Het was een idee dat ontstond toen Eric Thielemans het kleine podium cureerde tijdens Jazz Middelheim 2016. Een dialoog met docent en collega-drummer Billy Hart. Een gesprek op én naast het podium, zoals vrienden dat voeren: associatief, ongedwongen en vrij. Het resulteerde in Talking About The Weather, een vinylplaat + boek die het alledaagse en het artistieke in een bijzonder evenwicht houden.
We spraken Thielemans kort voor de sessies die tot deze release zouden leiden, en toen verwees hij al naar Louis Malles cultklassieker My Dinner With Andre (1981). Nu blijkt het geen loze referentie te zijn. Ook daar kon je een buitengewone spreidstand detecteren. Het is een film die de traditionele regels aan z’n laars lapte, een theaterdialoog die op het grote scherm belandde. De rol van Malle als regisseur was minimaal, want de focus is een gesprek tussen twee oude vrienden die na lange tijd nog eens samenkomen in een restaurant en er twee uur op los discussiëren. Afwisselend associatief en gefocust, met een brede waaier aan thema’s, een oefening om twee tegengestelde visies samen te brengen in discussies over o.m. mens, maatschappij en levenshoudingen.
Talking About The Weather heeft niet het uitgeschreven scenario van de film, maar hinkt al net zo eigenzinnig op twee gedachten. Enerzijds gaat het om een gesprek van twee vrienden. Spontaan, gewoon, met veel uhs en yeahs en you knows. Maar het tast tegelijkertijd ook veel dieper, net omdat ze daar hun tijd voor kunnen nemen. My Dinner With Andre was een film over twee mannen die eten en (vooral) spreken, maar het was ook de eerste film waar Roger Ebert aan dacht toen hem gevraagd werd naar een film die volledig vrij was van clichés. Het geldt ook voor deze release, al zal dat geen verrassing zijn voor wie ooit al in gesprek ging met Thielemans. De man is een spraakwaterval (“I can get really lost in words”, laat hij hier ook optekenen), een denker en een filosoof die z’n tijd neemt om gedachten te ordenen of perspectieven onder woorden te brengen.
Het 64 pagina’s tellende boek is een weerslag van (een deel van) de gesprekken die Thielemans en Hart drie dagen na elkaar voerden; voor, na en tussen de muzikale opnames. Een deel daarvan werd vastgelegd in de studio, met die intentie, maar de Belg nam ook de gesprekken op die plaatsvonden in de keuken van de studio. Misschien om een soort van polyfone uitkomst te krijgen. De realiteit wil echter dat alle gesprekken, alle fragmenten eigenlijk deel uitmaken van een groter geheel. Voor wie nood heeft aan focus en compactheid kan dat meanderend en breedsprakerig zijn (Hart verbaast zich ook expliciet over Thielemans’ woordenschat), want zelfs gesprekken die starten bij concrete vragen leiden soms tot filosofische uitweidingen. Wat voor de twee bij momenten misschien aanvoelde als shooting the shit heeft regelmatig iets van een esoterische reis met vele zijsporen.
De gespreksonderwerpen variëren net als bij My Dinner With Andre van welomlijnde thema’s tot dingen die in een algemener kader passen, van de connectie tussen lichaam en geest, het verschil tussen zien en kijken en horen en luisteren, van perspectieven, ervaringen en creativiteit. Bovenal gaat het echter om (zelf-)bewustzijn, manieren van musiceren, van leren en van in het leven staan. Over resonanties, zelfonderzoek en ideeën delen. Het is de leerling die vaak het voortouw neemt, maar zijn voormalige leraar, een autodidact die uitgroeide tot een van de karakters van zijn generatie (en wat voor een generatie), fungeert als klankbord. Die vorm van verbale communicatie vindt ook z’n weerslag in de muziek. “I mean, we are playing the way we’re talking.”
Talking About The Weather bevat geen drum battle. Je hebt niet te doen met twee drumgoochelaars die elkaar à la Gene Krupa en Buddy Rich de loef proberen af te steken. “I mean it’s already fucking abstract,” vat Hart samen in een van de laatst opgenomen gesprekken. Niet dat de muziek moedwillig dwars doet of uitmondt in het soort spielereien waarvan je je afvraag wat er precies gaande is. Integendeel: de twee zitten in het moment en ze spelen. Ze spelen met patronen, resonanties en flow. Laten zich meevoeren. Ze spelen met hun instrumenten, met elkaar, met ritme en muziek. Het is een dialoog die niet de rigide structuur van een Q & A volgt, maar van een wederkerigheid, waarbij de muzikanten aanvullen, variëren en becommentariëren. Het heeft soms iets van Thielemans’ soloperformances, die ook vaak uitdraaien op intieme ceremonies, momenten van tasten met het lichaam en het dwalen van de gedachten.
Dus nee: je krijgt hier geen praktische tips over hoe te drummen, geen show, laat staan een inkijk in de aanzienlijke bagages van muzikanten die respectievelijk zo’n zestig en dertig jaar bezig geweest zijn met ritme. Het is geen carrièreoverzicht, geen staalkaart, geen poging om de luisteraar te overmeesteren. Wat het wel is? Simpel: de belofte van de titel. Een gesprek, tussen vrienden, met woorden en muziek. Over wat het betekent om een artiest te zijn. Misschien nog algemener: hoe je in het leven kan staan en hoe je dat onder woorden kan brengen, of vertalen in muziek. Zonder verwachtingen en onbevangen. En in deze tijden van overkill, van veel moeten en vooral veel presteren is dat ronduit bevrijdend om te horen. Een stukje levenskunst dat je gerust naast je neer kan leggen, maar dat misschien ook voor wat inspiratie kan zorgen.
De release verscheen in beperkte oplage en kan beluisterd en besteld worden via de Bandcamp-pagina van Thielemans of het Sub Rosa-label.
