”
enola: Een van de knapste nummers op de nieuwe plaat is “Kwik lik Pele”. Zo kwiek is die mens echter niet meer, hij heeft toegegeven dat ook hij Viagra gebruikt.
Buyse: “Ik kan me inbeelden dat ik ergens de naam Pelé opgevangen had en dacht, ik zou daar wel eens willen over rappen.”
Kowlier: Soms is dat gewoon inspiratie, soms (maakt luchtaanhalingstekens) vakmanschap maar er zit nooit echt een grote gedachte achter. Van geen enkel nummer van ‘t Hof kan je zeggen: “het gaat over dit thema.”
enola: Jullie kunnen dus ook niets kwijt over het donkere “Wolfizer”, dat me aan Snoop Dogg deed denken. “K zette min tanden derin, k ga der mi in vaste binnen”.
Kowlier: ”Wel, in elk nummer vind je ‘we zijn terug‘, en ‘we zijn nooit weggeweest’. Dat is het hiphopspel dat we spelen, er staat geen nummer op over de relatie die ik heb met mijn vader. (gespeeld dramatisch) Want het is een klootzak. Paaaaaa!” (hilariteit)
DJ 4T4: “We kunnen ons vergelijken met een film van de Coen Brothers. Het gaat niet over de plot maar over wat er gebeurt tijdens de film. “Wat is het punt nu?”, kan je je afvragen. Wel, er is geen punt.”
enola: Zoals een roman van Brusselmans die meestal elke vorm van plot ontbeert.
DJ 4T4: “Daarvoor wordt er niet genoeg gekotst bij ‘t Hof van Commerce.” (lacht)
Buyse: “Zo gaat “Kinders in bedde” niet over de kinderen in bed stoppen en “schat, ik zie je graag”. Neen, zoals we er zelf rappen: “Olt de floske mo boovn”. Het is een feestnummer en niets anders. “
Kowlier: “En niet dat mijn vader een klootzak is.” (lacht)
enola: Hoe is eigenlijk jullie liefde voor hiphop ontstaan? Ik kreeg ooit van een kotgenoot een cassetje met Ice T-nummers erop en bam!
Buyse: ““Walk This Way”, de samenwerking van Run DMC met Aerosmith, stond in de top dertig.”
DJ 4T4: “Aerosmith heeft heel clever dat nummer toen gebruikt om zelf hun carrière weer op de rails te krijgen en dat is daarna gelukt met “Love In An Elevator”. Soit, in het begin was hiphop een beetje een aftakking van disco. De liefde voor funk en ritmegedreven muziek is van jongs af ontstaan en ik luisterde naar hiphop vooraleer ik wist dat het zo heette, dingen als Grandmaster Flash en The Sugarhill Gang , en dan kwam Funky Town op Radio 2. Met de Beastie Boys is dat voor mij een apart leven gaan leiden.”
enola: Welke artiesten binnen de Vlaamse hiphop moeten we in de gaten houden? Er werd namelijk onlangs geopperd dat er een schrijnend gebrek aan kwaliteit is.
Kowlier: “Baadasssss uit Kortrijk heeft als rapper een wree goede flow. En Walter Ego moet je ook eens uitproberen.”
DJ 4T4: “Safi en Spreej. ‘t Is ook moeilijk voor Vlaamse hiphoppers vandaag de dag. En hoe heet die gast van 14, 15 jaar die onlangs op Facebook stond?”
Buyse: “Loïc Winne. Ja, een klein ros ventje met een strooien dakje.”
DJ 4T4: “Die is echt goed. Er is zoveel goeds dat het echt moeilijk om te kiezen is, ook voor radiomakers.”
Buyse: “Ja, er zijn in Vlaanderen veel gasten waarvan je denkt: die kunnen echt een potje rappen. Maar ik heb nog nooit een product gehoord waarvan ik dacht: ”Dit kan direct op de radio”. Want zelfs Safi en Spreej is kantje boord voor op de radio. Het is commercieel, maar toch minder commercieel dan ‘t Hof van Commerce. Hun lp is echt goed maar “Herinner mij” is het radiovriendelijkste nummer. Ik beschouw hen als echte hiphop, ‘t Hof is … ja … bijna popmuziek. We zijn in elk geval geen hardcore hiphopband.”
