Devin Townsend Presents: Ziltoid The Omniscient
****
Het vele touren en de snelle opeenvolging van SYL en solo-albums
hadden Devin Townsend wat opgebrand tegen einde 2006. Alle
band-projecten werden voorlopig of definitief stil gelegd en hij
besloot thuis te blijven in Canada bij vrouw en kind. In die
betrekkelijke isolatie vond hij echter wel de juiste omgeving om
solo een ambitieus project uit te werken: een onvervalste
rockopera. Dat stond nog niet op ’s mans cv.
‘Ziltoid The Omniscient’ is de titel van het album en ook de
naam van het hoofdpersonage. Een vierdimensioneel gitaarspelend
ruimtewezen dat een ultieme kop koffie van de aardbewoners komt
afdreigen. Wanneer Ziltoid van mening is dat we falen op dat gebied
is er gelukkig ook nog Captain Spectacular om de blauwe planeet te
redden. Één van de voornaamste tactieken tijdens die redding is het
aantonen van Ziltoids ware aard: een hooghartige nerd!
Het is geloof ik wel duidelijk dat het verhaaltje niet zo
serieus is als ‘Operation: Mindcrime’. Wat verwacht je ook van een
man die op het podium graag uitweidt over zijn zweetzak. Muzikaal
gezien is dit album niet zo frivool. De zware gitaren domineren van
begin tot einde, voor psychedelische en ambient uitstapjes is er
maar erg beperkt ruimte. Het album is wel melodieuzer dan wat we
gewend zijn van SYL. ‘N9’ en ‘Hyperdrive’ hebben beide een basis
van gelaagde zware gitaren met daarboven ruimte voor Devins zuivere
zang, melodie en soms zelfs een beetje melancholie.
In contrast daarmee staan nummers als ‘By Your Command’ of
‘Ziltoidia Attaxx!’ waarin Devin Townsend alle registers van heavy
tot bombast opentrekt, inclusief schreeuwende en reutelende
vocalen. Op die momenten is Strapping Young Lad nooit ver weg.
Krijg je het gevoel dat ‘Ziltoid’ nog industriëler klinkt dan kan
dat kloppen. In tegenstelling tot op zijn vorige solo-albums was er
deze keer geen levende drummer aanwezig op de opnames. Alle drums
werden door Devin geprogrammeerd, de andere instrumenten werden
trouwens door hem alleen ingespeeld en opgenomen. Inclusief de
hilarische luisterstukjes en dialogen die geregeld opduiken. Spoel
deze zeker niet door, de “Ziltoidervaring” wordt completer als je
de bizarre humor apprecieert en kadert in het gehele concept.
Twee nummers ‘Solar Winds’ en ‘Color your world’ lijken een
beetje een verhaal in een verhaal te vertellen. Beide zijn erg lang
en afwisselend, ze kunnen als de peilers van dit album beschouwd
worden. ‘Color Your World’ is met een magistraal einde zonder
discussie één van de beste en spannendste nummers uit Townsends
vruchtbare carrière.
Hoewel Ziltoid muzikaal gezien misschien minder avontuurlijk is
dan ‘Synchestra’ of een eerder soloalbum is het verre van een
één-dimensionale ragpartij. De gitaren overheersen maar Devin
speelt het gegeven van de rock-opera met verve uit. Het album volgt
een verhaallijn en de nummers zijn óf erg heavy óf erg dynamisch.
Geen kans op verveling dus, zeker niet als je de humor en zelfspot
in rekening brengt. Dit album is zeker één van de grootste
aanraders uit de discografie van onze Canadees. Tenzij je
natuurlijk onvoorwaardelijk afknapt op concept-albums of
geprogrammeerde drums.
Kenmerken van genie: 100% solo gecomponeerde en
ingespeelde metal-opera.
Kenmerken van fobie: nerdy, sci-fi onzin verhaaltje,
drumcomputer. (svh)
Devin Townsend Project: Ki ****
Na enkele jaren ongewone stilte werd ‘Ki’ losgelaten op de
wereld. Devin Townsend besloot dat hij genoeg had van zijn eigen
innerlijke demonen. De alcohol- en drugsverslaving stelden zich al
jarenlang als een probleem dat moest overkomen worden. Na een
succesvol afkickprogramma bleef de gitaar even in de wilgen hangen.
Voor de eerste keer werd de mad professor of metal
geplaagd door faalangst. Ongegrond want met ‘Ki’ was een
ijzersterke terugkeer verzekerd. Het werd ook meteen het eerste
luik in een prestigieus project. Samen met de drie navolgende
platen, vormt deze een vierluik dat elk aspect van Townsends
persoonlijkheid zou bevatten. Tweede deel ‘Addicted‘ heeft al het
licht gezien. Letterlijk bijna, want dit is de meest optimistische
plaat van de man. De releases van 2011 ‘Deconstruction‘ en
‘Ghost‘
moeten het geheel vervolledigen.
