Een nieuwe generatie, een nieuwe sliert problemen: bij de
dertigers van vandaag zouden er veel zitten die moeite hebben om
hun jeugd van zich af te schudden. Het ouderschap klinkt hen in de
oren als een affreuze kwelling, leningen worden zoveel mogelijk uit
de weg gegaan en er kan maar geen afscheid worden genomen van wat
men zo poëtisch “het uitgaansleven” noemt. Vaste
verantwoordelijkheden zijn er om uit de weg te gaan en het leven is
er om van te genieten, zo redeneren deze kersverse
threenagers. Herkenbaar, zo peinzen wij als wij even
terugdenken aan die keren dat wij onze hoofdredacteur Van Dessel in
roze string op het podium van de Cuba Libre in de Overpoort hebben
aangetroffen, maar het kan nóg erger: Charlize Theron zit in ‘Young
Adult’ in haar late thirties, maar voelt zich nog steeds
als de achttienjarige prom queen die ze ooit was (denk:
Regina George, twintig jaar na ‘Mean Girls’). Alleen is de tijd in
de wereld rondom haar jammerlijk blijven verder tikken.
Mavis Gary (want zo heet La Theron in de film) is een ghost
writer van wat ooit een populaire tienerboekenreeks was die je
nog het best kan vergelijken met de romannetjes die aan de basis
lagen van ‘Gossip Girl’. Ze verdient goed haar kost, maar voor de
rest gaat het haar minder voor de wind: ze staat op de rand van een
alcoholverslaving, worstelt met een writer’s block en is allang
uitgekeken geraakt op de liefde. Tot ze een mail krijgt van Buddy,
één van haar oude lieven (Patrick Wilson): hij heeft een kind
gekregen. Er rotsvast van overtuigd dat het om een subtiele
schreeuw om hulp gaat, trekt ze naar haar geboortedorp, waar Buddy
zijn hele leven is blijven hangen. Haar missie: de vlam tussen haar
en haar ex weer aanwakkeren, en haar beau ondertussen redden uit
zijn gevangenis van pampers, huwelijksringen en minivans.
‘Young Adult’ is zo’n film die staat of valt met de centrale
vertolking, en die zit er in het geval van Charlize Theron pal op.
Spijtig dat ze al een (onterechte) Oscar in haar zak heeft zitten
voor ‘Monster’ en dat de film na februari is uitgekomen, want in de
ultrastoffige kolom van de beste actrice – daar zat dit jaar nu
eens niks interessants bij – hadden de leden van de
Academy een frisse, klein beetje gevaarlijke vertolking als die van
Theron best kunnen gebruiken. Mavis is een narcistische,
ongelukkige en bijna manische white trash-feeks die teert
op haar looks (tragisch hoe ze zich met haar eindeloze
make-upsessies wil behoeden voor het ouderdom) en zich niks
aantrekt van de mensen die ze moet kwetsen om haar doel te
bereiken. Tegelijk kan ze heel kwetsbaar uit de hoek komen – je
merkt dat ze in feite gewoon liefde nodig heeft, maar die nooit te
pakken kan krijgen – en is ze, ondanks haar grofheid, eerlijk.
Theron zet haar neer zonder over the top te gaan, zonder van haar
een karikatuur te maken, en dat doet deugd. Dubbel fijn: het
verplichte ik-ben-fout-bezig-nummertje op het einde, met
bijbehorende speech, werd wijselijk achterwege gelaten.
Het script van Diablo Cody (‘Juno’, ‘Jennifer’s Body’) is dan
ook behoorlijk goed – ze had dan ook nog iets goed te maken na
‘Jennifer’s Body’. Wij zijn geen superfan van haar risqué,
hipper-dan-hippe toontje, maar de meeste dialogen zijn leuk,
summier en behoorlijk raak – even veel als Mavis zelf krijgt de
brave blanke middenklasse uit Mavis’ geboortedorp ervan langs.
Jason Reitman doet dan weer braaf zijn ding, en past perfect in het
rijtje populaire Amerikaanse tragikomediefilmers van Alexander
Payne (‘The Descendants’) over Noah Baumbach (‘The Squid and the
Whale’) tot Glenn Ficarra en John Requa (‘Crazy, Stupid, Love.’).
En toch kunnen wij net zoals bij ‘Thank You for Smoking’ en ‘Juno’
maar moeilijk stapelzot van hem zijn. De inhoud in zijn films is
vaak behoorlijk volwassen – zoals ook nu in ‘Young Adult’ – maar
komt wel verpakt als een netjes geföhnde, in een vers geperst
kostuum gehesen, gladde salesman van een vormgeving. ’t Is
een strakke indiewoodstijl, opgeleukt met suikerzoete popdeuntjes.
Niet te arty farty, niet te plat-commercieel, maar vooral
ook niet te moeilijk. Degelijk, maar zoutloos. De redder van de
Amerikaanse cinema die veel critici in hem zien, moet je van
Reitman alleszins niet maken.
Daardoor snijdt ‘Young Adult’ jammer genoeg ook niet tot op het
bot. Mavis moet, net als iedereen, langzaamaan accepteren dat het
leven met rasse schreden vooruit galoppeert. Fijn zo, dat is een
klein, intiem thema zonder overdreven grote gebaren, en het siert
Reitman dat hij het ook allemaal kleinschalig houdt. Alleen wordt
het verhaaltje op een nogal obligate manier afgewerkt; op narratief
vlak hangt de film aaneen van de clichés – we krijgen een liedje
als leidraad, een sidekick als klankbord voor het hoofdpersonage en
een alles netjes oplossende Emotionele Finale. Het lijkt alsof
Reitman het handje van zijn publiek niet helemaal durfde te lossen,
uit angst om te vervelen, en dat is jammer.
Gelukkig zit de toon goed – venijnig, scherp en lichtjes
anarchistisch, zoals wij het graag hebben – acteert Theron lichtjes
fantastisch en raast het allemaal aan een aangenaam tempo voorbij.
‘Young Adult’ is géén gebakken lucht – er zit genoeg commentaar in
op de American Dream om een telefoonboek mee te vullen en Mavis’
personage zal bij iedereen wel een héél klein beetje herkenbaar
blijven – maar weet ook niet de gevoelige snaar van een ‘Up in the
Air’ te raken. Leuk, maar vrijblijvend. Daarmee past hij perfect in
het rijtje van ‘Little Miss Sunshine’, ‘Win Win’ en ‘Thank You for
Smoking’ (ook al over een gezellig amoreel hoofdpersonage): films
waar je maar erg moeilijk kwaad op kan zijn, maar die je ook weer
snel zal vergeten. À propos, is er nu echt niemand die na het
bekijken van ‘Ghostbusters’ denkt: zoveel beter als zijn pa is die
Jason nu ook weer niet? Komaan!
