Het is goedkoper dan therapie en het brengt nog iets op ook. Wat zou Jamie Stewart zijn zonder Xiu Xiu, het muzikale vehikel waarmee hij zijn demonen uitdrijft en zich emotioneel blootgeeft? Dat een beluistering vaak tot voyeuristische taferelen en ongemakkelijke momenten leidt, hoort erbij.
Zoals op elk album valt Xiu Xiu de luisteraar op twee fronten aan: enerzijds is er de auditieve storm van instrumenten en geluiden die ondanks zijn avant-gardistische chaos nooit kan verhullen dat de groep weet hoe een catchy popsong te maken; anderzijds zijn er de teksten die in hun rijke en soms metaforische beeldspraak treffend de zielenpijn van de protagonist weten bloot te leggen. Of Stewart het daarbij over zichzelf heeft of net niet, maakt de verwarring, net zoals de honger naar meer, alleen maar groter.
Het nummer waar elke recensent het — terecht — over heeft, is "Black Keyboards". Een verstilde, meeslepende song die de polsen zonder twijfel oversnijdt. De zachte weemoedigheid en de ingetogen, haast achteloos opgemerkte onmacht en tristesse krijgen door de harde woorden een nauwelijks te verdragen dimensie mee. "Why would mother say such things? / Why add tongue to a kiss goodnight? / (…) / Laugh at your son./ A child is nothing without hate. / Be certain he feels / his love is trash."
Hoe schril contrasteert het bijna vrolijke "I Do What I Want When I Want" hier niet mee. De blazers, pompende bas en haast geinige achtergrondzang geven het nummer de allure van een geüpdatete Palais Schaumburg-song. Al even intrigerend is "Under Pressure", waarin Stewart de hulp van Michael Gira krijgt. De oude Queen/Bowie-song behoudt zijn klassiek geworden baslijn en structuur maar krijgt mede dankzij enkele frenetieke blazers een geheel nieuw elan. Een haast hysterisch uithalende Stewart steekt Freddie Mercury net niet naar de kroon en laat zijn inbreng prachtig contrasteren met Gira’s brommende stem en Caralee McElroys (Stewarts nicht en partner in crime) op het randje van valse meisjeszang.
Zo er ooit al een song de raison d’être van Xiu Xiu kon verwoorden, dan is het paradoxaal genoeg dit nummer wel. Daarenboven toont het eens te meer de eclectische gang van zaken aan die van elk album van Xiu Xiu een ontdekkingstocht op zichzelf maakt. Want hoewel het nog steeds duidelijk is dat de groep vooral een erfgenaam van de wave, electro en punk uit de jaren zeventig en tachtig is, blijft het bijna onmogelijk om er een bepaalde band of stroming uit te pikken.
Neem nu "Master Of The Bump (Kurt Stumbaugh I Can Feel The Soil Falling Over My Head)" dat zich tot een hoogst bizarre liefdesverklaring ontpopt en grotendeels steunt op gepijnigde gitaren. Wonderwel genoeg steekt het avant-gardepopnummer "You Are Pregnant, You Are Dead" hier niet tegen af. Het bewijst integendeel hoezeer Xiu Xiu zelf al lang geleden de regels van zijn (muzikale) universum vastgelegd heeft. Niet de songs, of hun opbouw, noch hun klankenpalet zijn bepalend, maar wel de emotie die ze overbrengen. En die is steevast niet alleen grimmig maar ook oprecht in al zijn rauwheid.
Na het relatief toegankelijke The Air Force gooit Xiu Xiu het opnieuw over een andere boeg door met Women As Lovers een popplaat te maken (luister maar naar "No Friend Oh!", "W.T.F." of "White Nerd"). Dat geen enkel nummer ervan evenwel op Radio Donna of Q Music te horen zal zijn, wil alleen maar zeggen dat Xiu Xiu nog steeds Xiu Xiu is. De groep weet perfect waar hij voor staat en heeft geen schroom om het muzikale terrein verder te verkennen, want de essentie, naakte emoties in al hun confronterende kracht tonen, blijft behouden.