Als we focussen op het eerste deel dan botsen we tegen een
gevarieerd en hoogstaand werkstuk aan. De plaat is een emotionele
rollercoaster die je verdwaasd achterlaat. Er worden oprechte
emoties overgebracht. Geen acteerprestaties hier, enkel het pure
spul. In ‘Heaven Send’ en ‘Gato’ welt langzaam een golf woede op om
dan onverwacht te stranden en alles kapot te breken. De teksten
zijn een hoop nonsens, een chaotisch werveling losse gedachten uit
Townsends hersenpan. Een verborgen betekenis is absoluut aanwezig,
maar dat neemt niet weg dat er soms heel moeilijk iets van te maken
valt. Een kleine greep: “Backstrack people / beware the vat people
/ prepare the cat people / beware the bad people / I’m a black cat
man.” Het minste dat kan gezegd worden, is dat censuur volledig
geweerd is op ‘Ki’. Alles is er uitgegooid, er werd niet te veel
nagedacht of iets wel kon of niet. Op de achtergrond zitten de
muzikanten zelfs regelmatig hoorbaar met elkaar te overleggen.
Deze schijf is op zijn geheel nog het best te omschrijven als
een verzameling van alle eigenwijze ideeën uit de vorige platen. De
beste werden uit de rest gefilterd en dat hoor je in het
eindresultaat. Soms ambient of akoestisch, zweverig met een zweem
melancholie, dan weer stevig refererend naar het hardere werk. Met
langzaam pompende ritmes wordt op geregelde tijdstippen opgebouwd
naar een climax. En om af en toe tegendraads te doen wordt soms
toegewerkt naar een anticlimax. Op ‘Trainfire’ horen we dan weer
een van de beste Elvis-imitaties ooit. Althans aan de start van het
nummer, daarna gaat het opnieuw schizofreen alle kanten op. Naar
een stomende, sexy song, maar evengoed naar een op hol geslagen
circuslied waarvan de clown uit ‘It’ het maar wat graag als
soundtrack voor de film gebruikt zou hebben gezien. Niet voor
watjes, deze eersteling van het Devin Townsend Project
vierluik.
Kenmerken van genie: veel eerlijker kan een
artiest tegenover het publiek niet worden. Met sarcastische humor
en ongecensureerde muzikale gekte maak je in het vrij uniforme
muzieklandschap sowieso indruk.
Kenmerken van fobie: om deze plaat volledig tot zijn recht
te laten komen, moet je wel in de juiste stemming zijn. Luister
hier aandachtig naar op een blue Monday. Bij een leuke
zaterdagse barbecue wordt dit enkel maar een hoop onduidelijk
achtergrondgeruis. (sb)
Devin
Townsend Project: Addicted
****1/2
‘Addicted’ is het niet zo logische vervolg op ‘Ki’. Waar het
eerste deel van het vierluik extreem experimenteel en atmosferisch
was, is dit rockend en op de man af. Met ‘Ki’ had Townsend al
bewezen ook nuchter nog steeds relevant te zijn in de muziekwereld.
De sfeer tijdens de opnames was daarna duidelijk meer ontspannen en
dat hoor je in de songs. De rode draad blijft de zoektocht van de
muzikale duizendpoot naar zichzelf. Blijkbaar was de optimistische
kant de overheersende factor bij het schrijven van deze plaat.
Terwijl een album als pakweg ‘Alien’ nog bol stond van frustraties
en pijn, gaan we hier bijna geloven dat er nog hoop is. Inderdaad,
bijna. Want wie voorbij de sfeer en vibe van de nummers
gaat, hoort teksten die nog steeds bakken bedenkingen bevatten.
Maar ondanks dat Townsend hard blijft voor zichzelf, klinkt de
muziek op ‘Addicted’ eerder addicted to life dan
addicted to drugs and rock’n roll. De gastzang van Anneke
van Giersbergen (ex- The Gathering) draagt daar ook sterk aan bij.
Met haar heldere engelenstem beïnvloedt ze sterk de sfeer van de
composities. Het maakt het geheel compleet anders dan we gewend
zijn, maar dat is geen kritiek. Integendeel. Wij zijn blij dat de
man zich goed voelt en dat je dat ook hoort. Het resulteert in een
hoop vrolijke beats en een leuke sfeer, maar dat nemen we er
uiteraard graag bij. Moest popmuziek meer als dit klinken, dan
zouden wij er spontaan vrijwillig naar gaan luisteren.
Trouwens, met het aankomende ‘Deconstruction’ is een heavy en
donker album gegarandeerd. Voor wie meer van de depressieve
uitbarstingen houdt, mag dat een geruststelling zijn. Schuif
ondertussen de vooroordelen aan de kant. Positieve invloeden werken
duidelijk even goed voor metal als negatieve, dat is met deze
release wel bewezen. De muziek is catchy, maar minder
oppervlakkig dan je op het eerste gehoor zou denken. De nummers
eerder kort (voor ’s mans doen), maar krachtig. ‘Universe in a
Ball!’ is bijvoorbeeld een bijzonder heftige explosie die in
gedachten blijft rondkaatsen.
Bij ‘Supercrush!’ is het likkebaarden om het samenspel van
Devin’s falset en Anneke’s dromerig stemgeluid. De perfecte popsong
werd gecomponeerd met ‘Ih-Ah!’. Het enige verschil met doordeweekse
populaire muziek zijn de hart en ziel die het nummer uitschreeuwt.
Het refrein is uiterst simpel en toch verkruimelt het je hart.
Algemeen is het knap om te horen dat muziek die zo gelaagd is, toch
zo makkelijk in het gehoor ligt.
Kenmerken van genie: de uitroeptekens na iedere
songtitel schreeuwen het al uit: Dit! Is! De! Moeite!
Waard!
Kenmerken van fobie: depressieve zielen die zich graag
verder wentelen in zelfmedelijden lopen het risico hier vrolijk van
te worden. (sb)
