U hebt een van de 1750 tickets voor Roadburn 2007 (20 tot 22 april) kunnen bemachtigen? Proficiat! Deze twaalfde editie wordt bij voorbaat al legendarisch genoemd. Na een bestaan in de underground werd het festival intussen ook ontdekt door een groter publiek, dat ervoor zorgde dat het in recordtijd was uitverkocht. Vergeet Domino, Dour en Dendermonde kermis. Het coolste festival van de Lage Landen vindt dit jaar plaats in Tilburg.
Toen organisator Walter Hoeijmakers het festival in 1999 voor het eerst op poten zette, had hij waarschijnlijk nooit durven voorspellen dat het zo’n hoge vlucht zou nemen. Op dat ogenblik was stonerrock, het loodzware psychedelische retrogedonder waar het evenement aan gewijd was, immers nog een stroming die maar een beperkt publiek wist aan te spreken. De bands die het genre begin jaren negentig opnieuw groot maakten (Kyuss en Monster Magnet) waren respectievelijk gesplit of een andere richting uitgegaan, en een dood spoor leek het gevolg. Aan boeiende bands geen gebrek, maar vaak bleef het bij prima eerbetonen aan de voorvaderen.
Black Sabbath en Hawkwind zijn, naast andere helden als Blue Cheer en Pentagram, de oude helden die door stoner- en doom-fans het meest aan het hart gedrukt worden. Het waren bands die wars van commerciële trends uitpakten met trage, donkere monsterriffs en/of uitdijende space jams die onder consumptie van kilo’s wiet uitgroeiden tot kosmische aardverschuivingen. Het genre kende meerdere oplevingen (zo was er een nauwelijks opgemerkte, maar historisch relevante doom-heropleving in de jaren tachtig) maar het is pas sinds recente tijden, waarin de ’klassieke’ stoner ironisch genoeg mínder dominant geworden is, dat het genre eindelijk de nodige aandacht krijgt.
Hervonden populariteit
Roadburn is dit jaar een driedaags festival (met op de derde dag een "afterburner" met o.m. SunnO)))) en biedt de meest volledige staalkaart van het genre tot nog toe. De eerste dag (vrijdag 20/4) lijkt daarbij iets meer gericht op de jam en het psychedelische, op zaterdag (21/4) worden doorgaans heavier oorden verkend. Met Blue Cheer werd een van de genrehelden in huis gehaald, terwijl het machtige Neurosis (waarvan de invloed steeds opvallender duidelijk lijkt te worden) naar Nederland komt voor hun enige Europese optreden dit voorjaar, en ook de onverwoestbare Melvins treden aan. Tussendoor passeren nog meer dan dertig bands de revue, waaronder de furieuze doommetal van The Hidden Hand, de post-metal van Pelican, de psych-rock van On Trial, de filmische postrock van Red Sparowes en het kolossale lawaai van Amen Ra, de enige Belgische band op het festival.
Opmerkelijk is ook het internationale karakter van Roadburn, met slechts 20% van de tickets die in Nederland verkocht werden. De overige kaartjes gingen niet enkel naar Europese bezoekers, maar ook naar Amerikanen (uit Noord en Zuid), Aziaten en Australiërs die speciaal voor het festival de overtocht maken. Net nadat het festival uitverkocht was, werd organisator Hoeijmakers overstelpt met wanhoopsberichten. Hij vertelt: "In de periode december 2006 tot januari 2007 was het niet leuk meer, fans dreigden met zelfmoord omdat ze geen tickets hadden kunnen krijgen. Uiteindelijk hadden we Roadburn wel vijf keer kunnen uitverkopen. Een vreemde gewaarwording, want we vullen het festival in vanuit een creatief oogpunt en niet met de bedoeling om eindeloos veel tickets te verkopen."
DIY
Ondanks die groeiende populariteit is er dus geen sprake van uitbreiding of uitverkoop. De grassroots-mentaliteit die het genre en de scene errond levend heeft gehouden, wordt beschouwd als het hoogste goed. Hoeijmakers: "Autonomie is het belangrijkste binnen Roadburn, en gelukkig hebben we met de 013 een goede partner gevonden die dit niet alleen respecteert, maar ook ondersteunt. We hebben verschillende keren het aanbod gekregen om de zaken groter aan te pakken, maar dat zou ten koste gaan van onze eigenzinnige aanpak. En ook belangrijk: we hebben een band opgebouwd met het personeel van 013. Roadburn is iets speciaals voor hen, en we vormen een team; dat hoort ook bij het festival."
