Maarten Vande Wiele is een stripauteur die graag literaire genres naar zijn hand dan wel op hun kop zet. Dat is met Monsieur Bermutier niet anders. Wie naar de plaatselijke stripwinkel holt voor de nieuwe I Love Paris / I Hate Paris is er echter aan voor de moeite.
Onderzoeksrechter Bermutier is een personage uit La main (1883) van Guy de Maupassant, een van de eerste grote moderne Franse schrijvers. Vande Wiele koos enkele van de honderden kortverhalen van Maupassant en verwerkt ze met wat goochelwerk tot zijn eigen Bermutier-verhaal. De tekenaar behoudt de insteek van het origineel, maar combineert die met een opvallend zwierige tekenstijl die we nog niet waren tegengekomen in een verstripping van Maupassant. Vergelijkt u bijvoorbeeld maar eens met Dino Battaglia’s gure zwart-wit interpretatie.
Vande Wiele verkiest een combinatie van een minimale lijnvoering en losse waterverf- en pastelkrijttoetsen, waardoor hij resoluut breekt met de heldere tekeningen van het Paris-tweeluik. Ondanks de grote kleurverschillen (we worden heen en weer geslingerd tussen het lichtste groen en het donkerste paars) geeft hij Monsieur Bermutier een eenvormig uiterlijk mee. De pagina’s zijn een voor een zorgvuldig gecomponeerd en ontdaan van alle ballast. Het vele wit maakt de kaderloze kaders niet minder dan een uitnodigende streling voor het oog.
De grafische breuk leidt een andere vertelstijl in. De glamour van Paris wordt overboord gegooid om plaats te maken voor een suggestief verhaal, al blijft het negatief mensbeeld fier rechtop staan. In het werk van Maupassant vond Vande Wiele een stem die botweg afrekent met de kleine kantjes van de mens. De vijf korte verhaaltjes in Monsieur Bermutier vormen geen geheel; het zijn fragmenten die enkel verbonden zijn door de sfeer en achterliggende gedachten die ze oproepen: lafheid, egoïsme, een gebrek aan empathie, de eenzaamheid van het individu… Naarmate de strip vordert, ontdekken we dat iedereen potentieel een einzelgänger is en het slechte in zich heeft.
Monsieur Bermutier mag dan wel bijna honderd pagina’s tellen; een lange leesbeurt hoeft u niet in te plannen. Door de grote, bladvullende tekeningen en het zuinige gebruik van tekst is dit boekje niet meer dan een tussendoortje. Toegegeven: het is een snelle hap die stevig op de maag blijft liggen en grafisch heel mooi verzorgd is, maar wij hopen van harte dat Monsieur Bermutier voor Vande Wiele een aanzet is; een experiment dat leidt tot een nieuwe, voldragen graphic novel.
Tot slot, een tip: leg het boek eens op de chauffage en kijk wat er gebeurt met de cover.