Je mag Nature Work gerust een superband noemen, met twee bevlogen blazers uit de Chicago-scene die zich ondersteund en uitgedaagd weten door een ritmesectie van heb ik je daar. Het leidt tot een moderne jazzplaat die traditie en experiment, of houvast en prikkeling moeiteloos samen in de lucht houdt.
Aan Chicago-zijde hebben we het over twee rietblazers die zich toeleggen op één specifiek instrument. Altsaxofonist is al jarenlang een graag geziene bandleider en gast, o.m. bij Makaya McCraven en Mike Reed. Het was bij Flesh & Bone van die laatste dat hij al eerder samenspeelde met basklarinettist Jason Stein. Die was in deze oorden al met o.m. Locksmith Isidore en Hearts & Minds en groeide het voorbije decennium uit tot een van de zwaargewichten op zijn instrument. Zij vormen een verbond met bassist Eric Revis, die eerder al samenwerkte met Chicago-volk als Ken Vandermark en Chad Taylor, maar het meest bekend is als anker van het Brandford Marsalis Quartet. Jim Black, tenslotte, behoeft eigenlijk geen uitleg. De drummer is een referentie op zich geworden, al viel hij recent o.m. op met Endangered Blood, Carlos Bica & Azul en een herboren Human Feel.
Op hun titelloze debuutplaat als kwartet bundelen ze negen composities waarmee ze enerzijds lijken verder te bouwen op de meer progressieve jazz van de jaren zestig, en anderzijds ook jongleren met forse dosissen vrijheid. In dat eerste kamp vind je meteen de geweldige opener “The Shiver” terug. Alsof ze de titel kracht willen bijzetten, wisselen Ward en Stein korte rillingen van geluid uit, met de ritmesectie die zich er al snel onder nestelt en een stevige stuwing genereert. Net iets te grillig voor een conventionele swing, maar het danst niettemin, met Ward die in zijn kenmerkende, vloeiende stijl soleert, terwijl Stein bij het overnemen van het stokje meteen af te rekenen krijgt met een ritme dat aan het struikelen slaat.
Bijna even onstuitbaar: “Tah Dazzle”, met een bruisend thema in de kop dat het startsein is voor een lekker roterende ritmesectie, waarin Revis potig vooruit beweegt en Black z’n herkenbare tics – spelen met tijd en die scherpe, metalige klanken – uit de kast haalt. Het zou hier bijna – bijna – kunnen spreken van een funkgevoel, een warmbloedig rollend samenspel. Ook “Cryptic Ripple” teert op een aangehouden basmotief van Revis dat zorgt voor een rode draad waar de blazers lange, elegante lijnen op neerleggen, en dat met een steeds meer toenemend expressiviteit, tot het boeltje ei zo na uit elkaar dreigt te scheuren, maar dat toch niet doet. Het resultaat zorgt voor een fascinerende spanning die de muziek zonder krachtpatserij toch een sterke intensiteit geeft.
Een heel aantal andere stukken moet het dan weer hebben van een grotere mate van vrijheid. Zo starten “Opter Fopter”, “Porch Time” en “South Hempstead” vanuit de ingetogenheid of zelfs abstractie, om van daaruit steeds sterker uit te waaieren naar volume en samenhang, waardoor er knappe bewegingen plaatsvinden van relatief obscure momenten en micro-exploraties naar extraverte momenten vol blatende uitschieters, dense polyfonie en even hechte als plotse wendingen. Het geeft de muziek een combinatie van openheid, onspelbaarheid en focus die niet enkel getuigt van een opmerkelijke empathie bij de muzikanten, maar ook de luisteraar op het puntje van de stoel houdt.
En dan heb je tenslotte nog moeilijk definieerbare stukken als “Hem The jewels” en “Zenith”, die al net zo dwars lijken, maar ofwel uitpakken met een rauwe blues die vaagweg wat herinnert aan het werk van Mingus (het eerste) of door z’n eigenaardige structuur en stijl lijkt te aarzelen tussen dezelfde roots van Mingus en de creatieve verwerking daarvan door een band als The Vandermark 5 (het tweede). Het leidt alles bij elkaar opgeteld tot een album met veel kleur, een grote dynamiek en een combinatie van kracht en beheersing die bijna achteloos klinkt in z’n vanzelfsprekendheid. En dat is dan weer een van de manieren om te herkennen dat je te maken hebt met een stel kerels die het warm water niet opnieuw hoeven uit te vinden om bijzondere dingen te laten horen.
Nature Work speelt op 12 mei bij Sound In Motion in CoSTa (Antwerpen). Meer info op de website.