Gevraagd naar zijn mooiste herinneringen aan de voorbije edities: "Hawkwind was m’n persoonlijke hoogtepunt van de afgelopen jaren. Het had me meer dan een jaar gekost om de band te overtuigen om naar Roadburn komen, en met hun komst ging een jeugddroom in vervulling: een festival opzetten met Hawkwind op de bill. Daarnaast behoren Solace, Leaf Hound en Electric Wizard tot de hoogtepunten. Maar eerlijk gezegd: door alle productiewerkzaamheden krijg ik nauwelijks iets van de bands mee. Meestal ga ik bands vooraf bekijken, ik ben een fervente concertbezoeker."
In de jaren negentig schreef Hoeijmakers voor het magazine Watt over stonerrock, zorgde hij voor de eerste genrecompilatie (Burn One Up (1997)) en stond hij aan de wieg van de Roadburn-website, die naast www.stonerrock.com een van de toonaangevende publicaties is in het wereldje. Dat de stonergemeenschap zo hecht is, is dan ook aan de mogelijkheden van het internet te danken: "Internet speelt de belangrijkste rol. Liefhebbers en bands kunnen direct met elkaar communiceren, obscure bands en platen met elkaar uitwisselen en creativiteit delen. Een bron van inspiratie voor iedereen, en door de toegankelijkheid van de bands kun je buiten de traditionele paden om concerten organiseren. Het is de kracht van de stonerscene, die hechtheid! Als dat zou veranderen, dan zou de stonerscene er niet meer zijn."
Diversiteit en de toekomst
Door zijn encyclopedische kennis is zijn favorietenlijstje voor de editie van 2007 aanzienlijk: "Blue Cheer, Guru Guru, Neurosis, The Hidden Hand, Acid King, Circle, Pharaoh Overlord, Big Business/Melvins, Sun Dial, Josiah, Causa Sui, On Trial, Red Sparowes en vooral OM. Veel van de andere bands heb ik gelukkig al meerdere malen gezien, maar het liefst zou ik natuurlijk elke band willen zien, want Jurgen van den Brand (m’n mede Roadburn-organisator) en ik boeken de bands vooral omdat we liefhebber zijn, en dus met elke band wel iets hebben."
Hoeijmakers beaamt ook onze bevinding dat stonerrock in de laatste jaren minder homogeen geworden is. Deze evolutie is het genre echter ten goede gekomen, omdat een voorheen eerder conservatief gegeven opengebroken werd: "Er is een duidelijke tweespalt ontstaan tussen de traditionele stonerbands die klakkeloos teruggrijpen naar de uitgemolken desert sound en de meer avontuurlijke bands, die het genre een andere richting op duwen — denk aan Titan, Dead Meadow, Circle, Pharaoh Overlord, The Heads, Pelican, Witchcraft, Mos Generator, Red Sparowes, etc. Deze bands zijn er mijn inziens verantwoordelijk voor dat het genre populairder is dan ooit. De ’chugga-chugga-chugga’-ritmes werden ingeruild voor heavy seventies-invloeden, voor Krautrock-elementen, en zelfs voor heuse progrock en folk. Er broeit weer iets, net als in het begin van de jaren negentig. Er is weer originaliteit te bespeuren."
Dat de stonersound nu op een andere manier wordt ingevuld, versterkt Hoeijmakers’ overtuiging dat het genre vitaler is dan ooit. Als de Lage Landen nu nog willen volgen: "10 jaar geleden broeide er iets in Nederland met bands als 35007, Beaver, Celestial Season en 7Zuma7, die niet alleen een internationaal niveau haalden, maar ook een heel eigen gezicht hadden, vooral Beaver en 35007. Ze gaven een eigen draai aan het stonergenre. De generatie bands hierna greep helaas te veel terug op Kyuss en Fu Manchu, en later Queens of the Stone Age en Dozer. Originaliteit was ver te zoeken, en dat het genre enkele jaren geleden op sterven na dood was, verbaast me dan ook niks. Het stonergenre drijft op creatieve impulsen, niet op het klakkeloos kopiëren van een goede riff of monstergroove. Gelukkig zijn daar Astrosoniq, Orange Sunshine en Hypnos69, die weer opgericht zijn. Deze bands tillen stonerrock en psychedelica in België en Nederland weer naar een internationaal niveau."