DJ 4T4: “Ik vind persoonlijk dat iets anders doen en dat op je eigen manier doen, juist heel erg hiphop is. Binnen de lijntjes en tradities blijven vind ik juist geen hiphop.”
Buyse: “Hou ook FCKabul in de gaten. De band bestaat uit een drieling en een tweeling, echt waar. Met live drums en synths en gitaren, het zou iets kunnen worden in Vlaanderen.”
enola: Jullie lijken zelf buiten de hiphopscene in Vlaanderen te staan. Bewust?
Buyse: “We hebben er nooit ingestaan, we kwamen direct op Studio Brussel. Ik heb nooit in een hiphopkliek gezeten.”
DJ 4T4: “Er bestaan zoveel clichés in de hiphop, zelfs anno 2012. “Freestylet nu eens”, krijgen we als vraag vaak voor de kiezen. En hiphoppers worden altijd verondersteld vetes met elkaar te hebben.”
Buyse: “En mochten er vetes ontstaan, dan zijn ze meer dan welkom, wij draaien met onze prestaties al 15 jaar mee dus zullen de anderen al stevig uit hun pijp mogen komen.”
enola: Hoe doen jullie het bij onze noorderburen?
Buyse: “Er lopen daar honderdduizend rappers rond. We zijn niet echt bezig met optreden in Nederland. Er is altijd wel volk geïnteresseerd in ons en Terneuzen is nog leuk, maar soms denken we: “Wie heeft het in zijn kop gehaald om ons hier op de affiche te zetten?” Dat is dan op een of ander poëziefestival in de lobby van een museum in Den Haag waar we er voor spek en bonen bijstaan.”
Kowlier: “Onze nieuwe plaat komt er zelfs niet uit.”
DJ 4T4: (gemoedelijk) “Mochten we als bij toeval succesvol worden in Nederland, prima hoor, maar we zitten er niet op te wachten. Daar verstaan ze ook echt niets van ons West-Vlaams. Als ik een goede Zweedse of Hongaarse hiphopband hoor, ga ik een keer die cd beluisteren en kan ik die wel knap vinden maar hiphop draait ook zo fel rond de lyrics, dat ik er na een luisterbeurt niets meer aan heb om (imiteert iets wat op Mandarijns lijkt) tsjiekietsjiekietjsiek te horen.”
enola: Hoe zit het met de Spinal Tap-momenten bij ‘t Hof?
Buyse: “Heel weinig zulke toestanden. Flip is op de Gentse Feesten eens van het podium gestuikt en heeft tijdens zijn val een dienblad vol Geuze in iemands nek gekatapulteerd, maar hij landde netjes op zijn voeten en kon rustig doorwandelen. We moesten ook eens samen optreden met Gorki maar we waren te laat. Ik kan je garanderen, die gasten van de security wilden ons absoluut niet meer binnenlaten op onze eigen show.”
enola: Hoe staat het trouwens met jullie soloplannen?
Kowlier: “Momenteel onbestaande.”
Buyse: “Bij mij roert er zich momenteel ook niets meer. Ik heb wel eens met de ritmesectie van Flip wat eigen nummers gedaan maar omdat Flip zelf erbij was, valt dit niet echt onder de noemer ‘solo’.”
DJ 4T4: Nu zijn we vooral bezig met ’t Hof van Commerce, het is nog plezant en fris maar onvermijdelijk gaan we wel eens ideeën krijgen die niet bij het Hof passen. Ik ben wel nog steeds bezig met Ultrasonic 7 (het danceproject van 4T4, van de hit “Lips They Move”, jc).”
enola: Ik ben net het boek Groeten van Rottumerplaat aan het lezen, samengesteld door Joost Zwagerman, die de wat afgezaagde vraag stelt: “Welk album zou je meenemen naar een verlaten eiland?” Hebben jullie zo’n plaat?
Kowlier: “Geen flauw benul. Iets van Chet Baker?”
Buyse: “De eerste van Supergrass (I Should Coco, jc).”
DJ 4T4: “Ik zou sowieso een lp meenemen waar verschillende genres opstaan. En anders: Wish You Were Here van Pink Floyd”.
enola: Mijn heren, hartelijke dank.
’t Hof van Commerce speelt op zaterdag 30 juni op Rock Werchter.
