Een nieuwe graphic novel van striptheoreticus Scott McCloud is een evenement. De Beeldhouwer is indrukwekkend en alomvattend. Door die hoge ambities blijven de emoties en de passie echter soms te vaak achterwege.
Scott McCloud is internationaal vermaard door zijn publicaties over striptheorie. Met Understandig Comics (1993) en Reinventing Comics (2000) maakte hij twee standaardwerken waarin hij op een toegankelijke manier inzicht geeft in de processen achter het functioneren van een beeldverhaal. Hoe wordt dit gelezen en ervaren door de lezer? Wereldwijd wordt McCloud sindsdien gevraagd voor het geven van lezingen en zijn inzichten hebben door de speelse vorm van zijn boeken (als strips dus) een heel breed publiek kunnen bereiken. Ook zijn debuut Zot!, een reeks waaraan hij in de jaren ‘80 werkte, is ondertussen een klassieker geworden. Die reeks is een speelse variant op de science-fiction en superheldenverhalen uit die tijd. Sindsdien publiceerde McCloud slechts sporadisch fictie. Hij schreef enkele verhalen voor Superman en maakte de bizarre graphic novel The New Adventures of Abraham Lincoln. De Beeldhouwer is zijn nieuwe graphic novel, waaraan hij meer dan vijf jaar werkte.
David Smith is een jonge beeldhouwer. Na een veelbelovende start raakt zijn werk snel in de vergetelheid en wordt hij overmand door ontgoochelingen en desillusies. Wanneer hij door een toevallige ontmoeting de kracht van de liefde ontdekt, naast de almacht van de kunst in zijn leven, lijkt er een kentering te komen in zijn twijfels en zijn zwartgalligheid. Dan besluit de duivel zich echter met Davids leven te moeien. Hij geeft David nog 200 dagen te leven, waarin diens creativiteit geen grenzen en hindernissen kent. Zo wordt het hardste materiaal als was in zijn handen. In één nacht tijd maakt David dat zijn hele appartement vol met beeldhouwwerken staat. De wegtikkende tijd en zijn ambities in de liefde en de kunst maken dat hij in een crisis terechtkomt. Hij mag echter niemand inlichten over zijn pact met de duivel. Het verhaal van David dendert in steeds grotere vaart naar een climax.
Scott McClouds kennis van de beeldtaal in strips maakt De Beeldhouwer tot een onophoudelijke ontdekkingstocht van technieken. Zijn pagina’s zijn ware kunstwerkjes van vertelkunde, bijna een complete handleiding voor elke aspirant-scenarist. De 500 pagina’s van De Beeldhouwer flitsen voorbij. Dat is meteen de voornaamste kwaliteit van deze strip. Wat tekenwerk betreft, is McCloud toch minder begiftigd met uitzonderlijke kwaliteiten. De leesbaarheid van de strip is alleszins dik in orde. De tekeningen sluiten aan bij de manga, waarbij degelijke efficiëntie ook belangrijker is dan een uitzonderlijke esthetische kwaliteit. Soms speelt zijn verhaaltechnische acrobatie hem toch wel parten, doordat de emotie en inleving in de personages achterwege blijft. Hierdoor is de nasmaak die na het lezen van De Beeldhouwer achterblijft, toch een beetje wrang. Deze strip lijkt soms te expliciet op een masterclass stripmaken, en te weinig op een verhaal dat noodzakelijk was om verteld te worden. Het blijft allemaal net iets te kil om echt te blijven hangen als een klassieker in spe. Ondanks deze bemerkingen blijft De Beeldhouwer wel een uitzonderlijke prestatie van een begenadigd stripmaker, die meer academicus dan auteur blijft.