Goddeau’s Gouden Acht
Zoals altijd valt er voor elk wat wils te vinden op Roadburn, maar als u niet goed weet hoe, wat of waarom, dan gooien wij voor u alvast een paar hoogtepunten en persoonlijke favorieten samen:
Neurosis (21/4, 21.40u, Main Stage)
Hoe kan het ook anders? Voor velen is deze toonaangevende band dé reden om naar Tilburg af te zakken. Geen Isis, Pelican, Red Sparowes of Mastodon zonder Neurosis. Schreven al meermaals de soundtrack bij de Apocalyps en maken nog steeds aanspraak op de titel van meest heavy band ter wereld. Hun tiende studio-album, Given To The Rising, verschijnt op 7 mei en is een monster. Doomsday komt eraan, wees erbij!
On Trial (20/4, 18u, Bat Cave)
Waarschijnlijk een van de minst heavy bands van deze editie, maar daarom niet verwaarloosbaar. Lieten al menige stonerhead verbouwereerd achter met hun machtige psychedelische rock die het terrein tussen sixties garage-psych en de oude Monster Magnet verkent.
The Hidden Hand (21/4, 17.15u, Main Stage)
Op basis van het CV van zanger/gitarist/doom-icoon Scott "Wino" Weinrich verdient dit trio het eigenlijk een paar plaatsjes hoger op de affiche te staan, maar hun aanwezigheid is voor ons al voldoende. Henry Rollins: "The guy’s guitar playing sounds like TROUBLE. Not the band, the situation." Live nog een pak beter en vooral heavier dan op plaat. Supertip.
Pelican (21/4, 20.30u, Green Room)
Bliezen ons met het debuutalbum Australasia van onze sokken en zullen dat live vast nog eens herhalen. Muziekalchemisten van de zuiverste soort, die de monumentale epiek van Neurosis en Isis weten te combineren met de meer ingetogen schoonheid van het verwante Red Sparowes.
Blue Cheer (20/4, 19.50u, Main Stage)
Opgericht in 1967. Ze worden er wel eens van beschuldigd de allereerste stonerplaat gemaakt te hebben: Vincebus Eruptum (1968), een loodzware rockplaat die een essentiële schakel zou blijken voor de blues-, stoner- en psychedelische rock. Hun shows zouden naar verluidt luider en vetter dan ooit zijn. "Summertime Blues" tegen 17RPM, maak het mee.
Black Cobra (21/4, 23.45u, Bat Cave)
Voor de volhouders. Een van de luidste duo’s ter wereld. Bosjesmannenmetal, voortkruipende doom, schreeuwerige sludgecore, een muur van kabaal. Hebben beloofd de 013 te reduceren tot een ruïne. Wij zijn er om hen aan die belofte te houden. U mag ons altijd bijstaan.
Melvins/Big Business (20/4, 21.35u, Main Stage)
"Zijn The Melvins zo onderhand niet een beetje belegen?" vroeg een toonaangevende Vlaamse rockjournalist zich onlangs nog af. Als belegen synoniem staat voor "na twintig jaar nog steeds kunnen bewijzen dat je, à la Neurosis, een van de hardnekkigste, meest originele en vitale bands van je tijd bent", dan gaan we daar volledig mee akkoord. "Always different, always the same", zei John Peel over The Fall. Hij had het net zo goed over (The) Melvins kunnen hebben.
Amen Ra (21/4, 18.00u, Bat Cave)
De Belgen op Roadburn, ze verdienen uw steun. Al een tijdje een straf parcours aan het afleggen met een hoogtepunt in de Vlaamse lawaaigeschiedenis (Mass III) en indrukwekkende optredens met de allure van een eucharistieviering. Stonden idealiter voor Neurosis geprogrammeerd. De toekomst ziet er pekzwart uit.
Het goddeau-verslag van Roadburn 2007 verschijnt volgende week.
