Jacques Charlier wordt wel eens als de laatste Pop Art-kunstenaar in België beschouwd. Deze in 1939 in Luik geboren kunstenaar is echter nog veel te onbekend in Vlaanderen. Het Cultureel Centrum van Hasselt tracht hier iets aan te doen, via een originele tentoonstelling met de titel No Style, Only Ideas.
De naam van de tentoonstelling is echter even bedrieglijk als de reputatie van de kunstenaar. Verspreid over de hele benedenverdieping van de tentoonstellingsruimte van het Cultureel Centrum, kan men een mooi overzicht vinden van het werk van de kunstenaar, en het minste wat men ervan kan zeggen, is dat hij wel degelijk stijl en gedachten heeft. De expo is uitermate overzichtelijk, juist omdat alles in periodes afgebakend is en thematisch bijeen staat. Charlier heeft de reputatie een duizendpoot en een schandaalschilder te zijn. Beiden komen tot uiting in de expo. Zijn schandaalreputatie komt vooral voort uit zijn serie ‘100 Sexes d’artistes’ waarmee hij stadscentra door middel van foto‘s vulde, en waarin hij ongegeneerd op het seksueel expliciete taalgebruik in combinatie met afbeeldingen van geslachtsdelen wees. Het werk was ook bedoeld voor de Biënnale van Venetië, maar werd daar geweigerd wegens problemen met reproductierecht en het seksueel expliciete karakter. Met een groot schandaal tot gevolg en een bijhorende reputatie. Maar hij zit als kunstenaar die autodidact is, duidelijk veel complexer in elkaar dan enkel dat aspect.
Onmiddellijk na binnenkomst in de expo doemt het werk IX op. Het is een amalgaam van tekens en symbolen die weinig met elkaar te maken lijken te hebben. Tot wanneer het besef doordringt dat het een werk uit 2013 betreft waarbij de ongebreidelde symboolfuncties in onze maatschappij gehekeld worden. Charlier speelt handig in op wat echt en wat niet echt is in onze maatschappij. Zijn inhoudelijke bijdrage bestaat erin dat hij dit multidisciplinair weet te doen, over vormen heen.
Het handige van de expo is inderdaad juist dat thematiek en tijdsvak perfect in elkaar lijken over te lopen. Bij een reeks over ruimtevaart zijn het niet zomaar afbeeldingen op olieverf van vaste thema’s, Charlier laat telkens opnieuw een addertje onder het gras meegaan in het schilderij. Zo duikt tot twee keer toe ons eigen Atomium op, als symbool voor de nieuwe atoomtijd, maar dan wel telkens half ondergedompeld in water terwijl mensen errond het proberen te redden. Charlier was blijkbaar in 2007 al visionair bezig voor de term Fukushima vragen stelde bij onze afhankelijkheid van de atoomkracht. Ook het schilderij ‘Space Conquest’ uit hetzelfde jaar brengt de ruimtevaart tot zijn proporties terug: die van een raket van een kleine planeet naar een andere kleine planeet.
Charlier werkt ook vandaag nog met Pop Art, achteraan in de tentoonstellingsruimte kan men een mooie reeks bewonderen van schilderijen uit 2013 in die stijl. Als het schilderij ‘Tears’ heet, zie je ook tranen uit een meisjesgezicht stromen. Een titel zoals ‘Use your brain’ wordt begeleid door een echt getekend brein terwijl de uitspraak uit een vrouwenmond komt.
De kunstenaar is ook thuis in andere technieken dan olieverf, zoals een hele reeks mooie schilderijen acryl op hout tonen. Mooie vlakken met prachtige nuances, helder afgewerkt, de hand van een echte kunstenaar. De bedoeling van de tentoonstelling is duidelijk het vakmanschap tonen van de kunstenaar, maar de vraag is of dit inhoudelijke wel doordringt bij de toeschouwer. De stijl van Charlier lijkt hiervoor immers te direct, hij speelt met symbolen maar om te begrijpen wat hij zegt, dient de bezoeker werkelijk ieder symbool te kennen en te kunnen duiden
Als afsluiter vinden we een aantal fotomontages van de kunstenaar waarin hij vooral ingaat op militarisme en oorlogvoering. Echte karakterkoppen van soldaten uit oorlogssituaties, afgewisseld met gespeelde emotie, en eens te meer een verwerking van de symboolwaarde deze keer van militaire symbolen. Dan pas valt het op hoe deze symbolen tegenwoordig zelfs in onze kledij doorgedrongen zijn. Dat Charlier als autodidact zeer multidisciplinair werkt, wordt bewezen door een laatste verzameling van door hem verluchte boeken en tijdschriften, affiches, prullaria. Een boeiend parcours , dat is zeker.
De tentoonstelling belicht enkele bekende maar vooral minder bekende aspecten van een kunstenaar die in ons taalgebied onterecht te weinig gekend is.
Nog tot 10 november 2013 in CC Hasselt. Open van Dinsdag tot en met Vrijdag van 10 uur tot 17 uur. Op Zaterdag en Zondag van 13 uur tot 17 uur.
