Wat is de relatie tussen kunst en artificiële intelligentie (AI)? Kan AI een hulpmiddel zijn voor de hedendaagse kunstenaar? Kijkt AI op dezelfde manier naar een schilderij als wij? Dat zijn enkele vragen die Bozar tracht te beantwoorden in een baanbrekende tentoonstelling waarbij ze een pionier op het vlak van AI en een bekende Belgische kunstenaar op elkaar lieten inwerken.
BOZAR LAB en Gluon brachten Luc Steels, expert in artificiële intelligentie (oprichter Artificial Intelligence Laboratory, VUB), en de wereldberoemde Belgische schilder Luc Tuymans samen om deze vragen te onderzoeken in de vorm van een residentieprogramma voor wetenschappers (2019-2021). Luc Steels werkt al sinds 1983 rond AI en één van zijn vroegste samenwerkingen op dit terrein ontstond met Luc Tuymans.
De tentoonstelling SECRETS stelt dit lopende onderzoek voor. Door middel van projecties van Tuymans’ werk, krijg je een beter inzicht in zijn creatieve proces en ontdek je welke aanpassingen er optreden wanneer hij een foto naar een schilderij omzet.
​​​​​​​Luc Steels en zijn team bij Studio Stelluti konden de schilderijen analyseren die in 2019 in het Palazzo Grassi in Venetië te zien waren tijdens Tuymans’ prestigieuze tentoonstelling La Pelle. Met behulp van verschillende AI-technieken verdiepten ze zich in het creatieve proces van de kunstenaar en konden zij zo uiteindelijk Tuymans en andere kunstenaars ondersteunen bij hun visueel onderzoek of artistieke beslissingen.
Het schilderij ‘Secrets’ uit 1990 is een eerder donker getint schilderij van Tuymans met als onderwerp één van de grote Nazi-bonzen, Albert Speer. Speer was minister van herbewapening van de Nazi’s ten tijde van het Derde Rijk en was tevens als architect verantwoordelijk voor grootse plannen rond de nieuwe stijl voor de hoofdstad Berlijn. Speer ontsnapte tijdens het proces van Nürnberg aan erger onheil en kon na een gevangenisstraf terug in de maatschappij functies uitoefenen.
Het schilderij toont hem zonder insignes en enkel met een rode kleur op een voor het overige homogeen bruin uniform. Steels en Tuymans laten via AI-impulsen een hele structuur aan verbanden op het portret los, die lopen van de filosofische en politieke sfeer tot aan de achtergronden van Speer en diens architecturale werk.
De expo biedt via een reeks video-opnames van gesprekken met Steel en Tuymans inzicht in de steeds verderschrijdende ontwikkeling van AI. Een interessante zijstap voor personen met AI-interesse.
Secrets loopt nog tot 2 mei 2021 in Bozar.
