Hans Mulder (red.) :: Verhalen van de Natuur

Wie het boek finaal dichtklapt, blijft misschien met meer vragen achter, en zo hoort het ook. Erfgoed als bakermat voor een toekomst die we collectief zullen moeten schrijven, en 'Verhalen van de Natuur' als springplank naar het leggen van broodnodige accenten…

Hoe kan een universiteit omgaan met haar erfgoed? Wat dat betreft geeft het Allard Pierson Museum in Amsterdam al geruime tijd het goede voorbeeld. Met wisselende tentoonstellingen over uiteenlopende thema’s ontsluit het instituut de brede waaier aan artefacten die de Universiteit van Amsterdam in haar bezit heeft. Zo was De roep van de o’o – natuur onder druk niet alleen een unieke exhibitie waarin vanuit historisch perspectief werd gekeken naar bedreigde dier- en plantsoorten vandaag, het bleek tevens de aanleiding om diverse experten een forum te geven voor hun opinie omtrent de staat van fauna en flora. De literaire vertaling van de tentoonstelling is Verhalen van de natuur, een even toegankelijk als breed uitwaaierend lees- en kijkboek waarin overblijfselen uit het verleden naadloos aan een studie van de tegenwoordige tijd worden gelinkt.

Doet de naam Hans Mulder een bel rinkelen? Bij ingewijden ongetwijfeld wel, want sinds De ontdekking van de natuur anno 2021 door de jury van de Jan Wolkers Prijs tot beste natuurboek werd gekroond, is het uitkijken naar nieuw werk van de historicus, die als conservator aan het Allard Pierson verbonden is. De befaamde Artis Bibliotheek heeft voor hem allicht geen geheimen meer, maar het siert de man – tevens actief als docent – dat hij de massale hoeveelheid kennis niet enkel wil voorbehouden voor een schare doorwinterde liefhebbers of geobsedeerde studenten. Enkele van zijn recente publicaties richten zich niet toevallig op het brede publiek, waarmee Mulder niet alleen een draagvlak creëert voor ecologische daadkracht, maar evengoed de akte van het bewaren, bewaken en tentoonstellen van erfgoed in stand houdt. Enkel door oude kaarten, aquarellen, afschriften en wat dies meer aan de openbaarheid prijs te geven, kan hij jong en oud warm krijgen voor dat waaraan het Allard Pierson haar bestaansrecht ontleent: kennisoverdracht als continuüm, waarbij wetenschap zich via wisselende paradigma’s verder ontwikkelt. Waar these nimmer zonder antithese kan bestaan, of eenvoudiger gesteld: het zijn de vragen en blinde vlekken uit het verleden die de nieuwe ontdekkingen van morgen katalyseren.

Anders dan De ontdekking van de natuur werd Verhalen van de natuur niet integraal door Mulder zelf geschreven. Wel stond hij in voor de redactie, waarbij onder zijn toeziend oog bijna twee dozijn specialisten het woord nemen. Omdat de thematische noemer meer speling toelaat, zijn de bijdrages behoorlijk heterogeen. Rode draad is de natuur als bedreigd gegeven, waarbij planten en dieren het moeten afleggen tegen de mens in diens wedloop naar ultiem comfort. Het voert de lezer naar verschillende plekken op de wereld, vanuit telkens wisselend oogpunt. Dat levert een caleidoscopisch panorama op dat het centrale onderwerp eerder losjes verkent dan helemaal uitdiept. Des te meer zuurstof genereert deze aanpak voor de talloze afbeeldingen, door uitgeverij Terra overigens op kwalitatief papier in druk gezet, met diepe kleurtinten die verraden dat kosten noch moeite gespaard werden om via deze catalogus meer te doen dan slechts een souvenir bij de tentoonstelling te voorzien.

Wereldschokkend nieuws hebben de diverse auteurs niet te melden, maar precies de verzameling van kleinschalige, haast anekdotische getuigenissen, maakt dit boek extra uitnodigend voor wie het langzaam en bij herhaling wil savoureren. Meer dan koste wat het kost willen ontrafelen en waarheidsvorsen, is het verschillende bijdrages veeleer te doen om het stellen van de juiste vragen – inderdaad de moeilijkste aller opdrachten. Alleen al de laatste bijdrage, over de zin of onzin van ‘rewilding’ en het referentiekader waarbinnen dat gebeurt, plaatst de actualiteit rond natuurherstelprojecten in een ander perspectief.

Zodoende zijn de verhalen doorheen Verhalen van de natuur veel meer dan ‘louter’ verhalen: ze vormen een opstapje naar meer liefde en eerbied voor de natuur en dagen geijkte concepten omtrent natuurbeheer en -behoud vanuit verschillende onderzoeksdomeinen uit. Wie het boek finaal dichtklapt, blijft misschien met meer vragen achter, en zo hoort het ook. Erfgoed als bakermat voor een toekomst die we collectief zullen moeten schrijven, en Verhalen van de natuur als springplank naar het leggen van broodnodige accenten …

7.5

recent

Elizabeth O’Connor :: Walvistij

Denk aan het leven op een nauwelijks bewoond eiland,...

Heraclitus :: Alle Woorden

Alle Woorden als titel van een boek klinkt indrukwekkend,...

We Are Open 2025 :: Een bosaardige bodem vol bloed

7 februari 2025Trix, Antwerpen

We hadden de MIA's, de Week van de Belgische...

YÅ«ko Tsushima :: Een Vrouw rent over een Berg

Onder het pseudoniem YÅ«ko Tsushima publiceerde Satoko Tsushima (1947-2016)...

Paddington in Peru

n 2014 zorgde een combinatie van CGI en ‘motion...

aanraders

Samantha Harvey :: In orbit

Ging de prestigieuze Booker Prize anno 2023 nog naar...

Barbara Kingsolver :: Demon Copperhead

Barbara wie? Barbara Kingsolver! Hoewel al jarenlang een vooraanstaand...

YÅ«ko Tsushima :: Een Vrouw rent over een Berg

Onder het pseudoniem YÅ«ko Tsushima publiceerde Satoko Tsushima (1947-2016)...

Elizabeth O’Connor :: Walvistij

Denk aan het leven op een nauwelijks bewoond eiland,...

Lize Spit :: Autobiografie van mijn lichaam

Ouders en kinderen zijn gedoemd tot een relatie tot...

verwant

Hans Mulder :: De ontdekking van de natuur

Hoe ziet zoiets eruit, De ontdekking van de natuur...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in